Giáo án học kì 1

I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Phát biều được định nghĩa về chuyển động tròn đều.
- Viết được công thức tính độ lớn của vận tốc dài và đặc điểm của vectơ vận tốc trong chuyển động tròn đều. Đặc biệt là hướng của vectơ vận tốc.
- Phát biểu được định nghĩa, viết được công thức, đơn vị đo của tốc độ góc trong chuyển động tròn đều. Hiểu được tốc độ góc chỉ nói lên sự quay nhanh hay chậm của bán kính quỹ đạo quay.
- Chỉ ra được mối quan hệ giữa tốc độ góc và vận tốc dài.
Phát biểu được định nghĩa, viết được công thức, đơn vị đo của hai đại lượng là chu kì và tần số.
2. Kỹ năng:
- Giải được các bài tập đơn giản về chuyển động tròn đều.
- Nêu được một số ví dụ thực tế về chuyển động tròn đều.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:Một vài thí nghiệm đơn giản minh hoạ CĐ tròn đều.
2. Học sinh: Ôn lại các khái niệm vận tốc, gia tốc ở bài 3.
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. Kiểm tra bài cũ: (5p)
2. Nội dung bài dạy:
Đặt vấn đề: ta đã biết khi vật chuyển động trên quỹ đạo là đường thẳng thì tốc độ trung bình được xác định bằng thương số giữa quãng đường đi được và khoảng thời gian để thực hiện quãng đường đó. Nếu vật không chuyển động trên quỹ đạo thẳng mà là quỹ đạo tròn tốc độ trung bình được tính như thế nào, và có những đại lượng đặc trưng nào
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
LƯU BẢNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu chuyển động tròn, chuyển động tròn đều (5p)

? Nếu vật chuyển động theo quỹ đạo là đường tròn thì ta gọi đó là chuyển động gì
( Chuyển động tròn
I. Định nghĩa:
1. Chuyển động tròn:
Chuyển động tròn là chuyển động có quỹ đạo là một đường tròn

? Nêu ví dụ về chuyển động tròn trong thực tế
(


? Tương tự như chuyển động thẳng, tính tốc độ trung bình
(
2. Tốc độ trung bình trong chuyển động tròn:
Tốc độ TB

? Nếu tốc độ trung bình không thay đổi trên mọi cung tròn thì ta có chuyển động lúc này là gì
( Chuyển động tròn đều
3. Chuyển động tròn đều

? Định nghĩa chuyển động tròn đều

Chuyển động tròn đều là chuyển động có
- Quỹ đạo là đường tròn
- Tốc độ trung bình trên mọi cung tròn là như nhau

Hoạt động 2: Tìm hiểu vận tốc dài(15p)

Trong chd thẳng đều người ta dùng tốc độ chỉ mức độ nhanh hay chậm của vận tốc
, trong đó s là đoạn thẳng, có chiều không đổi, trong cd tròn đều thì s là cung tròn, do đó đại lượng đặc trưng cho chd nhanh, chậm, phương và chiều của chd gọi là tốc độ dài

II. Tốc độ dài và tốc độ góc:
1. Tốc độ dài:

? Để tính tốc độ dài, ta xem quãng đường đi được rất ngắn trong khoảng thời gian rất ngắn, vậy tốc độ dài tính như thế nào
(


, tốc độ dài chính là độ lớn của vận tốc tức thời trong chuyển động tròn đều

? Trong chuyển động tròn đều độ lớn tốc độ dài có thay đổi không
( Không


? Trong chuyển động tròn đều phương, chiều chuyển động có bị thay đổi không
( Có


Giới thiệu vecto vận tốc trong chuyển động tròn đều

2. Vecto vận tốc trong chuyển động tròn:

? Đọc mục II.2 trong SGK cho biết các đặc trưng của vecto vận tốc trong chd tròn đều
(
- Có điểm đặt tại chuyển động
- Phương tiếp tuyến với đường tròn
- Chiều là chiều của cd
Vecto vận tốc trong chd tròn đều có đặc trưng:
- Phương tiếp tuyến với đường tròn quỹ đạo
- Độ lớn

Trong đó:
: vecto độ dời

Hoạt động 3: Tìm hiểu các khái niệm tốc độ góc, chu kỳ, tần số(15p)

Đặt vấn đề: Quan sát hình 5.4 nhận thấy khi M là vị trí tức thời của vật chuyển động được 1 cung tròn (s thì bán kính OM quay được 1 góc nào ?
Biểu thức nào thể hiện được sự quay nhanh hay chậm của bán kính OM ?
Do đó bắt buộc phải đưa ra đại lượng mới có tên là tốc độ góc của chuyển động tròn đều, ký hiệu: (
Vận tốc dài cho biết quãng đường vật đi được trong một đơn vị thời gian thì tốc độ góc cho ta biết điều gì ? Có thể tính bằng công thức nào ?