Giao an 11

TRƯỜNG THPT LỘC THANH
TIẾNG VIỆT 11
Giáo viên:Nguyễn Thị Hòai Thu
Kiểm tra bài cũ
Trình bày những nét giống và khác nhau cơ bản về đặc điểm diễn đạt của phong cách ngôn ngữ khoa học và phong cách ngôn ngữ chính luận ?
Trả lời:
Giống nhau: cùng là bộ phận của phong cách ngôn ngữ gọt giũa, mang đặc điểm chung của PCNN gọt giũa, chữ viết, từ ngữ, câu văn đều phải tuân theo chuẩn mực,bố cục rõ ràng, mạch lạc, chặt chẽ.
Khác nhau:
Phong cách ngôn ngữ khoa học: Dùng các ký hiệu, các công thức khoa học, các thuật ngữ khoa học, các từ ngữ và câu không mang sắc thái biểu cảm, không dùng biện pháp tu từ.
Phong cách ngôn ngữ chính luận: Dùng các từ ngữ chính trị, từ ngữ, câu văn có thể mang sắc thái biểu cảm, có thể dùng biện pháp tu từ.
Câu hỏi:
Bài mới
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
Là kiểu diễn đạt dùng trên các báo, đài, phản ánh các vấn đề thời sự - xã hội.
Chức năng: thông tin.
Xem các bài báo sau
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
Các thể loại báo chí:
Là kiểu diễn đạt dùng trên các báo, đài, phản ánh các vấn đề thời sự - xã hội.
Chức năng thông tin.
Tin tức
Phóng sự
Bình luận
Tiểu phẩm . . .
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
a. Về ngữ âm:
Nghe bản tin phát thanh sau đây
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
a. Về ngữ âm:
Phát âm chuẩn.
b. Về chữ viết:
Đọc rõ ràng, chính xác, tốc độ vừa phải.
Đọc diễn cảm và truyền cảm.
Hướng về người nghe.
"Bão Nock- ten quét qua Đài Loan làm chết 4 người và 2 người mất tích."
(Báo Phụ Nữ tháng 10- 2004)
Quan sát mẩu tin dưới đây:
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
a. Về ngữ âm:
Phát âm chuẩn.
Đọc rõ ràng, chính xác, tốc độ vừa phải.
Đọc diễn cảm và truyền cảm.
Hướng về người nghe.
b. Về chữ viết:
Chữ viết chuẩn chính tả.
Tuân thủ những quy định về:

Cách viết tiếng nước ngoài.

Cách viết hoa.

Cách viết tắt.
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
2. Về mặt từ ngữ:
Đọc bài báo sau đây:
"Sáng 14/6, tại Hà� Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Ngân hàng Thế giới, Tổ chức tài chính quốc tế IFC khai mạc Diễn đàn doanh nghiệp thường niên giữa kỳ. Tham dự diễn đàn có gần 400 đại biểu đại diện các cơ quan thuộc chính phủ, hiệp hội, các tổ chức quốc tế, nhà tài trợ cùng đại diện doanh nghiệp trong và ngoài nước."
(Báo Giáo Dục TP.HCM tháng 7/2004)
Töø chính trò: Boä, cô quan, chính phuû, hieäp hoäi, toå chöùc quoác teá, nhaø taøi trôï, ñaïi dieän. . .
Töø haønh chính: Theá giôùi, khai maïc, tham döï, ñaïi bieåu. . .
Töø ngöõ chuyeân moân: ngaân haøng, toå chöùc taøi chính, dieãn ñaøn doanh nghieäp thöôøng nieân giöõa kyø. . .
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
2. Về mặt từ ngữ:
Dùng kết hợp các từ ngữ thuộc các phong cách khác nhau.
Từ chính trị
Từ hành chính
Từ ngữ văn chương
Thuật ngữ khoa học. . .
Sử dụng vốn từ chung của mọi phong cách.
Dùng từ thông dụng.
Tránh dùng từ địa phương và các từ ngữ có sắc thái biểu cảm xấu.
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
2. Về mặt từ ngữ:
3. Về mặt ngữ pháp:
Dùng câu chuẩn ngữ pháp.
Viết câu rõ ràng, dễ hiểu.
Câu không quá dài.
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
2. Về mặt từ ngữ:
3. Về mặt ngữ pháp:
4. Về mặt bố cục, trình bày và các biện pháp tu từ:
Quan sát bài báo sau đây:
"CNN - Cơn bão Nock-ten đã đổ bộ vào Đài Loan hôm 25/10 gây ra mưa lớn khiến nhiều chuyến bay bị hủy bỏ, thị trường tài chính, trường học, văn phòng phải đóng cửa."
Báo Thanh Niên 10/2004
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
2. Về mặt từ ngữ:
3. Về mặt ngữ pháp:
4. Về mặt bố cục, trình bày và các biện pháp tu từ:
Bố cục theo mẫu:
Nguồn tin......,
thời gian.....,
địa điểm.....,
sự kiện.....,
diễn biến.....,
kết quả.....
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
2. Về mặt từ ngữ:
3. Về mặt ngữ pháp:
4. Về mặt bố cục, trình bày và các biện pháp tu từ:
Bố cục theo mẫu:
Dùng tu từ đúng mực.
Trình bày:
Nguồn tin......,
Hình thức hấp dẫn
thời gian.....,
địa điểm.....,
sự kiện.....,
diễn biến.....,
kết quả.....
Làm nổi bật đầu đề, đề mục
Kết hợp sử dụng hình ảnh.
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO - CÔNG LUẬN
I. Khái niệm:
II. Đặc điểm sử dụng các phương tiện diễn đạt:
1. Về mặt ngữ âm - chữ viết:
2. Về mặt từ ngữ:
3. Về mặt ngữ pháp:
4. Về mặt bố cục, trình bày và các biện pháp tu từ:
Củng cố
CỦNG CỐ
Trong các mục sau đây trên đài truyền hình, mục nào không được diễn đạt theo PCNN báo - công luận:
Phóng sự tài liệu.
Thời sự.
Những bài thơ vang bóng.
Dự báo thời tiết.
CỦNG CỐ
Trong các mục sau đây trên đài truyền hình, mục nào không được diễn đạt theo PCNN báo - công luận:

Phóng sự tài liệu.
Thời sự.
Những bài thơ vang bóng.
Dự báo thời tiết.
CỦNG CỐ
Những dấu hiệu nào sau đây có thể giúp nhận biết một văn bản thuộc loại tin tức thời sự ?
Được trình bày theo khuôn mẫu.
Dùng trên phạm vi các báo, đài.
Đưa ra thông tin chính xác, mang tính thời sự.
Cả a, b, c đều đúng.
CỦNG CỐ
Những dấu hiệu nào sau đây có thể giúp nhận biết một văn bản thuộc loại tin tức thời sự ?
Được trình bày theo khuôn mẫu.
Dùng trên phạm vi các báo, đài.
Đưa ra thông tin chính xác, mang tính thời sự.
Cả a, b, c đều đúng.

Chú ý:
Đây là kiểu diễn đạt mang tính văn hoá - xã hội, có vai trò định hướng dư luận, vì thế diễn đạt phải được chọn lọc, không cẩu thả, không sử dụng cách diễn đạt bóng gió, mơ hồ.