G/a 11

Chương 1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ LẬP TRÌNH VÀ NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH
TIẾT CT: 01
Bài 1: KHÁI NIỆM LẬP TRÌNH VÀ NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH

I. MỤC TIÊU:
a/ Về kiến thức – kỹ năng
- Biết được khái niệm lập trình
- Hiểu khả năng ngôn ngữ lập trình bậc cao, phân biệt được với ngôn ngữ máy và hợp ngữ
- Hiếu ý nghĩa và nhiệm vụ của chương trình dịp, phân biệt được biên dịch và thông dịch
b/ Thái độ:
- Tạo thái độ ham thích tìm hiểu lập trình
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY – HỌC
a/ Phương pháp: Thuyết trình – vấn đáp
b/ Phương tiện:
- Giáo viên: bảng viết, sách, tài liệu minh hoa
- Học sinh: sách giáo khoa
III. HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
- Ổn định lớp
- Giới thiệu chương trình
- Dẫn dắt vào nội dung bài học
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của trò

HOẠT ĐỘNG 1:
Tìm hiểu khái niệm lập trình và ngôn ngữ lập trình
a/ Mục tiêu
- Giúp học sinh biết được lập trình là gì? Ý nghĩa của lập trình?
- Giúp học sinh hiểu được khái niệm ngôn ngữ lập trình và một số loại ngôn ngữ lập trình
b/ Nội dung:
- Mọi bài toán có thuật toán đều có thể giải trên máy tính qua các bước
+ Xác định thuật toán
+ Xây dựng thuật toán
+ Lập trình
- Lập trình là: việc sử dụng cấu trúc dữ liệu và các câu lệnh của một ngôn ngữ lập trình cụ thể để mô tả dữ liệu, biểu đạt các thao tác của thuật toán
- Ngôn ngữ lập trình: Ngôn ngữ máy, hợp ngữ, ngôn ngữ bậc cao
- Ngôn ngữ lập trình bậc cao: gần với ngôn ngữ tự nhiên, thuận tiện với ngôn ngữ tự nhiên, thuận tiên cho người lập trình.
- Chương trình viết bằng ngôn ngữ bậc cao: có thể thực hiện trên nhiều loại máy khác nhau

Ví dụ:
- Xác định nghiệm của phương trình ax + b = 0
+ Xác định Input và Output của bài toán?
+ Các bước để tìm Output?

Input: a, b
Output: x vô nghiệm, x = -b/a, x vô số nghiệm
B1: Nhập a, b
B2: Nếu a <> 0 kết luận nghiệm x = -b/a
B3: Nếu a = 0 và b <> 0 kết luận x vô nghiệm
B4: Nếu a = 0 và b = 0 kết luận x vô số nghiệm

Diễn giải:
- Hệ thống các bước vừa thực hiện để tìm được Output gọi là gì ?
- Nếu trình bày thuật toán này cho người nước ngoài hiểu em cần làm gì?
- Thế để diễn đạt cho máy hiểu em dùng ngôn ngữ nào?
=> Vậy: Việc dùng ngôn ngữ lập trình cụ thể để diễn đạt thuật toán sau cho máy hiểu được ta gọi đó là lập trình
- Yêu cầu học sinh ghi lại nội dung trong sách hoặc ghi lại bằng sự lời văn của mình với ý không sai lệch

- Thuật toán

- Dùng cấu trúc ngôn ngữ của họ để mô tả thuật toán

- Dùng ngôn ngữ lập trình




* Lập trình là việc sử dụng cấu trúc dữ liệu và các lệnh của một ngôn ngữ lập trình cụ thể để mô tả dữ liệu, biểu đạt các thao tác của thuật toán

Vấn đáp:
- Kết quả của hoạt động lập trình?
- Theo em ngôn ngữ lập trình là gì?
Giải thích:
- Khẳng định tính đúng đắn của các câu trả lời của HS.
- Bổ sung thêm ngôn ngữ lập trình là phần mềm dùng để diễn đạt thuật toán (cho hs hiểu – không bắt buộc học sinh phải ghi chép)

- Một chương trình
- Là ngôn ngữ dùng để viết chương trình sau cho máy tính có thể hiểu và thực hiện được chương trình đó
- Là ngôn ngữ dùng để viết chương trình sau cho chương trình đó có thể thực hiện trên máy tính cho ra một ứng dụng cụ thể

Câu hỏi:
- Bằng kiến thức đã học năm lớp 10 và sự hiểu biết của mình, hãy cho biết các loại ngôn ngữ lập trình mà em biết?
+ Khuyến khích động não nhớ lại kiến thức cũ (không tham khảo sách)
Ngôn ngữ lập trình:


- Ngôn ngữ máy
- Hợp ngữ
- Ngôn ngữ bậc cao

Thảo luận: (5 phút)
- Trình bày đặc điểm của từng loại ngôn ngữ lập trình
Bổ sung - mở rộng
- Ngôn ngữ máy
+ Mã hoá bằng ký hiệu 0 – 1
+ CT nạp vào bộ nhớ và thực hiện ngay
- Hợp ngữ
+ CT nạp vào thanh ghi và thực hiện