Đổi mới PP dạy toán 4 có văn

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

[
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY GIẢI TOÁN CÓ LỜI VĂN LỚP 4 DẠNG : TÌM HAI SỐ KHI BIẾT TỔNG VÀ TỈ SỐ






































PHẦN I : MỞ ĐẦU
I.Lí do chọn đề tài :
Ngày nay thế giới đang trên đà phát triển mạnh những thành tựu khoa học và cộng nghệ đã tạo ra những thuận lợi góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống con người . Vì vậy yếu tố trí tuệ giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển nền kinh tế nước nhà .
Trong văn kiện Đại hội Đảng IX tiếp tục khẳng định “Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy công nghiệp hoá, hiện đại hoá, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người - yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững ”.
Đây là chủ trương hết sức đúng đắn mà Đảng coi “ Giáo dục – Đào tạo là sự nghiệp của toàn Đảng, của Nhà nước và của toàn dân”. Trong đó giáo dục Tiểu học được coi là nền tảng của hệ thống giáo dục phổ thông.
Toán học có vị trí rất quan trọng phù hợp với cuộc sống thực tiễn đó cũng là công cụ cần thiết cho các môn học khác và để giúp học sinh nhận thức thế giới xung quanh, để hoạt động có hiệu quả trong thực tiễn.
Khả năng giáo dục nhiều mặt của môn toán rất to lớn, nó có khả năng phát triển tư duy lôgic, phát triển trí tuệ. Nó có vai trò to lớn trong việc rèn luyện phương pháp suy nghĩ, phương pháp suy luận, phương pháp giải quyết vấn đề có suy luận, có khoa học toàn diện, chính xác, có nhiều tác dụng phát triển trí thông minh, tư duy độc lập sáng tạo, linh hoạt..., góp phần giáo dục ý trí nhẫn nại, ý trí vượt khó của học sinh.
Trong chương trình môn toán tiểu học, giải toán có lời văn giữ một vai trò quan trọng. Thông qua việc giải toán các em thấy được nhiều khái niệm toán học. Như các số, các phép tính, các đại lượng, các yếu tố hình học..., trong thực tiễn hoạt động của con người, thấy được mối quan hệ biện chứng giữa các sự kiện, giữa cái đã cho và cái phải tìm. Qua việc giải toán đã rèn luyện cho học sinh năng lực tư duy, tính cẩn thận, óc sáng tạo, cách lập luận bài toán trước khi giải, giúp học sinh vận dụng các kiến thức, rèn luyện kỹ năng tính toán, kĩ năng ngôn ngữ. Đồng thời qua việc giải toán của học sinh mà giáo viên có thể dễ dàng phát hiện những ưu điểm, thiếu sót của các em về kiến thức, kĩ năng, tư duy để giúp học sinh phát huy những mặt đạt được và khắc phục những mặt thiếu sót.
Chính vì vậy việc đổi mới phương pháp dạy toán có lời văn ở cấp tiểu học nói chung và ở lớp 4 nói riêng là một việc rất cần thiết mà mỗi giáo viên tiểu học cần phải nâng cao chất lượng học toán cho học sinh.
Xuất phát từ những lí do trên , bản thân tôi là Phó hiệu trưởng phụ trách về chuyên môn nên tôi đã chọn và nghiên cứu đề tài:“Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy giải toán có lời văn lớp 4 dạng : Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số ”
II. Mục đích nghiên cứu :
Nghiên cứu đề tài nhằm :
-Tìm hiểu những vấn đề chung về đổi mới phương pháp dạy học nói chung và dạy học môn Toán nói riêng .
- Chỉ đạo giáo viên tìm ra những phương pháp mới bổ sung cho việc dạy dạng toán : Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số cho học sinh lớp 4.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu :
Đối tượng nghiên cứu :
Giáo viên và học sinh khối lớp 4
2. Phạm vi nghiên cứu : Đề tài tập trung nghiên cứu dạng toán : “ Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số ” đối với học sinh lớp 4 ở Trường Tiểu học Hợp Thanh A xã Hợp Thanh huyện Mỹ Đức thành phố Hà Nội .
IV . Nhiệm vụ nghiên cứu :
-Nghiên cứu thực trạng của việc dạy dạng toán : “Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số ” đối với học sinh lớp 4.
-Tìm hiểu thực trạng giáo viên soạn và chuẩn bị bài trong các tiết dạy dạng toán : “ Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số ”.
- Tìm hiểu thực trạng học sinh học dạng toán : “Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số ”.
V. Phương pháp nghiên cứu :
1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu :
- Đọc các tài liệu sách, báo , tạp chí giáo dục, tư liệu tham khảo trên thư viện giáo án điện tử và các nội dung có liên quan đến dạng toán Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số .
- Tổng hợp các kiến thức về dạng toán : Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số .
2. Phương pháp nghiên cứu thực tế :
Tổ chức dự giờ đồng chí giáo viên dạy lớp 4. Từ đó phát hiện ra giáo viên và học sinh thường gặp những khó khăn gì trong giờ học .Sau tiết dạy tiến hành rút kinh nghiệm trao đổi ý kiến về nội dung tiết dạy và tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên và học sinh để dạy và học được tốt hơn .
3.Phương pháp thực nghiệm :
-Tìm hiểu thực trạng, trao đổi thông qua dự giờ, khảo sát chất lượng của học sinh nhằm kiểm chứng tính khả thi .
- Tiến hành dạy thực nghiệm để thăm dò ý kiến đã đưa ra .
4. Phương pháp tổng kết rút kinh nghiệm.
Qua mỗi tiết dạy, mỗi chuyên đề chúng tôi đã đành giá nhận xét những mặt đã làm được những mặt còn tồn tại để bổ sung và xây dựng kế hoạch được hoàn thiện hơn .










