ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP - ĐÁNH GIÁ
Chia sẻ bởi Hải Nguyên Văn |
Ngày 22/10/2018 |
101
Chia sẻ tài liệu: ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP - ĐÁNH GIÁ thuộc Bài giảng khác
Nội dung tài liệu:
Chúc
quí
thầy
cô
giáo
SỨC KHỎE, HẠNH PHÚC VÀ THÀNH ĐẠT
Ngày 12/09/2013
Phòng Giáo dục và Đào tạo Phù Cát
LỚP TẬP HUẤN
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ NĂM 2013
Chúc
quí
thầy
cô
giáo
SỨC KHỎE, HẠNH PHÚC VÀ THÀNH ĐẠT
Ngày 12/09/2013
Phòng Giáo dục và Đào tạo Phù Cát
LỚP TẬP HUẤN
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ NĂM 2013
CHƯƠNG TRÌNH TẬP HUẤN
Đổi mới phương pháp dạy học
và kiểm tra đánh giá năm 2013
dành cho cán bộ quản lí và giáo viên
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÌNH ĐỊNH
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN ĐỔI MỚI PPDH
TẠI SỞ GD&ĐT BÌNH ĐỊNH
TRONG CÁC NĂM HỌC QUA
NỘI DUNG
Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ GDĐT về đổi mới PPDH, ngay từ năm học 2010 – 2011 Sở GDĐT Bình Định đã ban hành Công văn số 1910/SGDĐT-GDTrH ngày 10/11/2010 về việc chỉ đạo, quản lý hoạt động đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông; Trong năm học 2011 – 2012, Sở tiếp tục hướng dẫn, chỉ đạo các phòng GDĐT, các trường phổ thông xây dựng kế hoạch của đơn vị mình trong việc thực hiện công tác đổi mới PPDH. Tất cả các trường học trong tỉnh đã thực hiện tốt việc xây dựng kế hoạch.
PHẦN I
Công tác xây dựng kế hoạch
Sau ba năm thực hiện đổi mới PPDH, các trường học trong tỉnh đã có thêm kinh nghiệm, do vậy kế hoạch thực hiện đổi mới PPDH cụ thể, xác thực hơn so với tình hình của đơn vị. Căn cứ vào tình hình đội ngũ giáo viên của nhà trường, đặc biệt đội ngũ giáo viên nòng cốt là các giáo viên đạt trình độ trên chuẩn, số lượng giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh và cấp trường, căn cứ trình độ học sinh qua kết quả xếp loại của năm học 2010-2011 và kết quả thi tuyển vào lớp 10 mà đề ra các biện pháp chi tiết, cụ thể để thực hiện kế hoạch . Vấn đề nhận thức về đổi mới PPDH, thái độ, kỹ năng và hành vi khi thực hiện đổi mới PPDH là những yêu cầu được các trường chú ý khi tiến hành lập kế hoạch, kế hoạch của một số trường được lập chi tiết đến từng tháng, từng tuần lễ trong năm học.
Sở đã chỉ đạo các đơn vị sử dụng các phương pháp dạy học sau trong quá trình đổi mới PPDH: phương pháp giao tiếp, dạy và học bằng cách giao nhiệm vụ dành cho giáo viên tiếng Anh, các phương pháp, thủ thuật dạy học tích cực dành cho giáo viên các bộ môn cấp THCS; phương pháp Bàn tay nặn bột dành cho giáo viên các môn Vật lý và Sinh học cấp THCS trong năm học 2011 – 2012 (Bình Định được chọn thực hiện thí điểm cùng với 5 tỉnh/TP khác là Hà Nội, Hải Phòng, Ninh Bình, Thừa Thiên – Huế và Đà Nẵng) và ứng dụng Bản đồ tư duy trong dạy học.
