Hệ điều hành LINUX phần 7

Chương 7
Mạng căn bản
Nguyễn Nam Trung
E-mail : [email protected]
Nội dung chi tiết
Căn bản về TCP/IP
Thiết bị mạng
Cấu hình mạng TCP/IP
Công cụ quản trị mạng
Ứng dụng mạng
Network File System (NFS)
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
2
Căn bản về TCP/IP
Địa chỉ IP: 172.29.9.9/255.255.255.0
Tên máy (hostname): oscar
Tên đầy đủ cả tên miền (FQDN): oscar.hcmuns.edu.vn
Phân giải tên: ánh xạ tên sang địa chỉ IP (DNS)
Giao thức mạng: TCP, UDP, ICMP, ARP, BOOTP,
DHCP, DNS, FTP, HTTP, NFS, ...
Địa chỉ dùng riêng: 10.0.0.0/8, 172.16.0.0 - 172.16.31.0.0, 192.168.0.0 – 192.168.255.0
Địa chỉ loopback: 127.0.0.1
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
3
Thiết bị mạng
Thiết bị loopback: lo
Thiết bị ethernet: eth0, eth1
Thiết bị PPP: ppp0, ppp1
Thiết bị giả lập: dummy0
Trình điều khiển thiết bị mạng: /lib/modules/kernel-version/kernel/driver/net/
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
4
Cấu hình mạng TCP/IP
Công cụ và file cấu hình
Cấu hình thiết bị mạng
Cấu hình DNS
Cấu hình định tuyến
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
5
Công cụ và file cấu hình
Công cụ cấu hình đồ họa: redhat-config-network, netconfig (Red Hat)
Công cụ cấu hình dòng lệnh: ifconfig, route
File cấu hình thiết bị (Red Hat)
/etc/sysconfig/network-scripts/
File cấu hình mạng
/etc/sysconfig/network
/etc/hosts
/etc/resolv.conf
File khởi động/ngừng dịch vụ mạng
/etc/rc.d/init.d/network
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
6
redhat-config-network
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
7
netconfig
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
8
Cấu hình thiết bị mạng
Nạp trình điều khiển thiết bị
# modprobe -v 3c509
/etc/modules.conf
alias eth0 3c509
options 3c509 io=0x300, irq=9

Cấu hình thiết bị
ifconfig DEVICE IP_ADDR netmask MASK [up]

# ifconfig eth0 172.29.9.9 netmask 255.255.255.0
# ifconfig lo 127.0.0.1
# ifconfig eth0 down
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
9
Cấu hình DNS
Thứ tự phân giải tên: /etc/host.conf
order hosts,bind

Phân giải tên tĩnh: /etc/hosts
127.0.0.1 localhost.localdomain locahost
172.29.9.254 gw.hcmuns.edu.vn gateway

Phân giải qua dịch vụ DNS: /etc/resolv.conf
domain hcmuns.edu.vn
nameserver 172.29.9.1
nameserver 172.29.2.1
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
10
Cấu hình định tuyến
Bảng định tuyến
# route [-n]
Kernel IP routing table
Destination Gateway Genmask Flags MSS Window irtt Iface
127.0.0.0 0.0.0.0 255.0.0.0 U 40 0 0 lo
0.0.0.0 127.0.0.1 0.0.0.0 UG 40 0 0 lo

Cấu hình địa chỉ gateway
# route add default gw 172.29.9.254
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
11
File cấu hình mạng
/etc/sysconfig/network
NETWORKING=yes
HOSTNAME=oscar.hcmuns.edu.vn
DOMAINNAME=hcmuns.edu.vn
GATEWAY=172.29.9.254

/etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-eth0
DEVICE=eth0
ONBOOT=yes
BOOTPROTO=static
IPADDR=172.29.9.112
NETMASK=255.255.255.0
GATEWAY=172.29.9.254
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
12
Công cụ quản trị mạng
ifconfig/route $ ifconfig -a
host/nslookup/dig $ host www.yahoo.com
ping $ ping 172.29.2.1
traceroute $ traceroute student
Netstat $ netstat -an


04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
13
Ứng dụng mạng
Cổng truy cập (port)
Ứng dụng máy chủ (daemon)
xinetd daemon
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
14
Cổng truy cập
Là một số nguyên 16-bits
0-1023: các cổng đặc quyền
Khai báo cổng: /etc/services
service port/protocol aliases
ftp-data 20/tcp
ftp 21/tcp
ssh 22/tcp
telnet 23/tcp
smtp 25/tcp mail
domain 53/tcp
domain 53/udp
http 80/tcp www www-http
pop3 110/tcp pop-3
x11 6000/tcp X
webcache 8080/tcp
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
15
Ứng dụng máy chủ
Chương trình lắng nghe và phục vụ cho một dịch vụ mạng nào đó
Có thể được khởi động/ngừng bằng
Các script khởi động (standalone)
xinetd daemon
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
16
xinetd
Lắng nghe trên nhiều cổng truy cập một lúc
Tạo một tiến trình mới để khởi động phục vụ dịch vụ mạng tương ứng với yêu cầu gửi đến
File cấu hình: /etc/xinetd.conf, /etc/xinetd.d/
$ cat /etc/xinetd.d/telnet
service telnet
{
flags = REUSE
socket_type = stream
wait = no
user = root
server = /usr/sbin/in.telnetd
log_on_failure += USERID
disable = yes
}
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
17
Network File System
Cơ chế chia sẻ file truyền thống trên Unix
Thường dùng trong mạng LAN
Truy cập trong suốt
Có sẵn trong hầu hết các phiên bản Unix

Các dịch vụ mạng cần thiết
portmap – ánh xạ cổng sang số chương trình RPC
nfs – dịch vụ máy chủ NFS (rcp.nfsd, rcp.mountd, rpc.quotad)
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
18
Mount hệ thống file NFS
Xem các hệ thống file được export trên máy chủ
# showmount -e oscar

Mount hệ thống file NFS
# mount -t nfs oscar:/export/data/ /mnt/data

Khai báo trong /etc/fstab
oscar:/export/data/ /mnt/datanfs intr
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
19
Export hệ thống file NFS
Khai báo các thư mục được export: /etc/exports
directory hostname(options)
/export/software ws1.lab.hcmuns.edu.vn(ro)
/export/home *.lab.hcmuns.edu.vn(rw)

Lệnh điều khiển các hệ thống file được export
exportfs
-a: export hoặc unexport tất cả thư mục
-u: unexport một hoặc nhiều thư mục
-r: reexport tất cả thư mục

# exportfs -av
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
20
FAQ
04/2009
Khoa CNTT - CĐCNTT
21