PHẦN II - NỘI DUNG NGHIÊN CỨU


CHƯƠNG I : NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở TIỂU HỌC
I.Tại sao phải đổi mới ?
1 Sự chuyển đổi cơ cấu của nền kinh tế xã hội từ bao cấp sang nền kinh tế thị trường :
Trước tình hình đất nước đang phát triển như hiện nay , cần phải có những người lao động mới , có năng lực sáng tạo thích ứng với thực tiễn đời sống xã hội . Với những nhu cầu trên về phía ngành Giáo dục và Đào tạo cũng phải thay đổi tất yếu về nội dung và phương pháp dạy học .
2.Xuất phát từ chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc triển khai sách giáo khoa năm 2000
-Với thực trạng hiện nay dư luận xã hội rất quan tâm đến giáo dục và phát triển theo hướng công nghiệp hiện đại . Vì thế Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng chương trình sách giáo khoa năm 2000 để đào tạo thế hệ trẻ một cách toàn diện . Nhằm giúp cho học sinh hình thành cơ sở băn đầu phát triển một cách đúng đắn và về lâu dài : đạo đức , trí tuệ, thể chất , thẩm mỹ các kỹ năng cơ bản mà trẻ ở lứa tuổi tiểu học cần phải có để góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa . Bước đầu xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân , chuẩn bị cho học sinh Tiểu học học tiếp ở các bậc cao hơn.
-Quán triệt mục tiêu yêu cầu Giáo dục – Đào tạo yêu cầu về nội dung , về phương pháp , giáo dục theo từng bậc học, cấp học đã được quy định trong Luật Giáo dục , khắc phục những hạn chế chương trình sách giáo khoa hiện hành .
- Đảm bảo tính thống nhất kế thừa trong đổi mới chương trình và phát triển chương trình giáo dục , tăng cường tính hệ thống giữa giáo dục phỏ thông với giáo dục nghề nghiệp, đảm bảo về sự thống nhất về chuẩn.
- Đảm bảo sự nâng cấp đổi mới trang thiết bị dạy và học.
-Thực hiện một cách đồng bộ việc đổi mới chương trình sách giáo khoa, phương pháp dạy và học với việc đổi mới phương pháp đánh giá ; thi cử; đổi mới đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên , đội ngũ cán bộ quản lí công tác giáo dục.
3. Xuất phát từ hạn chế của phương pháp dạy học truyền thống trong nhà trường Tiểu học .
- Giáo viên thường truyền đạt giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong sách giáo khoa, sách giáo viên . Vì vậy người giáo viên thường làm nhiều, làm một cách máy móc, rập khuôn ít quan tâm tới sự sáng tạo của học sinh. Học sinh học tập một cách thụ động , chỉ nghe giảng , ghi nhớ và làm theo mẫu . Từ đó học sinh ít có hứng thú trong học tập . Nội dung học tập thường nghèo nàn đơn điệu ,các năng lực sẵn có của các em ít có cơ hội để phát triển .