Trên cơ sở kế hoạch đã được xây dựng, các trường đã tổ chức triển khai và chỉ đạo thực hiện đến từng cán bộ, giáo viên. BGH nhà trường lập kế hoạch chỉ đạo thực hiện và kiểm tra, Tổ chuyên môn tổ chức hội thảo chuyên đề, lập kế hoạch chung cho tổ, tổ chức dự giờ, rút kinh nghiệm; giáo viên bộ môn lập kế hoạch riêng cho bản thân trong từng tháng, học kỳ. Cụ thể:
2.1. Đối với nhà trường
Trong công tác tổ chức chỉ đạo triển khai, nhiều trường đã có nhiều biện pháp đổi mới trong cách tổ chức thực hiện, đã xác định rõ yêu câu đổi mới PPDH, đổi mới một cách thiết thực phương pháp dạy của thầy, phương pháp học của trò, tạo nền tảng để có sự tiến bộ đích thực về chất lượng của trường. Khi thực hiện đổi mới phải lấy hiệu quả làm định hướng và phải bắt đầu từ khát vọng hoàn thiện tay nghề của giáo viên
Một số trường đã thành lập Ban chỉ đạo “Đổi mới phương pháp dạy học” của trường, trưởng ban chỉ đạo là Hiệu trưởng, các thành viên khác trong ban là những GV có trình độ chuyên môn và nắm vững thành thạo các phương pháp, thủ thuật dạy học. Một số trường khác thành lập hội đồng đổi mới PPDH
2.1. Đối với nhà trường
Để làm gương cho giáo viên, BGH một số trường đã tiến hành tự học tin học, ngoại ngữ; động viên, khuyến khích giáo viên tự học hoặc tham gia các khóa học để nâng chuẩn theo chuyên ngành phù hợp được giao. Có trường đã huy động, sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất của trường, tạo điều kiện hỗ trợ tốt nhất để GV tích cực trong việc đổi mới PPDH như ứng tiền lương, trả dần hàng tháng cho GV mua sắm máy vi tính, laptop.
2.1. Đối với nhà trường
BGH một số trường đã chú ý xây dựng đội ngũ giáo viên có tâm huyết trong nghề nghiệp để thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hiện đại hoá và nâng cao chất lượng (THCS Cát Tài, THCS Cát Hanh, THCS Ngô Mây), xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán từng bộ môn của trường (THCS Cát Tường) mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng GV cách soạn bài giảng điện tử (THCS Cát Khánh), chỉ đạo ứng dụng CNTT trong công tác quản lý chuyên môn của Tổ, tập trung đầu tư vào cơ sở vật chất, xây dựng cơ sở hạ tầng CNTT giúp giáo viên có điều kiện thuận lợi truy cập Internet khai thác tư liệu giảng dạy.
2.1. Đối với nhà trường
BGH các trường trong tỉnh đã chỉ đạo giáo viên tăng cường dạy học phát huy vai trò chủ động, tích cực sáng tạo của học sinh, thực hiện đổi mới gắn với khai thác, sử dụng các phương tiện, thiết bị dạy học sẵn có, tích cực sưu tầm, tự làm đồ dùng dạy học phục vụ cho giảng dạy học tập tốt hơn trên cơ sở bám sát chuẩn kiến thức và kỹ năng từng bộ môn, đi đôi truyền thụ kiến thức bộ môn, chú trọng tích hợp kiến thức đa môn (THCS Cát Hưng); chỉ đạo một cách tích cực việc giáo viên mượn và sử dụng đồ dùng dạy học, cấm giáo viên dạy chay dạy không có thiết bị trong khi phòng thực hành có những thiết bị đó đối với những tiết học cần sử dụng các thiết bị thực hành (THCS Cát Hải). Một số trường tiến hành tổ chức nhận xét, đánh giá và công nhận đồ dùng dạy học do giáo viên tự làm (THCS Cát Hưng).
BGH nhiều trường đã chỉ đạo cho toàn thể giáo viên viết chuyên đề, sáng kiến kinh nghiệm, nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng; xem đây là một trong các tiêu chí đánh giá thi đua giáo viên (THCS Cát Tài, THCS Cát Trinh đạt giải cấp tỉnh). Chỉ đạo các tổ chuyên môn khai thác và sử dụng công nghệ thông tin để phục vụ một cách có hiệu quả việc dạy học theo phương pháp mới, sử dụng các phần mềm dạy học và sáng tạo các phần mềm dạy học phù hợp với đặc điểm đối tượng học sinh của nhà trường áp dụng bài giảng điện tử .
