GD HN: MSGF TT, GD về quản lý nhà nước cho TN

Nh÷ng gi¶i ph¸p tuyªn truyÒn- gi¸o dôc vÒ "Qu¶n lý nhµ n­íc"
cho §VTN.
( Ng­êi thùc hiÖn chuyªn ®Ò: TrÇn ViÖt Thao- CVC, VP. TØnh ®oµn Thanh hãa).

I- CÊu tróc cña chuyªn ®Ò:
- Gåm bèn phÇn sau:
1, Nh÷ng c¬ së lý luËn(s­u tÇm).
2, Nh÷ng c¬ së thùc tiÔn( s­u tÇm vµ kh¶o s¸t thùc tiÔn).
3, §Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p.
4, Nh÷ng ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ.
Do ®iÒu kiÖn kh¶ n¨ng, thêi gian cã h¹n; t«i ®· m¹nh d¹n x©y dùng chuyªn ®Ò nµy víi nh÷ng kiÕn thøc s­u tÇm tãm t¾t vÒ nhµ n­íc vµ ph¸p luËt, qu¶n lý nhµ n­íc; vai trß, vÞ trÝ, chøc n¨ng, nhiÖm vô cña §oµn trong viÖc tham gia qu¶n lý nhµ n­íc, qu¶n lý x· héi,....... vµ ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÝnh chÊt gîi ý; hy väng c¸c c¬ së §oµn-Héi LHTNVN sÏ tiÕp tôc ®Çu t­ nghiªn cøu bæ sung ®Çy ®ñ, hoµn thiÖn vµ vËn dông mét c¸ch n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµo thùc tÕ tõng ®Þa ph­¬ng, ®¬n vÞ, c¬ quan m×nh ®Ó ph¸t ®éng §VTN tiÕp tôc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ cao nhiÖm vô tham gia qu¶n lý nhµ n­íc, qu¶n lý x· héi cña §oµn TNCS Hå ChÝ Minh trong giai ®o¹n míi.
Néi dung chuyªn ®Ò:
A, Nh÷ng c¬ së lý luËn vµ s­u tÇm kiÕn thøc c¬ b¶n:
I, KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ nhµ n­íc(s­u tÇm):
1,* KN nhµ n­íc: " Nhµ n­íc lµ mét tæ chøc ®Æc biÖt cña quyÒn lùc chÝnh trÞ, cã bé m¸y chuyªn lµm nhiÖm vô c­ìng chÕ vµ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý x· héi nh»m thÓ hiÖn vµ b¶o vÖ tr­íc hÕt lîi Ých cña giai cÊp thèng trÞ trong x· hé cã giai cÊp ®èi kh¸ng( cña g/c CN vµ nh©n d©n lao ®éng d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n trong XH XHCN)".
" Nhµ n­íc vÒ thùc chÊt lµ mét thiÕt chÕ quyÒn lùc chÝnh trÞ, lµ c¬ quan thèng trÞ giai cÊp mét hoÆc mét nhãm g/c nµy ®èi víi mét hoÆc toµn bé c¸c g/c kh¸c, ®ång thêi cßn ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn XH mµ nhµ n­íc ®ã qu¶n lý tr­íc c¸c nhµ n­íc kh¸c. Nhµ n­íc kh«ng chØ lµ c«ng cô trong tay g/c thèng trÞ mµ cßn lµ quyÒn lùc c«ng ®¹i diÖn cho lîi Ých chung cña céng ®ång x· héi".
2,* KN qu¶n lý: qu¶n lý lµ sù t¸c ®éng cña chñ thÓ qu¶n lý theo ®Þnh h­íng, theo qu¸ tr×nh hÖ thèng nh»m ph¸t triÓn ®Þnh h­íng, theo qu¸ tr×nh hÖ thèng ®ã. B¶n chÊt cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ n­íc VN lµ ho¹t ®éng chÊp hµnh vµ ®iÒu hµnh:
. ChÊp hµnh: lµ thi hµnh luËt, chÊp hµnh mÖnh lÖnh cña cÊp trªn( mang tÝnh thô ®éng m¸y mãc).(" Ph¸p luËt lµ hÖ thèng c¸c quy t¾c xö sù do nhµ n­íc ban hµnh hoÆc thõa nhËn vµ b¶o ®¶m thùc hiÖn, thÓ hiÖn ý chÝ cña g/c thèng trÞ trong x· héi, ®­îc quy ®Þnh bëi c¬ së kinh tÕ cña x· héi, lµ yÕu tè ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi nh»m t¹o ra trËt tù vµ æn ®Þnh trong x· héi").
