đời sống bò sát

ĐƠI SÔNG LƯƠNG CƯ VÀ BÒ SÁT(tiếp)
Đời sống của một số nhóm lưỡng cư
- Thời gian sinh sản của ếch kéo dài từ đầu hè đến cuối thu. Hằng năm ếch đẻ 2- 3 lứa, số trứng từ 600- 9500 (trung bình từ 3000- 4000). Khả năng sinh sản phụ thuộc vào tuổi và kích thước của con vật. Trứng ếch có màng nhày trong suốt.
- Cóc nhà không thấy ở trên núi cao và trong rừng sâu. Màu sắc trên da thay đổi ít nhiều theo môi trường sống. Khi đẻ, trứng xếp thành dạng chuỗi hạt dài, kéo dăng thành sợi dài hay đan chéo thành hình mạng lưới. Chuỗi hạt khi đẻ ra thường đứt đoạn, trứng màu đen, kích thước 1.4-1.6 mm; khoảng cách giữa các trứng 0.5-0.8 mm. Chân cóc yếu, mỗi bước nhảy 10-15 Cà Mau, bơi kém.
- Cóc đực có cơ quan bitđe là một buồng trứng đơn giản với mầm của ống đẫn trứng. Bình thường cơ quan này không hoạt động, nhưng nếu cắt bỏ tinh hoàn thì nó sẽ lớn lên và hoạt động; như vậy cóc đực biến thành cóc cái có khả năng sinh sản.
- Trong nhóm cóc thì cóc Agua ở trung và Nam Mĩ có kích thước lớn nhất, dài thân trung bình 25 cm, rộng 12cm, nặng 1kg.

- Về nguồn gốc, phổi ếch là do bóng hơi ở cá tiến hoá thành, cấu tạo gần giống bóng hơi của cá. Mao quản trên da ếch vận chuyển cacbonic đến da và thải ra ngoài, đồng thời hút oxi từ bên ngoài da thấm vào và chuyển vào tim và đi nuôi cơ thể. Tất cả hoạt động hô hấp của ếch đều do một trung khu thần kinh điều khiển. Thường thì ếch lấy không khí vào miệng vài lần rồi mới đẩy không khí vào phổi một lần.
- Loài ếch nâu ở miền ôn đới có những trường hợp phân li giới tính trong một lứa đẻ rất đặc biệt. ở vùng vĩ độ cao, hằng năm có mùa giá rết kéo dài thì ngay ở giai đoạn nòng nọc đã có sự phân li giới tính, cá thể cái bằng số cá thể đực. ở vùng rét dịu và ngắn thì nòng nọc khi mới nở đều thuộc giống cái, sao đó trong quá trình phát triển sự phân li đực cái mới tiến hành. Ví dụ:
Vào tháng 4, trong thời kì biến thái của nòng nọc 100% thuộc về giống cái. Vào tháng 7; 60% giống cái, 40% lưỡng tính. Vào tháng 8: 50% giống cái, 25% giống đực và 25% lưỡng tính. Cuối cùng số cá thể đực và cái bằng nhau. Như vậy có đến 50% sồ cá thể có sự đảo lộn về giới tính từ giống cái chuyển sang giống đực.
- Trong lớp lưỡng thê cũng có loài đẻ con như loài kì Giông Châu Âu, loài cóc Châu Phi. ở Nam Mĩ có vài loài lưỡng thê đẻ con, song trong trường hợp này phôi được nuôi bằng chất dinh dưỡng do những tuyến nằm rải rác ở tử cung của mẹ.
- ấu trùng sinh (neotêni) là trường hợp ở loài Sirenođon mexikanus, thực chất đây là dạng ấu trùng của loài Ambystoma tigrinum nhưng lại có khả năng sinh sản. Những nòng nọc này trong điều kiện thay đổi nhất định của môi trường sống đều có thể biến đổi để trở thành các thể trưởng thành. Hiện tượng ấu trùng sinh còn xảy ra một cách ngẫu nhiên ở một số loài sa giông và manh giông trong trường hợp nhiệt độ của nước ao tù xuống quá thấp hay trong nước thiếu iốt.
- ếch lớn nhất thế giới là loài Goliat, sống ở Camơrun thuộc châu Phi, dài khoảng 32cm, nặng 1.5kg. ở Bắc Mĩ có ếch cuba dài khoảng 20 cm, nặng 0.6-1kg.
- Nhỏ nhất thế giới là loài ếch lùn cuba, tìm thấy năm 1910, con lớn nhất chỉ dài 2 Cà Mau.
- ếch nhái nói chung rất nhạy cảm với độ ẩm của không khí. Trời mưa ddộ ảm tăng lên càng kích thích chúng nen ếch đực kêu liên tục để gọi ếch cái đến ghép đôi.
- Chàng hiu bỏ rừng xuống ruộng là trời sắp mưa. Chính sự thay đổi đột ngột độ ẩm của không khí đã khiến chàng hiu làm cuộc di cư tù rừng ra ruộng để đẻ.
- Lưỡng cư lớn nhất là loài cá cóc Nhật Bản, dài khoảng 1.5 m; sống ở Nhật Bản và bắc Trung quốc. Ăn sâu bọ, ấu trùng, cá, ếch nhái



cách nhổ răng có nọc độc của rắn, phương pháp bảo rắn nghe lời để biểu diễn, nhảy múa; cách bảo rắn đi ngủ.. và một bài học rất quan trọng là phương pháp điều chiế thuốc giải độc khi bị rắn cắn. Bài học nhập môn cơ bản là kết bạn với rắn. Riêng có rắn đeo kính tương đối bất khan, thỉnh thoảng nó lại mổ vào người