Hầu hết các trường chú trọng vào việc kiểm tra chất lượng học sinh đầu năm, đánh giá chính xác chất lượng học tập của từng học sinh, từ đó giáo viên giảng dạy các bộ môn có trách nhiệm soạn giảng với phương pháp phù hợp với từng đối tượng học sinh, chỉ đạo tổ chuyên môn, giáo viên quan tâm nhiều đến đối tượng học sinh yếu kém.
Nhiều trường đưa ra chủ trương đánh giá kịp thời, rút kinh nghiệm tình hình thực hiện đổi mới PPDH tại đơn vị, thường xuyên cung cấp thông tin về đổi mới PPDH tại trường (THCS Ngô Mây, THCS Cát Tân) cũng như ở các địa phương khác, làm cho mọi thành viên trong Ban chỉ đạo, hội đồng sư phạm nhà trường, học sinh trong trường thấy rõ những tác động tích cực mà từng hoạt động nhắm tới việc đổi mới PPDH mang lại như việc đăng ký giờ học tốt, giờ dạy tốt, gương học tốt, gương dạy tốt, học sinh giỏi cấp trường, cấp tỉnh, giáo viên dạy giỏi, chuyên đề, hội thảo ở các tổ.
Một số trường tổ chức cho cán bộ, giáo viên đăng ký thực hiện đổi mới PPDH, tự nhận xét kết quả thực hiện theo từng đợt thi đua do trường phát động, tiến hành đánh giá, thi đua khen thưởng cuối năm đối với cán bộ giáo viên lấy hiệu quả của công tác chuyên môn là thước đo chính.
2.2. Đối với tổ chuyên môn
Các trường đã đề ra các yêu cầu cụ thể cho tổ chuyên môn khi thực hiện đổi mới PPDH, yêu cầu Tổ trưởng chuyên môn phải là người tiên phong trong đổi mới PPDH. Các tổ chuyên môn phải giúp đỡ giáo viên trong tổ có kỹ năng đổi mới phương pháp dạy học, có trách nhiệm giúp đỡ giáo viên mới ra trường, giáo viên chưa qua bồi dưỡng chuyên môn nắm vững chương trình, nội dung sách giáo khoa, nắm vững chuẩn kiến thức, kỹ năng của môn học và hoạt động giáo dục khác, quy định mỗi tuần tổ chuyên môn sinh hoạt một lần để hội ý, trao đổi về PPDH, hàng tháng báo cáo cho BGH tình hình thực hiện để BGH có những ý kiến chỉ đạo tiếp theo.
Tổ chuyên môn phải đưa việc đổi mới phương pháp dạy học vào nội dung sinh hoạt của tổ bộ môn trong các lần sinh hoạt chuyên môn trong tháng, dành nhiều thời gian để bàn về chuyên môn, nhiều tổ chuyên môn phải xây dựng ít nhất 02 tiết giảng mẫu trên 1 học kỳ về đổi mới PPDH có chất lượng, chỉ đạo tổ chuyên môn xác định những yêu cầu đổi mới, bàn bạc, xây dựng thiết kế giáo án mẫu theo hướng đổi mới, lần lượt cử giáo viên dạy thử nghiệm và tập thể dự giờ, trao đổi, rút kinh nghiệm, so sánh với bài dạy trước đó để thấy mặt tiến bộ và hạn chế, chỉ đạo điểm những giờ dạy học sinh phương pháp học tập, chú trọng hướng dẫn học sinh tự học trên lớp và ở nhà dưới sự hướng dẫn của GV .