-Qua việc đánh giá kết quả học tập : Giáo viên là người duy nhất đánh giá kết quả học tập của học sinh . Học sinh ít được tự đánh giá về bản thân và đánh giá lẫn nhau , tiêu chuẩn đánh giá học sinh là kết quả ghi nhớ và tái hiện lại những điều giáo viên đã giảng . Cách học như vậy đã phần nào cản trở việc đào tạo những con người năng nổ, linh hoạt sáng tạo chưa thích ứng với những đổi mới đang diễn ra hàng ngày . Do đó phải đổi mới phương pháp dạy học là điều tất yếu, để nâng cao chất lượng giáo dục đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước .
4. Xuất phát từ thực trạng dạy học môn Toán hiện nay :
Phương pháp dạy học toán ở Tiểu học hiện nay còn một số nơi vẫn tồn tại kiểu dạy khó chấp nhận , đó là kiểu dạy “ Thầy đọc – trò chép”, “ Thầy nói – trò nghe”, “Thầy viết bảng – trò viết vào vở ” học sinh làm theo mẫu của giáo viên , không kích thích sự tìm tòi sáng tạo của học sinh .
II. Đổi mới cái gì ?
1.Đổi mới nhận thức trong nhà trường ( cán bộ quả lí – giáo viên ) và toàn xã hội .
- Qua việc tổ chức các hội , chuyên đề , các khoá đi thực tế giúp các cấp quản lí giáo viên tiểu học thấy tính cần thiết quan điểm , tư tưởng và phương hướng về sự đổi mới .
- Đổi mới về phương thức quản lí tạo điều kiện cho giáo viên có sáng tạo , không gò ép giáo viên dạy rập khuôn trong sách giáo khoa , sách giáo viên . Khuyến khích giáo viên phải đổi mới phương pháp , tạo phong trào đổi mới ở cơ sở mình . Tổ chức đổi mới phương pháp một cách có kế hoạch . Đối với giáo viên Tiểu học phải có tinh thần cầu tiến , học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp , tham khảo sách, báo về việc đổi mới . Mạnh dạn vận dụng các phương pháp dạy học hiện đại .
2. Đổi mới chương trình nội dung sách giáo khoa và các môn học
- Việc dạy môn Toán ở Tiểu học nói chung , ở lớp 4 nói riêng giáo viên phải nắm được trọng tâm từng dạng toán , bên cạnh truyền đạt những khái niệm băn đầu phải kết hợp với vận dụng thực hành .
- Về nội dung chương trình:
+Phối hợp chặt chẽ, hữu cơ với nhau , sự thống nhất của toán học đảm bảo tính kế thừa và liên tục .
+ Sự xắp xếp theo hướng đồng tâm của chương trình một cách hợp lí .Mở rộng phát triển dần theo lượng kiến thức từ thấp đến cao .
+ Trong chương trình mới các bài toán phải đòi hỏi học sinh tự thân vận động , vận dụng những điều đã học để củng cố kiến thức và kỹ năng . Tập tự giải quyết các tình huống trong học tập và trong đời sống . Chính vì thế thời gian học toán ở tiểu học chủ yếu là thời gian thực hành, vận dụng .
3.Đổi mới về các hình thức dạy học :
- Học cá nhân ở lớp ( học theo lớp )
- Học theo nhóm : Tuỳ t