GIÁO ÁN VẬT LÍ 10 CB

Ngày soạn : 29/03/2014
Chương VII : CHẤT RẮN VÀ CHẤT LỎNG. SỰ CHUYỂN THỂ
Tiết : 58
CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I. MỤC TIÊU :
+ Kiến thức :
-Phân biệt được chất rắn kết tinh và chất rắn vô định hình dựa trên cấu trúc vi mô và tính chất vĩ mô của chúng. Phân biệt được chất rắn đơn tinh thể và chất rắn đa tinh thể dựa trên tính dị hướng và tính đẳng hướng.
-Kể ra được những yếu tố ảnh hưởng đến các tính chất của các chất rắn.
-Kể ra được những ứng dụng của chất rắn kết tinh và chất rắn vô định hình trong sản xuất và đời sống.
+ Kỹ năng :
-Giải thích được sự khác nhau về tính chất vật lý của các chất rắn khác nhau.
+ Thái độ :
-Quan sát tranh vẽ, có ý thức thảo luận tìm hiểu kiến thức.
II. CHUẨN BỊ :
+ Thầy : Tranh, mô hình tinh hể muối ăn, thạch anh, kim cương, than chì. Hệ thống các câu hỏi. Bảng phân loại các chất rắn và so sánh đặc điểm của chíng.
+ Trò : Ôn kiến thức về cấu tạo chất.
III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC :
1. Ổn định lớp : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Kiểm tra bài cũ : Không kiểm tra bài cũ.
ĐVĐ : Các chất rắn được phân thành những loại gì, dựa trên đặc điểm nào của chất rắn ?!
3. Bài mới :
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
TRỢ GIÚP CỦA GV
KIẾN THỨC

HĐ1: Tìm hiểu về cấu trúc tinh thể của chất rắn kết tinh :

+T1(Y): Các hạt tồn tại dưới dạng nguyên tử.

+T2(Y): Lực tương tác các nguyên tử rất mạnh. Chungs luôn dao động quanh vị trí cân bằng xác định.


+ HS: Quan sát các tranh vẽ và mô hình.

+T3(TB): Hình dạng không giống nhau.

+T4(K): Các hạt xắp xếp theo một trật tự nhất định trong không gian.
+T5: Thảo luận nhóm trả lời :

+T6(Y): Tinh thể muối các hạt là ion Na+ và Cl-, than chì và kim cương các hạt là nguyên tử cacbon.


+ HS: Ghi nhận thông tin.




+T7(Y): Hình thành trong quá trình đông đặc.
H1: Các hạt thể rắn tồn tại phân tử hay nguyên tử ?
H2: Lực tương tác các nguyên tử thế nào ? tính chất chuyển động các nguyên tử ?
ĐVĐ : Ta có thể phân biệt các chất rắn khác nhau dựa trên những dấu hiệ nào ?!
GV: Cho HS quan sát tranh và mô hình tinh thể muối ăn, thạch anh, kim cương, than chì.
H3: Tinh thể các chất có hình dạng hình học giống nhau không ?
H4: Mỗi chất các hạt sắp xếp thế nào ? tạo thành mạng tinh thể.
H5: Mô tả dạng mạng tinh thể muối ăn, kim cương và than chì ?
H6: Cho biết loại hạt trong từng mạng tinh thể trên ?
GV: Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất rắn kết tinh.
Kích thước tinh thể của một chất có thể thay đổi từ vài cm đến phần mười nm (1nm = 10-9m) tuỳ thuộc quá trình hình thành tinh thể diễn biến nhanh hay chậm : tốc độ kết tinh càng nhỏ, tinh thể có kích thước càng lớn.
H7(C1): Tinh thể của một chất hình thành trong quá trình nóng chảy hay đông đặc ?
I.Chất rắn kết tinh :
1. Cấu trúc tinh thể :


+ Cấu trúc tinh thể hay tinh thể là cấu trúc tạo bỡi các hạt liên kết chặt chẽ với nhau bằng những lực tương tác và sắp xếp theo một trật tự hình học không gian xác định gọi là mạng tinh thể, trong đó mỗi hạt luôn dao động nhiệt quanh vị trí cân bằng của nó.


+ Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất rắn kết tinh (hay chất rắn tinh thể).


HĐ2: Tìm hiểu các đặc tính của chất rắn kết tinh :

+T8(Y): Cùng tạo bỡi các nguyên tử Cacbon.
+T9(Y): Không giống nhau.

+T10(K): Kim cương rất cứng, tham chì rất mềm.


+T11(TB): Nhiệt độ nóng chảy các