Nhiều trường chỉ đạo các tổ chuyên môn xây dựng “Nguồn học liệu mở”, mỗi tổ thành lập “ngân hàng” giáo án điện tử của tổ, cuối mỗi học kỳ tổ trưởng nộp “ngân hàng” giáo án điện tử của tổ cho Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn để thành lập “ngân hàng” giáo án điện tử của trường
2.3. Đối với giáo viên
- Nhiều trường học đã chỉ đạo giáo viên phải tự nghiên cứu, tự học, phải nắm vững cách thiết kế, xây dựng kế hoạch dạy học, biết sử dụng thiết bị dạy học, làm thí nghiệm thực hành và phải tự làm đồ dùng dạy học để sử dụng trong các tiết dạy phải sử dụng thiết bị dạy học mà trường không có, đã hư hỏng qua nhiều năm sử dụng hoặc không đủ cho tất cả giáo viên sử dụng, quy định mỗi giáo viên đều phải có hồ sơ tự học trong hồ sơ chuyên môn, chỉ đạo giáo viên nghiên cứu và viết báo cáo khoa học về các vấn đề liên quan đến đổi mới PPDH.
- Nhiều trường ban hành những quy định chi tiết, cụ thể cho giáo viên khi tiến hành soạn bài, khi tiến hành giảng dạy trên lớp . Trong soạn bài, giáo viên phải bám sát mục tiêu bài học kết hợp với chuẩn kĩ năng để soạn giảng, tìm kiếm, cập nhật thông tin trên sách báo, trên mạng Internet để bổ sung kiến thức vào bài soạn. Trong việc giảng bài phải chú ý sắp xếp hợp lý các hoạt động của giáo viên và học sinh, tập trung vào trọng tâm, tránh nặng nề quá tải, nhất là đối với bài dài, bài khó, nhiều kiến thức mới. Cần chú trọng tích hợp kiến thức đa môn. Chú ý vận dụng kết hợp các phương pháp dạy học truyền thống như đàm thoại, diễn giảng, phát vấn, với các phương pháp mới như kĩ thuật khăn trải bàn, học theo nhóm, ứng dụng công nghệ thông tin để soạn giảng trên cơ sở phát huy tính tích cực chủ động của học sinh.
- BGH nhà trường đề ra yêu cầu giáo viên phải định hướng rõ ràng nội dung đổi mới PPGD của mình thể hiện trong bài giảng, cụ thể là trong các tiết thao giảng, để tổ chuyên môn dự giờ, góp ý, rút kinh nghiệm, phải biết lựa chọn PPDH, phương tiện dạy học thích hợp, trên cơ sở xác định từng dạng bài dạy cụ thể .
- Nhiều trường khác yêu cầu giáo viên phải sử dụng hiệu quả các nhóm phương pháp (dùng lời, trực quan thông qua Công nghệ thông tin, thực hành) phù hợp với đối tượng, nội dung bài học; bồi dưỡng tình cảm hứng thú trong học tập của học sinh. Giáo viên phải hướng dẫn học sinh sử dụng hợp lí sách giáo khoa ở nhà cũng như trên lớp từng bước khắc phục tình trạng dạy học theo lối đọc – chép .
- Tất cả các trường học trong tỉnh đề ra yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để phục vụ đổi mới phưg pháp dạy học. Khai thác tối đa hiệu quả các phòng học bộ môn, các phòng học đa chức năng có trang bị màng hình, máy tính, thực hiện đầy đủ các tiết thực hành, phát huy tính tích cực của học sinh trong việc khám phá tri thức mới, củng cố kiến thức đã học . Giáo viên khi ứng dụng CNTT phải chú ý đến tính hiệu quả của việc ứng dụng, tránh tình trạng dùng phần mềm trình chiếu Power Points không phù hợp, dẫn đến tình trạng học sinh nhìn màn hình để chép bài.
- Nhiều trường đề ra yêu cầu giáo viên bộ môn phải chú trọng rèn khả năng tự học cho học sinh. Giáo viên bộ môn cần chú trọng đến việc tổ chức hợp lý cho học sinh làm việc cá nhân và theo nhóm; rèn luyện kỹ năng tự học, tạo điều kiện cho học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa và tài liệu tham khảo.
- Đối với một số môn khoa học xã hội và nhân văn đã coi trọng đổi mới kiểm tra đánh giá theo hướng hạn chế yêu cầu học sinh ghi nhớ máy móc, từng bước đổi mới kiểm tra đánh giá bằng cách nêu vấn đề mở đòi hỏi học sinh phải vận dụng tổng hợp kiến thức, kỹ năng và biểu đạt chính kiến thức của bản thân. Đối với môn Khoa học tự nhiên, cần phát triển kĩ năng tư duy logic, kĩ năng thực hành, thói quen vận dụng sáng tạo kiến thức vào thực tiễn. Kết hợp một cách hợp lí hình thức tự luận với hình thức trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh.