" Ph¸p luËt lµ hÖ thèng c¸c quy ph¹m(quy t¾c hµnh vi hay quy t¾c xö sù) cã tÝnh chÊt b¾t buéc chung vµ ®­îc thùc hiÖn l©u dµi, nh»m ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi, do nhµ n­íc ban hµnh(hoÆc thõa nhËn) thÓ hiÖn ý chÝ nhµ n­íc vµ ®­îc nhµ n­íc ®¶m b¶o thùc hiÖn bëi c¸c biÖn ph¸p tæ chøc, gi¸o dôc, thuyÕt phôc, c­ìng chÕ b»ng bé m¸y nhµ n­íc. Ph¸p luËt lµ c«ng cô ®Ó thùc hiÖn quyÒn lùc nhµ n­íc vµ lµ c¬ së ph¸p lý cho ®êi sèng x· héi cã nhµ n­íc".
. §iÒu hµnh: §iÒu khiÓn c¸c hµnh ®éng( mang tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o thuéc khu«n khæ thÈm quyÒn mµ ph¸p luËt trao cho chñ thÓ qu¶n lý.
ChÊp hµnh vµ ®iÒu hµnh lµ hai mÆt h÷u c¬ t¹o thµnh ho¹t ®éng qu¶n lý, mÆt nµo còng quan träng.
"Qu¶n lý trong x· héi nãi chung lµ qu¸ tr×nh tæ chøc, ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu vµ yªu cÇu nhÊt ®Þnh, dùa trªn nh÷ng quy luËt kh¸ch quan".
II, KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ qu¶n lý nhµ n­íc:
1, "Qu¶n lý nhµ n­íc( theo nghÜa réng) lµ ho¹t ®éng tæ chøc ®iÒu hµnh cña c¶ bé m¸y nhµ n­íc, nghÜa lµ bao hµm c¶ t¸c ®éng, tæ chøc cña quyÒn lùc nhµ n­íc trªn c¸c ph­¬ng diÖn lËp ph¸p, hµnh ph¸p vµ t­ ph¸p. Theo c¸ch hiÓu nµy qu¶n lý nhµ n­íc ®­îc ®Æt trong c¬ chÕ" §¶ng l·nh ®¹o, Nhµ n­íc qu¶n lý, nh©n d©n lao ®éng lµm chñ"".
" Qu¶n lý nhµ n­íc (theo nghÜa hÑp) chñ yÕu lµ qu¸ tr×nh tæ chøc, ®iÒu hµnh cña hÖ thèng c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n­íc ®èi víi qu¸ tr×nh x· héi vµ hµnh vi ho¹t ®éng cña con ng­êi theo ph¸p luËt, nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu, yªu cÇu, nhiÖm vô qu¶n lý nhµ n­íc. §ång thêi, c¸c c¬ quan nhµ n­íc nãi chung cßn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt chÊp hµnh, ®iÒu hµnh, tÝnh chÊt hµnh chÝnh nhµ n­íc nh»m x©y dùng, tæ chøc bé m¸y vµ cñng cè chÕ ®é c«ng t¸c néi bé cña m×nh. Ch¼ng h¹n, ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp, chia t¸ch, s¸p nhËp c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc thuéc bé m¸y cña m×nh; ®Ò b¹t khen th­ëng, kû luËt c¸n bé, c«ng chøc; ban hµnh qui chÕ lµm viÖc néi bé,...Nh÷ng ho¹t ®éng trªn còng chÝnh lµng ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n­íc trong néi bé c¸c c¬ quan nhµ n­íc. Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n­íc ®ång nghÜa víi qu¶n lý nhµ nuíc theo nghÜa hÑp".
Nh­ vËy, Qu¶n lý nhµ n­íc lµ: " Qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n­íc lµ qu¸ tr×nh tæ chøc, ®iÒu chØnh, b»ng quyÒn lùc nhµ n­íc, ph­¬ng thøc t¸c ®éng mang tÝnh chÊt quyÒn lùc nhµ n­íc cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n­íc ®èi víi chñ thÓ qu¶n lý vµ c¸c lÜnh vùc ®êi sèng x· héi còng nh­ hµnh vi ho¹t ®éng cña con ng­êi vµ c¸c ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt hµnh chÝnh nhµ n­íc, nh»m x©y dùng tæ chøc bé m¸y vµ cñng cè chÕ ®é c«ng t¸c néi bé trong c¸c c¬ quan tæ chøc nhµ n­íc".
" Qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi x· héi(hoÆc qu¶n lý nhµ n­íc): lµ sù t¸c ®éng cã tæ chøc vµ b»ng ph¸p quyÒn cña bé m¸y nhµ n­íc nh»m ®iÒu chØnh c¸c qu¸ tr×nh x· héi, c¸c hµnh vi ho¹t ®éng cña c«ng d©n vµ mäi tæ chøc trong x· héi ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn trËt tù x· héi, nh»m b¶o toµn cñng cè vµ ph¸t triÓn quyÒn lùc Nhµ n­íc tr­íc c¸c nhµ n­íc kh¸c vµ lÞch sö".
2,* C¸c nguyªn t¾c qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ nuíc:
- Nhãm c¸c nguyªn t¾c chung:
a, Nguyªn t¾c §¶ng l·nh ®¹o nhµ n­íc.
b, Nguyªn t¾c nh©n d©n lao ®éng tham gia qu¶n lý nhµ n­íc vµ x· héi.
c, Nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ.
d, Nguyªn t¾c ph¸p chÕ XHCN.
d, Nguyªn t¾c cã kÕ ho¹ch vµ kh¸ch quan.
e, Nguyªn t¾c c«ng khai, l¾ng nghe ý kiÕn cña nh©n d©n vµ d­ luËn x· héi.
- Nhãm c¸c nguyªn t¾c riªng cña QLHCNN:
a, Nguyªn t¾c kÕt hîp qu¶n lý theo ngµnh víi qu¶n lý theo l·nh thæ.
b, Nguyªn t¾c ph©n ®Þnh vµ kÕt hîp tèt chøc n¨ng qu¶n lý nhµ nuíc vÒ kinh tÕ víi chøc n¨ng qu¶n lý kinh doanh cña c¸c tæ chøc, ®¬n vÞ kinh tÕ.
c, Nguyªn t¾c tËp trung thèng nhÊt, th«ng suèt trong hÖ thèng c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n­íc.
d, Nguyªn t¾c hai chiÒu trùc thuéc( c¬ quan HCNN ë ®Þa pgh­¬ng, c¬ së võa trùc thuéc, chÞu sù qu¶n lý, ®iÒu hµnh cña c¬ quan HCNN cÊp trªn, võa lµ c¬ quan chÊp hµnh cña Héi ®ång nh©n d©n cïng cÊp- võa trùc thuéc hÖ thèng ngang, võa trùc thuéc hÖ thèng däc).
d, Nguyªn t¾c trùc thuéc th¼ng( mçi c¸n bé, c«ng chøc hµnh chÝnh, mçi c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n­íc trong quan hÖ qu¶n lý HCNN chØ cã mét ®µu mèi, mét ng­êi chØ huy ®iÒu hµnh- ®Ó tr¸nh chång chÐo, h×nh thøc,...).
e, Nguyªn t¾c tËp thÓ l·nh ®¹o, c¸ nh©n phô tr¸ch.
* Chñ thÓ qu¶n lý nhµ n­íc: Theo hiÕn ph¸p 1992 " TÊt c¶ quyÒn lùc thuéc vÒ nh©n d©n"...Nh­ vËy Nhµ n­íc ®­îc nh©n d©n ñy quyÒn vµ trao quyÒn lùc ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý trong c¬ chÕ : §¶ng l·nh ®¹o, nhµ n­íc qu¶n lý, nh©n d©n lao ®éng lµm chñ".
Kh¸ch thÓ QLHC NN lµ nh÷ng g× mµ ho¹t ®éng qu¶n lý h­íng tíi, t¸c ®éng tíi, bao gåm:
- TrËt tù QLHCNN trªn c¸c lÜnh vùc ®êi sèng x· héi( chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa-x· héi, ANQF, ®èi ngo¹i,...).
- Hµnh vi cña c¸ nh©n, c«ng d©n; c¸n bé, c«ng chøc; tËp thÓ liªn ®íi chÞu tr¸ch nhiÖm hµnh vi( c¸c c¬ quan qu¶n lý HCNN, c¸c tËp thÓ lao ®éng, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi, KHKT,...) nh»m thiÕt lËp ®­îc trËt tù qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n­íc".
3,* C¸c chøc n¨ng cu¶ QLHCNN:
- Chøc n¨ng thùc hiÖn vµ ph¸t huy quyÒn lµm chñ cu¶ nh©n d©n.
- Chøc n¨ng tæ chøc vµ qu¶n lý kinh tÕ.
- Chøc n¨ng tæ chøc vµ qu¶n lý v¨n hãa, gi¸o dôc, KH -c«ng nghÖ, ytÕ, TDTT.
- Chøc n¨ng thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi.
