GA 10NC Tiết 11

Bài 7:
CHUYỂN ĐỘNG TRÒN ĐỀU
TỐC ĐỘ DÀI VÀ TỐC ĐỘ GÓC
MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Biết rằng trong chuyển động tròn cũng như chuyển động cong, vectơ vận tốc có phương tiếp tuyến với quỹ đạo và hướng theo chiều chuyển động.
- Định nghĩa được chuyển động tròn đều, biết được cách tính tốc độ dài.
- Biết rằng trong chuyển động tròn đều, tốc độ dài đặc trưng cho độ nhanh, chậm của chuyển động của chất điểm trên quỹ đạo.
- Viết được biểu thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc, chu kì và tần số.
2. Kỹ năng
- Quan sát thực tiễn về chuyển động tròn.
- Tư duy logic để hình thành khái niệm vectơ vận tốc.
3. Thái độ
Nghiêm túc học tập theo hướng dẫn của giáo viên
CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
- Các câu hỏi, công thức về chuyển động tròn đều.
- Biên soan câu hỏi 1-4 sgk dưới dạng trắc nghiệm.
- Các ví dụ về chuyển động cong, chuyển động tròn đều.
- Tranh H8.2, H8.4. Mô hình chuyển động tròn (đồng hồ).
2. Học sinh
- Ôn về vectơ độ dời, vectơ vận tốc trung bình.
- Sưu tầm các tranh về chuyển động cong, chuyển động tròn.
3. Gợi ý ứng dụng CNTT
Soạn câu hỏi trắc nghiệm phần cho kiểm tra bài cũ,củng cố bài.
C. PHƯƠNG PHÁP
- Diễn giảng, vấn đáp,
- Giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm
D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
1. Ổn định tổ chức
- Ổn định lớp, điểm danh
2. Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Nêu các đặc điểm của vectơ độ dời, vectơ vận tốc trung bình, vectơ vận tốc tức thời trong chuyển động thẳng?
3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức

Hoạt động 1: Tìm hiểu vectơ vận tốc trong chuyển động cong.
GV: Treo tranh có vẽ hình 8.2 lên bảng cho HS quan sát.
HS: Quan sát hình vẽ
GV: Nếu BT tính vectơ vận tốc trung bình?
HS:

GV: Hướng dẫn hs hình thành khái niệm vận tốc tức thời: khi (t rất nhỏ, |MM’| = (s, với (s là độ dài cung đi được trong thời gian (t. Lúc này vectơ vận tốc trung bình trở thành vectơ vận tốc tức thời.
BT của vận tốc tức thời?
HS:

GV: Phương và chiều của vectơ vận tốc tức thời?
HS: + Phương: trùng với tiếp tuyến của quỹ đạo.
+ Chiều: cùng chiều với chuyển động.
Hoạt động 2: Tìm hiểu vectơ vận tốc trong chuyển động tròn đều.
GV : Yêu cầu HS đọc định nghĩa chuyển động tròn đều trong sgk. Lấy ví dụ thực tiễn (tương đối)?
HS: Lấy ví dụ
GV: Đặc điểm của vectơ vận tốc trong chuyển động tròn đều?
HS: + Phương: tiếp tuyến với quỹ đạo ( ( với bán kính).
+ Chiều: cùng chiều với CĐ.
GV: Giới thiệu khái niệm tốc độ dài.
- So sánh với vectơ vận tốc trong chuyển động thẳng đều?
HS: CĐT:
không đổi về độ lớn, phương và chiều.
CĐ tròn đều:
có độ lớn không đổi, nhưng có phương và chiều thay đổi.
GV: Cho hs thảo luận trả lời câu hỏi C1?
HS: Trong CĐ tròn đều, vận tốc thay đổi.
Hoạt động 3: Tìm hiểu chu kì và tần số trong chuyển động tròn.
GV: Gọi T là khoảng thời gian chất điểm đi hết 1 vòng trên đường tròn có bán kính r.
Viết biểu thức tính tốc độ dài?
HS:

GV: Suy ra biểu thức tính T? nhận xét về T?
HS:

GV: So sánh vị trí và CĐ của vật sau khoảng thời gian T?
HS: Sau khoảng thời gian T, chất điểm trở về vị trí ban đầu và lặp lại CĐ như trước.
GV: Giới thiệu: T gọi là chu kì. CĐTĐ này gọi là CĐ tuần hoàn với chu kì T.
GV: Thế nào là CĐ tuần hoàn với chu kì T?
HS; CĐ tuần hoàn với chu kì T là CĐ mà sau những khoảng thời gian T bằng nhau, chất điểm trở về vị trí ban đầu và lặp lại CĐ như trước.
GV: Giới thiệu tần số, kí hiệu là f, là số vòng chất điểm đi (quay) được trong 1 s.
Mối liên hệ giữa T và f?
HS:

GV: Đơn vị của tần số là Hz (trong hệ SI), đọc là hec. Cho hs quan