Duoc li thu y

Dược lý thú y
Giáo viên: Đặng Thị Mỹ Tú
Tài liệu tham khảo
Chương 1: Đại cương
Chương 2: Thần kinh
Chương 3: Kháng sinh
Chương 4: Sát trùng – khử trùng
Chương 5: Kí sinh trùng
Chương 6: Kháng viêm
Chương 7: Máu
Chương 8: Hô hấp tiêu hóa
Chương 9: Niệu dục
NỘI DUNG MÔN HỌC
CHƯƠNG I. ĐẠI CƯƠNG
GIỚI THIỆU MÔN HỌC

DƯỢC ĐỘNG HỌC

DƯỢC LỰC HỌC

NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÁC DỤNG CỦA DƯỢC PHẨM

THÔNG TIN VỀ MỘT LOẠI THUỐC
Dược lý học (Pharmacology)

Dược động học (Pharmacokinetics)

Dược lực học (Pharmacodynamics)

Thuốc
I. GIỚI THIỆU VỀ MÔN HỌC
CÁC KHÁI NIỆM
Là môn học nghiên cứu về nguyên lý và những tác động lẫn nhau giữa thuốc và cơ thể
Tác động của cơ thể đối với thuốc
Tác động của thuốc đối với cơ thể về mặt tính chất, cường độ và thời gian
I. GIỚI THIỆU VỀ MÔN HỌC
Những chất khi được đưa vào cơ thể sinh vật sẽ có tác động làm thay đổi chức năng của cơ thể
I. GIỚI THIỆU VỀ MÔN HỌC
THUỐC
Hữu ích
Tác hại
Liều lượng
Liều lượng
1. SỰ HẤP THU

2. PHÂN BỐ

3. CHUYỂN HÓA (BIẾN ĐỔI SINH HỌC)

4. BÀI THẢI
II. DƯỢC ĐỘNG HỌC
 SỰ HẤP THU
Là quá trình dược phẩm thấm nhập vào nội môi trường

Các phương thức vận chuyển:
Vận chuyển thụ động (khuyếch tán):
 Chỉ phụ thuộc tính chất hóa lý của màng và thuốc
 Thuận chiều gradien nồng độ
 Không tốn năng lượng

Vận chuyển chủ động (tích cực):
 Cần có chất chuyên chở (chất mang)
 Vận chuyển ngược chiều gradien nồng độ
 Cần cung cấp năng lượng


DƯỢC ĐỘNG HỌC
 Các đường cấp thuốc thường dùng trong thú y
 Đường uống:
Thuốc được hấp thu qua niêm mạc dạ dày, ruột non
 Đường tiêm chích:
Thuốc khuếch tán thụ động do chênh lệch nồng độ
Tiêm dưới da:
Thuốc sẽ có tác dụng sau 30-60 phút, liều dùng thường chỉ bằng 1/3 liều uống
 Tiêm bắp
 Tiêm tĩnh mạch
 Tiêm phúc mô
 Tiêm trong da
SỰ HẤP THU
DƯỢC ĐỘNG HỌC
 Các đường cấp thuốc thường dùng trong thú y

 Các đường cấp thuốc khác:

 Đường thấm qua màng nhày khí quản, cuống phổi, bì mô phế nang
 Đường trực tràng
 Đường bôi ngoài da, đặt vào âm đạo, tử cung...

SỰ HẤP THU
DƯỢC ĐỘNG HỌC
 Phân bố
Thuốc vào hệ tuần hoàn chung sẽ được phân bố chủ yếu đến nơi tác động, từ đó sinh ra tác động dược lý. Một phần bị chuyển hóa hay còn gọi là biến đổi sinh học, một phần nhỏ đến nơi dự trữ và một phần khác bị thải ra ngoài. Dù được phân bố ở đâu, thuốc cũng có thể nằm ở dạng tự do hoặc kết họp với các thành phần khác của mô.
PHÂN BỐ
DƯỢC ĐỘNG HỌC
 Chuyển hóa (biến đổi sinh học)
Chủ yếu do hệ microsomes của gan đảm nhận, ngoài ra, còn có tại phổi, thận, lách... thông qua các phản ứng oxyhóa, khử, thủy phân, tổng họp đặc biệt là phản ứng liên họp với acid glucuronic để tạo thành những phân tử ester có cực cao, tan trong nước, khó thấm qua màng tế bào, không còn hoạt tính dược lực và dễ đào thải ra ngoài.
CHUYỂN HÓA
DƯỢC ĐỘNG HỌC
 Bài thải
Thuốc được bài thải qua ruột (theo phân), qua thận (theo nước tiểu), qua phổi (theo hơi thở), qua các tuyến tiết (mồ hôi, nước bọt), qua sữa...Trong đó quan trọng nhất là thận.
BÀI THẢI
DƯỢC ĐỘNG HỌC
 RECEPTOR
Là bất cứ thành phần nào của tế bào, kết hợp với thuốc và khởi đầu một chuỗi các hiện tượng sinh hóa để dẫn đến các tác động dược lực.
Về bản chất hóa học, receptor là các đại phân tử sinh học như acid nucleic, lipid màng tế bào nhưng hầu hết chúng có bản chất protein
III. DƯỢC LỰC HỌC
Các cách tác dụng của thuốc

 Tác dụng tại chỗ
 Tác dụng phản xạ
 Tác dụng chọn lọc
 Tác dụng trực tiếp và gián tiếp
 Tác dụng chính và tác dụng phụ

BÀI THẢI
DƯỢC LỰC HỌC
 Tương tác giữa hai dược phẩm

 Hiệp lực

 Đối kháng


BÀI THẢI
DƯỢC LỰC HỌC
VI. Những yếu tố ảnh hưởng đến tác dụng của dược phẩm
1. Các yếu tố bên trong cơ thể

2. Các yếu tố bên ngoài cơ thể

 Các yếu tố bên trong cơ thể

 Tuổi tác
 Trọng lượng
 Phái tính
 Cách dùng thuốc
 Điều kiện dinh dưỡng
 Tình trạng bệnh lý


 Các yếu tố bên ngoài cơ thể (liên quan đến thuốc)

 Cấu trúc hóa học
 Tính chất vật lý
 Liều dùng và nồng độ
 Nhịp cung cấp thuốc


V. Thông tin về một loại thuốc
 Tên thuốc

 Tên khoa học
 Tên hoạt chất
 Tên thương mại

 Chỉ định và chống chỉ định

Một số công ty thuốc thú y
Vemedim
Navetco
Fivevet
Minh Dũng
Anova
….