- Chøc n¨ng ®Êu tranh phßng chèng téi ph¹m vµ vi ph¹m ph¸p luËt, b¶o ®¶m an ninh chÝnh trÞ vµ trËt tù an toµn x· héi.
- Chøc n¨ng b¶o vÖ c¸c quyÒn vµ lîi Ých cña c«ng d©n.
- Chøc n¨ng x©y dùng nÒn quèc phßng toµn d©n b¶o vÖ tæ quèc XHCN.
- Chøc n¨ng t¨ng c­êng, cñng cè t×nh h÷u nghÞ, hîp t¸c quèc tÕ, b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.
4,* C¬ cÊu cña hÖ thèng c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n­íc:
- ë cÊp Trung ­¬ng: + chÝnh phñ, thñ t­íng ChÝnh phñ.
+ c¸c bé, c¬ quan ngang bé vµ c¬ quan trùc thuéc chÝnh phñ.
- ë ®Þa ph­¬ng:
+ ñy ban nh©n d©n c¸c cÊp, chñ tÞch ñy ban nh©n d©n cÊp tØnh, huyÖn vµ cÊp x·).
+ C¸c c¬ quan chuyªn m«n cña ñy ban nh©n d©n( c¸c së, phßng ban,...).
*Quan ®iÓm tæ chøc hÖ thèng hµnh chÝnh nhµ n­íc:
- Quan ®iÓm hiÖu qu¶.
- Quan diÓm hÖ thèng( ®¶m b¶o mçi tæ chøc lµ mét "m¾t xÝch" trong hÖ thèng HCNN, nh»m t¹o ra bé m¸y HCNN thèng nhÊt, hoµn chØnh, ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶).
- Quan ®iÓm kh¸ch quan, khoa häc.
- Quan ®iÓm kÕ thõa vµ ph¸t triÓn.
* Nguyªn t¾c tæ chøc hÖ thèng HCNN:
- BÊt kú chøc n¨ng QLNN nµo còng ph¶i cã tæ chøc vµ ng­êi thùc hiÖn.
- Kh«ng cã tæ chøc nµo( ng­êi nµo cña tæ chøc ®ã) kh«ng ®¶m ®­¬ng chøc n¨ng nhiÖm vô.
- Mét tæ chøc( mét ng­êi cña tæ chøc ®ã) cã thÓ ®¶m ®­¬ng mét hoÆc nhiÒu chøc n¨ng kh¸c nhau.
- Cïng chøc n¨ng th× kh«ng giao cho nhiÒu tæ chøc.
- BÊt kú vïng miÒn l·nh thæ nµo còng ®­îc cã tæi chøc.
* ChÕ ®é lµm viÖc cña c«ng chøc HCNN:
- ChÕ ®é lµm viÖc theo ch­¬ng tr×nh c«ng t¸c vµ lÞch lµm viÖc.
- ChÕ ®é th«ng tin b¸o c¸o.
- ChÕ ®é giao tiÕp, tiÕp c«ng d©n.
- ChÕ ®é lµm viÖc víi c¬ së.
5,* C¬ së cña H×nh thøc qu¶n lý HCNN:
- "Qu¶n lý HCNN lµ sù t¸c ®éng cã tæ chøc, cã ®Þnh h­íng cña hÖ thèng c¬ quan HCNN ®èi víi c¸c qu¸ tr×nh x· héi vµ hµnh vi ho¹t ®éng cña con ng­êi b»ng quyÒn lùc nhµ n­íc, lµm cho c¸c ho¹t ®éng cña nhµ n­íc vµ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi vËn ®éng ph¸t triÓn theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh, nh»m thùc hiÖn môc ®Ých qu¶n lý nhµ n­íc".
- Ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ n­íc ®­îc ph©n lo¹i nh­ sau:
+ Qu¶n lý HCNN cÊp trung ­¬ng vµ qu¶n lý HCNN cÊp ®Þa ph­¬ng.
- Qu¶n HCNN thÈm quyÒn chung( do c¬ quan vµ ñy ban HCNN thÈm quyÒn chung lµ ChÝnh phñ vµ UB nh©n d©n c¸c cÊp thùc hiÖn) vµ qu¶n lý HCNN thÈm quyÒn riªng( do c¬ quan HCNN thÈm quyÒn riªng thùc hiÖn).
- Qu¶n lý HCNN cÊp vÜ m« vµ vi m«.
- Qu¶n lý HCNN theo ngµnh vµ QLHCNN theo l·nh thæ.
6,* C¸c h×nh thøc qu¶n lý HCNN:
- H×nh thøc ra v¨n b¶n QLNN.
- Tæ chøc héi nghÞ.
- Sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt trong qu