GA Lich su

Ngày soạn: 05/04/2010
Ngày dạy: 08/04/2010
Chương VI: VIỆT NAM NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX

Bài 27 CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHÀ NGUYỄN
TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - KINH TẾ
Mục tiêu bài học
Kiến thức
Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền, mọi quyền hành tập trung vào tay vua. Các vua Nguyễn thần phục nhà Thanh và khước từ mọi tiếp xúc với các nước phương Tây. Sự phát triển các ngành kinh tế ở thời Nguyễn gặp nhiều hạn chế. Đời sống cực khổ của các tầng lớp nhân dân là nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của hàng trăm cuộc khởi nghĩa nông dân dưới triều Nguyễn.
Về tư tưởng
Chính sách của triều đình không phù hợp với yêu cầu lịch sử nên kinh tế, xã hội không có điều kiện phát triển.
Truyền thống chống áp bức bóc lột của nhân dân ta dưới thời phong kiến.
Kỹ năng
Phân tích nguyên nhân các hiện trạng chính trị kinh tế thời Nguyễn.
Phương tiện dạy học
Bản đồ Việt Nam thời Nguyễn.
Tiến trình dạy học
Ổn định lớp
Kiểm tra bài cũ
Bài mới
Quang Trung – Nguyễn Huệ người anh hùng dân tộc đã hiến dâng trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng nhân dân, bảo vệ độc lập dân tộc. Tiếc rằng ông đã qua đời quá sớm khi sự nghiệp xây dựng đất nước còn dang dở đó là một tổn thất lớn cho đất nước. Người kế tục gánh vác sứ mệnh nặng nề mà ông trao lại là thái tử Nguyễn Quang Toản đã không đủ khả năng lãnh đạo đất nước, không đập tan được âm mưu lật đổ của Nguyễn Ánh. Sau một thời gian chiến tranh loạn lạc kéo dài thì đến năm 1802 nhà Nguyễn đã chấm dứt sự tồn tại của triều Tây Sơn, lập nên chế độ phong kiến nhà Nguyễn.
Vậy chế độ phong kiến nhà Nguyễn được thiết lập như thế nào hôm nay cô trò chúng ta cùng đi vào tìm hiểu bài mới.
Hoạt động dạy và học
Nội dung ghi bảng

Gọi học sinh đọc phần 1 SGK
GV giới thiệu tình hình triều Tây Sơn sau khi Quang Trung mất: Thái tử Quang Toản không đủ sức gánh vác công việc đất nước, Nguyễn Nhạc thì chịu an phận không lo việc nước về sau, nội bộ Tây Sơn lục đục, suy yếu.
(?) Nhân cơ hội triều Tây Sơn suy yếu, Nguyễn Ánh đã có những hành động gì?
HS: Đem thủy binh ra lấn đần vùng đất của Tây Sơn.
GV tường thuật trận chiến Nguyễn Ánh đánh đổ triều Tây Sơn.
(?) Sau khi đánh bại triều Tây Sơn nhà Nguyễn đã làm gì để lập lại CĐPK tập quyền?







(?) Nhìn vào lược đồ các đơn vị hành chính Việt Nam thời Nguyễn (H61) hãy kể tên một số tỉnh và phủ trực thuộc?
HS: - Tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình…
- Phủ trực thuộc: Phủ Thừa Thiên.
(?) Em có nhận xét gì về cách tổ chức đơn vị hành chính dưới triều Nguyễn?
HS: Đây là lần đầu tiên trên một lãnh thổ thống nhất các tổ chức hành chính được sắp đặt chính quy như vậy?
(?) Dưới triều Nguyễn đã ban hành bộ luật gì? Nội dung của bộ luật?
HS: Năm 1815 nhà Nguyễn ban hành bộ Hoàng triều luật lệ (Luật Gia Long). Gồm 22 quyển với 398 điều. Nội dung dựa hẳn vào bộ luật nhà Thanh.
(?) Nhà Nguyễn đã thi hành những biện pháp gì để củng cố quân đội?
GV hướng dẫn HS quan sát H62, H63.
- H62: Quan võ thời Nguyễn…
- H63: Lính cận vệ thời Nguyễn…
(?) Nhận xét về chính sách đối ngoại của nhà Nguyễn?

(?) Vậy vì sao nhà Nguyễn lại thần phục nhà Thanh một cách mù quáng như vậy?
HS: Vì họ cho rằng chỉ có hoàng đế phương Bắc mới là đấng chí tôn chí đại,xem Trung Quốc là trung tâm văn minh của thế giới, còn xem phương Tây là man di mọi rợ. Trong khi đó thì triều đình nhà Thanh ở nửa đàu thế kỉ XIX đang trong tình trạng khủng hoảng trầm trọng bị các nước thực dân phương Tây xâu xé. Còn các nước phương Tây học phát triển hơn rất là nhiều.
(?) Những chính sách đó đã mang lại hậu quả như thế nào?
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực dân Pháp xâm lược nước ta.
HS đọc phần 2 SGK (Hđ nhóm)
Nhóm 1: Nông nghiệp
Nhóm 2: Thủ công nghiệp
Nhóm 3, 4: Thương nghiệp
(?) Hãy nêu vài nét tình hình nền kinh tế nông nghiệp nước ta đầu tk XIX?
HS: Nông nghiệp sa sút nghiêm trọng, đồng ruộng bỏ hoang nhiều nên:
- Các vua Nguyễn đã chú ý đến việc khai hoang (Nguyễn Công Trứ chiêu mộ dân lưu vong khai phá miền ven biển