Giới thiệu chương trình Ngữ văn 12

Nguyễn Viết Nhi Nhị-THPT Lê Viết Thuật, Vinh, Nghệ An
Nghệ An

Trân trọng kính chúc sức khỏe
các thầy, các cô về dự chuyên đề Đổi mới
chương trình và SGK ngữ văn lớp 12- hè 2008





Giới thiệu khái quát chương trình
Ngữ văn 12- Năm học 2008-2009
Sách giáo khoa Ngữ văn 12 được biên soạn với
những yêu cầu cụ thể như sau:
Đảm bảo tính kế thừa, tinh giản, hiện đại,
sát thực tiễn, tạo điều kiện trực tiếp giúp
học sinh nâng cao Năng lực tự học; giúp giáo
viên đổi mới phương Pháp dạy học;
đảm bảo yêu cầu phân hoá chất Lượng học sinh.
Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc (Phạm Văn Đồng)
Đọc thêm: Mấy ý nghĩ về thơ (Nguyễn Đình Thi)
Đọc thêm: ĐÔ-XTÔI-éP-XKI (X.XVAI-GƠ)
Thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS
1-12-2003 (CÔ-PHI-AN-NAN)
Đọc thêm: Đất nước (Nguyễn Đình Thi)
Đọc thêm: Dọn về làng (Nông Quốc Chấn)
Đọc thêm: Tiếng hát con tàu
Mới
Mới
Mới
Mới
Mới
Những điểm lưu ý trong chương trình Ngữ văn 12
Những điểm lưu ý trong chương trình Ngữ văn 12
Đọc thêm: Đò Lèn (Nguyễn Duy)
Đàn ghi ta của Lor-ca (Thanh Thảo)
Đọc thêm: Bác ơi! (Tố Hữu)
Đọc thêm: Tự do (Pôn-Ê-Luy-a)
Ai đã đặt tên cho dòng sông (Hoàng Phủ Ngọc Tường)
Đọc thêm: Những ngày đầu của nước Việt Nam mới (Võ Nguyên Giáp)
Mới
Mới
Mới
Mới
Mới
Mới
Những điểm lưu ý trong chương trình Ngữ văn 12
Đọc thêm: Bắt sấu rừng U Minh Hạ -Trích: Hương rừng Cà Mau (Sơn Nam)
Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu)
Đọc thêm: Mùa lá rụng trong vườn
Đọc thêm: Một người Hà Nội
Hồn Trương Ba, da hàng thịt (kịch)
Nhìn về vốn văn hóa của dân tộc (Trần Đình Hượu)
Mới
Mới
Mới
Mới
Mới
Mới
Những điểm lưu ý trong chương trình Ngữ văn 12
Những đứa con trong gia đình
Tuyên ngôn Độc lập
Tây Tiến
Việt Bắc
Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm)
Người lái đò sông Đà
Vợ nhặt
Cũ
Cũ
Cũ
Cũ
Cũ
Cũ
Những điểm lưu ý trong chương trình Ngữ văn 12
Vợ chồng A Phủ
Rừng xà nu
Thuốc
Số phận con người
Ông già và biển cả
Cũ
Cũ
Cũ
Cũ
Cũ
những tác phẩm Cũ không đưa vào
chương trình Ngữ văn 12 mới
Bên kia sông Đuống
Các vị La Hán chùa Tây Phương
Mùa lạc = Một người Hà Nội
Mảnh trăng cuối rừng = Chiếc thuyền ngoài xa
Vi hành
Chiều tối (Lớp 11)
Giải đi sớm
X
X
X
X
Giảm tải chương trình
những tác phẩm Cũ không đưa vào
chương trình Ngữ văn 12 mới
Mới ra tù tập leo núi
Đôi mắt
Kính gửi cụ Nguyễn Du
Sóng (Học ở chương trình nâng cao)
Một con người ra đời
Thư gửi mẹ
En xa ngồi trước gương soi
Tâm tư trong tù


X
X
X
X
X
X
X
Những tác phẩm ở chương trình ngữ văn 12 nâng cao
1. Nguyễn ái Quốc-Hồ Chí Minh
2. Thương tiếc nhà văn Nguyên Hồng
3. Con đường trở thành kẻ sĩ hiện đại
4. Tố Hữu
5. Nguyễn Tuân
6. Tư duy hệ thống-nguồn sức sống mới của đổi mới tư duy (Phan Đình Diệu)
7. Đọc thêm: Đất (Anh Đức)
Mới
Mới
Mới
Mới
Điểm chung của hai bộ sách giáo khoa
(chương trình cơ bản và nâng cao)





