GD CD: Đc các nguyên lý cơ bản của CN ML

Đề cương :
CHƯƠNG I - TRIẾT HỌC VÀ VAI TRÒ CỦA NÓ
TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI
( : http://www.dlu.edu.vn/resource.aspx?orgId=79&resTypeid=91 ).

I. TRIẾT HỌC LÀ GÌ?
1. Triết học và đối tượng của triết học:
Thuật ngữ “ triết học” có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp, có nghĩa là “yêu thích (phylo) sự thông thái (sophia )”.
Triết học dù theo quan niệm nào, bao giờ cũng gồm hai yếu tố:
-Yếu tố nhận thức: Sự hiểu biết về thế giới chung quanh, trong đó có con người, sự giải thích hiện thực bằng hệ thống tư duy.
-Yếu tố nhận định: Đánh giá về mặt đạo lý để có thái độ và hành động.
Hoàn cảnh kinh tế – xã hội và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học vào đầu thế kỷ XIX đã dẫn đến sự ra đời của triết học Mác. Triết học Mácxít xác định nhiệm vụ, đối tượng nghiên cứu của mình là tiếp tục giải quyết mối quan hệ giữa ý thức - vật chất trên lập trường duy vật triệt để và nghiên cứu những quy luật chung nhất của tự nhiên, xã hội, tư duy con người
Để có thể xem xét thế giới như một chỉnh thể, phương pháp của triết học là tổng kết toàn bộ lịch sử của các khoa học và lịch sử của bản thân tư tưởng triết học. Triết học là khoa học diễn tả thế giới quan bằng lý luận. Chính vì vậy, vấn đề đối tượng và tư cách khoa học của triết học đã gây ra những cuộc tranh luận kéo dài trong lịch sử. Mặc dù vậy, cái chung trong các học thuyết triết học vẫn là nghiên cứu những vấn đề chung nhất của giới tự nhiên, của xã hội và con người, mối quan hệ của con người nói chung, của tư duy con người nói riêng với thế giới xung quanh
2. Triết học – hạt nhân lý luận của thế giới quan
Để tồn tại, loài người phải thích nghi với giới tự nhiên, nhưng con người không thích nghi một cách thụ động mà luôn tìm cách biến đổi thế giới đó theo những yêu cầu trong cuộc sống của mình. Muốn vậy, con người cần hiểu biết về thế giới xung quanh cũng như về chính bản thân mình: thế giới là gì? con người là gì? ý nghĩa cuộc sống là gì?… những câu hỏi như vậy luôn được đặt ra và được giải đáp với những mức độ khác nhau trong mọi thời đại
Toàn bộ những quan niệm về thế giới, về vị trí của con người trong thế giới đó, về chính bản thân và cuộc sống của con người và loài người hợp thành thế giới quan của một con người, một cộng đồng người trong mỗi thời đại nhất định. Như vậy, thế giới quan bao gồm cả nhân sinh quan, tức là toàn bộ những quan niệm về cuộc sống của con người và loài người
Tư duy được mài sắc cùng với sự phát triển ngày càng đa dạng, phong phú và phức tạp của hoạt động thực tiễn. Tư duy triết học là đỉnh cao của quá trình nhận thức. Thực chất của nó là sự “phản tư’ của ý thức trong quá trình tự nhận thức chính bản thân mình. Triết học diễn tả thế giới quan của con người dưới dạng một hệ thống các phạm trù như những bậc thang trong quá trình nhận thức. Triết học tạo nên hệ thống lý luận bao gồm những quan điểm chung nhất về thế giới như một chỉnh thể, trong đó có con người và mối quan hệ của nó với thế giới chung quanh
Như vậy, triết học là hạt nhân lý luận của thế giới quan, là hệ thống các quan điểm lý luận chung nhất về thế giới và về vị trí của con người trong thế giới đó.

II. VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA TRIẾT HỌC
CHỦ NGHĨA DUY VẬT VÀ CHỦ NGHĨA DUY TÂM
1. Vấn đề cơ bản của triết học
Quan hệ giữa tư duy và tồn tại, giữa tâm và vật, giữa ý thức và vật chất là vấn đề cơ bản của triết học.
Vấn đề cơ bản của triết học có hai mặt:
* Giữa vật chất và ý thức cái nào có trước, cái nào có sau, cái nào là cái quyết định?
* Ý thức của con người có thể phản ánh chân thực thế giới khách quan không, con người có khả năng nhận thức được thế giới hay không?
2. Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm trong triết học
Giải quyết mặt thứ nhất vấn đề cơ bản của triết học sẽ chia các triết gia thành hai trường phái lớn: Trường phái duy vật và trường phái duy tâm
- Trường phái duy vật: Đã trải qua nhiều hình thức khác nhau, nhưng đều thống nhất với nhau ở chỗ coi vật chất là các có trước và là cái quyết định ý thức, đều xuất phát từ thế giới vật chất để