GA 10NC Tiết 9

SỰ RƠI TỰ DO

MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Biết được thế nào là sự rơi tự do và khi rơi tự do thì mọi vật đều rơi như nhau.
- Biết cách khảo sát chuyển động của một vật bằng các thí nghiệm.
- Biết được rằng gia tốc rơi tự do phụ thuộc vị trí địa lý và độ cao, khi một vật rơi ở gần mặt đất và chỉ chịu tác dụng của trọng lực thì nó luôn có một gia tốc bằng gia tốc rơi tự do.
2. Kỹ năng
- Làm thí nghiệm, quan sát thí nghiệm, tư duy logic.
- Thu thập và xử lý kết quả thí nghiệm.
3. Thái độ
Nghiêm túc học tập theo hướng dẫn của giáo viên
CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
- Các công thức về phương trình chuyển động thẳng biến đổi đều.
- Biên soạn câu hỏi 1.2 sgk dưới dạng trắc nghiệm.
- Ống Niutơn.
- Dụng cụ thí nghiệm 1sgk.
- Tranh H6.4, H6.5 (nếu không có thí nghệm).
2. Học sinh
Đọc trước bài mới.
Công thức tính quãng đường trong chuyển động thẳng biến đổi đều (v0 = 0).
3. Gợi ý ứng dụng CNTT
Soạn câu hỏi trắc nghiệm phần cho kiểm tra bài cũ,củng cố bài.
Phân tích kết quả đo có sẵng từ giấy.
Các dạng đồ thị của chuyển động thẳng biến đổi đều.
C. PHƯƠNG PHÁP
- Diễn giảng, vấn đáp,
- Giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm
- nghiệm
D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
1. Ổn định tổ chức
- Ổn định lớp, điểm danh
2. Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Phương trình của chuyển động thẳng biến đổi đều (vận tốc đầu bằng 0)?
Câu 2: Dạng đồ thị của phương trình toạ độ theo thời gian?
3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm chuyển động rơi tự do.
GV: Đặt vấn đề: Gv thả tờ giấy và viên phấn đồng thời; thả 2 tờ giấy, 1 tờ vo nhỏ lại và 1 tờ để nguyên đồng thời…( HS quan sát và nhận xét về thời điểm chạm đất của các vật được thả đồng thời đó…GV: có phải vật nặng rơi nhanh hơn vật nhẹ? Yếu tố nào ảnh hưởng đến sự rơi của các vật?
HS: : khối lượng của vật, diện tích của vật, sức cản không khí.
GV: Mô tả và tiến hành thí nghiệm với ống Newton.
- Nhận xét về sự rơi của hòn đá và lông chim?
- Lực cản của không khí ảnh hưởng đến các vật rơi như thế nào? Lấy ví dụ minh hoạ.
HS: - Quan sát thí nghiệm ống Niutơn.
- TL: Hòn đá và lông chim rơi như nhau( Khi không có lực cản của không khí, các vật có hình dạng và khối lượng khác nhau đều rơi như nhau.
GV: Thông báo: hòn đá và lông chim rơi trong ống chân không (ống Newton) là rơi tự do.
Thế nào là sự rơi tự do?
HS: Sự rơi tự do là sự rơi của một vật chỉ chịu tác dụng của trọng lực.
GV: Khi nào một vật có thể được coi là rơi tự do? Trả lời câu hỏi C1.
HS khi lực cản không khí không đáng kể so với trọng lực tác dụng lên nó.
Người nhảy dù không thể coi là rơi tự do.
GV: Nhận xét các câu trả lời. Cho hs đọc định nghĩa trong sgk.
Hoạt động 2: Tìm hiểu tính chất chuyển động của vật rơi tự do.
GV : Yêu cầu HS xem H6.3 và nhận xét về sự rơi của quả cầu.
HS: Quả cầu rơi theo phương thẳng đứng.
GV: Hướng dẫn HS tiến hành thí nghiệm với sợi dây dọi: treo quả dọi theo phương thẳng đứng, dùng phấn kẻ thành một đường thẳng, sau đó đưa vật lên sát bảng, gạch 2 bên đường thẳng đó 2 nét phấn khác, thả tay cho vật rơi tự do…
HS: 1 HS lên bảng tiến hành thí nghiệm, HS cả lớp quan sát.
GV: Phương và chiều của chuyển động rơi tự do như thế nào? Ví dụ.
HS: Ghi nhận: Rơi tự do là chuyển động theo phương thẳng đứng và có chiều từ trên xuống.
Ví dụ: quả táo rơi từ trên cây, hạt mưa rơi…
GV: Tiến hành thí nghiệm như H6.4 sgk.
- Yêu cầu HS quan sát khoảng cách giữa các vết chấm trên băng giấy (trong những khoảng thời gian như nhau) để nhận xét về tính chất CĐ của vật rơi tự do.
HS: khoảng cách tăng dần trong những