Thống nhất về các văn bản học chính và đọc thêm

Thống nhất về các thuật ngữ, khái niệm


Thống nhất về sự phân bổ nội dung cho mỗi lớp
Thống nhất về phương pháp dạy học

Điểm khác biệt của bộ sách Ngữ văn 12
Nâng cao so với bộ sách Ngữ văn 12 cơ bản
Thời gian học: tăng hơn 20% (Nâng cao theo yêu cầu phân hóa nhẹ)
Học các tác gia: Nguyễn ái Quốc-Hồ Chí Minh Tố Hữu, Nguyễn Tuân
Tăng thêm một số văn bản (Học chính thức: Một người Hà Nội, Tiếng hát con tàu; Đọc thêm: Đất, Bên kia sông Đuống, Thương tiếc nhà văn Nguyên Hồng)
Điểm khác biệt của bộ sách giáo khoa Ngữ văn 12
Nâng cao so với bộ sách Ngữ văn 12 cơ bản
Nâng cao hơn về lí luận văn học:
Tình huống truyện, biện pháp tương phản,
Lời trần thuật nửa trực tiếp, điểm nhìn trầnthuật, thời gian trần thuật, người kể chuyện,
Cảm hứng lãng mạn,
Chủ nghĩa siêu thực, nguyên lí "tảng băng trôi".
Dạy kĩ hơn về quy trình làm văn: các phương thức biểu đạt trong văn nghị luận, kĩ năng làm văn nghị luận.
1.Những nội dung chính:
V¨n häc hiÖn ®¹i Việt Nam tõ 1945 ®Õn hÕt thÕ kØ XX víi c¸c thÓ lo¹i:
Th¬ trữ tình,
KÝ
V¨n nghÞ luËn
TruyÖn
KÞch
V¨n nhËt dông
V¨n häc n­íc ngoµi : Nga, Mỹ, Trung Quốc

2. Tiếng Việt
Lý thuyết
Phong cỏch ngụn ng? khoa h?c, Phong cỏch ngụn ng? h�nh chớnh, Gi? gỡn s? trong sỏng ti?ng Vi?t; Lu?t tho,
Thực hành luyện tập:
Nội dung chủ yếu là khắc phục các lỗi về logic; lỗi về di?n d?t mo h?, hiện tượng trùng nghĩa, v? s?a ch?a van b?n; luy?n t?p v? cỏc bi?n phỏp tu t?.Nhõn v?t giao ti?p

3. Về làm văn

T?ng k?t ki?n th?c, ki nang l�m van ngh? lu?n
Van b?n t?ng k?t, phỏt bi?u theo ch? d? v� phỏt bi?u t? do, d? cuong di?n thuy?t
Th?c h�nh vi?t b�i van ngh? lu?n v� do?n van ngh? lu?n v?i cỏc d?ng d? ngh? lu?n van h?c v� ngh? lu?n xó h?i



Đọc-hiểu văn bản:
Chiếc thuyền ngoài xa, Một người Hà Nội
Ai đã đặt tên cho dòng sông, Đàn ghi ta của Lor-ca , Đò Lèn, Tự do, Hồi kí của Võ Nguyên Giáp
Các tác phẩm nghị luận: của Phạm Văn Đồng, Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Đăng Mạnh , Xvaigơ.
Các văn bản nhật dụng, cách dạy văn bản nhật dụng
Làm văn: nghị luận xã hội và cách ra đề mới

Những bài có nội dung mới và khó
Đọc- hiểu văn bản thơ
1. Yêu cầu về nội dung bài học :
Nội dung chính của tác phẩm
Đề tài
Nội dung bao trùm
Đặc sắc nghệ thuật
Giá trị của tác phẩm
Đóng góp về nội dung và nghệ thuật
Biết cách phân tích bài thơ theo một thể loại cụ thể

2. Quy trình giảng dạy:
Bước 1: Hướng dẫn đọc, tìm hiểu bố cục và các yếu tố ngoài văn bản
Bố cục và ý nghĩa của bố cục
Đọc đúng và đọc diễn cảm, sửa lỗi về đọc
Vai trò của các yếu tố ngoài văn bản
Bước 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản
Nhận xét về cảm hứng chủ đạo
Chỉ ra sự phù hợp của nội dung cảm hứng ấy với các hình
thức biểu đạt của bài thơ: thể loại, ngữ âm, nhịp điệu, từ
ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ.


Bước 3: Hướng dẫn thưởng thức và bình giá bài thơ
Nhận xét nét đặc sắc nhất về nội dung và hình thức nghệ thuật của bài thơ
Đánh giá tác động của bài thơ về nội dung tư tưởng đối với bạn đọc ( Xưa và nay)
Đánh giá về giá trị nghệ thuật của tác phẩm
Chỉ ra những câu, đoạn thơ hay đáng ghi nhớ


Đọc-hiểu văn bản tự sự
1. Yêu cầu về nội dung bài học :
Nội dung chính của tác phẩm
Đề tài, cốt truyện
Nội dung chính
Đặc sắc nghệ thuật
Giá trị của tác phẩm
Đóng góp về nội dung và nghệ thuật
Biết cách phân tích tác phẩm văn xuôi theo một thể loại cụ thể

2. Quy trình đọc-hiểu văn bản tự sự
Bước 1: Hướng dẫn đọc và tìm hiểu bố cục
Tóm tắt truyện- Tìm bố cục và ý nghĩa
Vai trò của các yếu tố ngoài văn bản
Bước 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản
+ Nhận xét về nội dung, tư tưởng chủ đạo
+Chỉ ra sự phù hợp của nội dung tư tưởng ấy với các hình thức biểu đạt của tác phẩm: thể loại, cốt truyện, nhân vật, chi tiết, không gian và thời gian, điểm nhìn, ngôi kể, lời văn, giọng điệu .

Bước 3: Hướng dẫn thưởng thức và bình giá tác phẩm tự sự
Nhận xét nét đặc sắc nhất về nội dung và hình thức nghệ thuật của tác phẩm
Đánh giá tác động của tác phẩm về nội dung tư tưởng đối với bạn đọc ( Xưa/ nay)
Đánh giá giá trị của hình thức nghệ thuật của tác phẩm
Chỉ ra những câu, đoạn văn hay đáng ghi nhớ trong văn bản được học


Đọc- hiểu văn bản nghị luận
1. Yêu cầu về nội dung bài học :
Nội dung chính của tác phẩm
Đề tài ( Xã hội/ văn học; đề tài cụ thể khác ? )
Nội dung bao trùm
Đặc sắc nghệ thuật
Giá trị của tác phẩm
Đóng góp về nội dung và nghệ thuật
Biết cách phân tích tác phẩm nghị luận trung đại/ hiện đại

2. Quy trình đọc-hiểu văn bản nghị luận
Bước 1: Hướng dẫn đọc và tìm hiểu bố cục
Tóm tắt VB - Bố cục, từ ngữ khó
Vai trò của các yếu tố ngoài văn bản
Bước 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản
+Nhận xét về nội dung, tư tưởng chủ đạo
+Chỉ ra sự phù hợp của nội dung tư tưởng ấy với các hình thức biểu đạt : thể loại, luận điểm, luận cứ và lập luận, lời văn, giọng điệu .


Bước 3: Hướng dẫn thưởng thức và bình giá tác phẩm nghị luận
Nhận xét nét đặc sắc nhất về nội dung và hình thức nghệ thuật của tác phẩm
Đánh giá tác động của tác phẩm về nội dung tư tưởng đối với bạn đọc ( Xưa/ nay)
Đánh giá giá trị của hình thức nghệ thuật của tác phẩm
Chỉ ra những câu, đoạn văn hay đáng ghi nhớ trong văn bản được học


Đọc- hiểu kịch bản văn học
1. Yêu cầu về nội dung bài học :
Nội dung chính của tác phẩm
Đề tài, xung đột kịch
Nội dung chính
Đặc sắc nghệ thuật
Giá trị của tác phẩm
Đóng góp về nội dung và nghệ thuật
Biết cách phân tích kịch bản văn học: bi kịch, hài kịch, cổ điển, hiện đại.

2. Quy trình đọc-hiểu kịch bản văn học
Bước 1: Hướng dẫn đọc và tìm hiểu bố cục
Tóm tắt văn bản- Bố cục và ý nghĩa
Vai trò của các yếu tố ngoài văn bản
Bước 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản kịch
+Nhận xét về nội dung, tư tưởng chủ đạo
+Chỉ ra sự phù hợp của nội dung tư tưởng ấy với các hình thức biểu đạt của văn bản : thể loại, nhân vật, không gian và thời gian, xung đột kịch, hành động kịch, lời thoại .


Bước 3: Hướng dẫn thưởng thức và bình giá kịch bản văn học
Nhận xét nét đặc sắc nhất về nội dung và hình thức nghệ thuật của tác phẩm
Đánh giá tác động của tác phẩm về nội dung tư tưởng đối với bạn đọc ( Xưa/ nay)
Đánh giá giá trị của hình thức nghệ thuật của tác phẩm ( chú ý lời thoại và xung đột)
Chỉ ra những lời thoại hay đáng ghi nhớ trong văn bản được học