- Hầu hết các trường học đề ra chủ trương giáo viên phải chấm, trả bài kiểm tra, phân tích kết quả các bài kiểm tra để có sự điều chỉnh, rút ra bài học kịp thời.
- Một số trường đề ra yêu cầu giáo viên phải biết cách tiếp nhận những thông tin phản hồi từ sự đánh giá, nhận xét mang tính xây dựng của học sinh, giáo viên khác về PPDH và giáo dục của mình; kiên trì phát huy mặt tốt, khắc phục mặt yếu, không chủ quan thỏa mãn.
2.4. Đối với các tổ chức trong nhà trường
Nhiều trường học trong tỉnh đề ra nhiệm vụ cho tổ chức Đoàn, hội khuyến học, Ban đại diện cha mẹ học sinh thu thập thông tin bằng nhiều kênh và phản ánh với lãnh đạo về những hạn chế trong việc đổi mới phương pháp dạy học để có những điều chỉnh kịp thời, tổ chức những buổi trao đổi về phương pháp học tốt, những gương điển hình để khen thưởng, nhân điển hình kịp thời.
2.5. Đối với học sinh
Để đáp ứng đối với việc đổi mới PPDH của giáo viên học sinh cũng phải thay đổi cách học. Nhiều trường đã giáo dục cho học sinh ý thức chuyên cần, thực hiện tốt việc chuẩn bị bài trược khi đến trường, giúp các em hiểu được và xem việc phát biểu xây dựng bài như là sự biểu hiện hạnh kiểm tốt của học sinh.
Một số trường đã chú ý giáo dục học sinh đổi mới cách học của các em, phải suy nghĩ trong quá trình học tập, phải tham gia các họat động do giáo viên tổ chức, phải biết hợp tác học tập với nhau và mạnh dạn bày tỏ ý kiến của mình. Giáo dục học sinh biết cách sử dụng thời gian ở nhà một cách hợp lý cho việc tự học.
3. Công tác đôn đốc, kiểm tra
Xác định việc đổi mới PPDH trong nhà trường là một công tác khó khăn, BGH các trường đã chú trọng đến việc động viên, khích lệ giáo viên cố gắng vượt khó, đổi mới PPDH nhằm đào tạo nên các học sinh tích cực, tự chủ học tập, học cách học để đáp ứng được việc đổi mới PPDH của giáo viên.
Các trường học trong tỉnh đã xây dựng kế hoạch kiểm tra trên cơ sở kế hoạch chung của năm học và kế hoạch cụ thể về đổi mới phương pháp dạy học. Tiến hành kiểm tra thường xuyên (việc thực hiện giảng dạy có ứng dụng công nghệ thông tin trên lớp), kiểm tra định kỳ, kiểm tra đột xuất (việc soạn giảng, sử dụng đồ dùng dạy học, thực hiện phương pháp, thủ thuật dạy học mới) và kiểm tra chuyên đề. Các trường đã chú trọng việc kiểm tra đôn đốc các tổ chuyên môn, giáo viên thực hiện đúng tiến độ các công việc thực hiện đã được đề ra trong kế hoạch.
Ngoài việc đôn đốc, kiểm tra nhắc nhở các bộ phận trong trường, nhiều trường đã chú trọng phối hợp với lực lượng ngoài nhà trường, nêu rõ yêu cầu cha mẹ học sinh quan tâm đến việc học tập của con em mình, quản lý được thời gian học tập của các em, hiểu được giá trị to lớn mà việc tích cực, chủ động trong học tập mang lại cho chính con em họ. Tham mưu với chính quyền địa phương quan tâm, hỗ trợ những giáo viên giỏi, học sinh giỏi đang gặp khó khăn về đời sống, cùng với nhà trường, ủng hộ về tinh thần và vật chất cho những giáo viên mà tài nghệ, giá trị lao động sư phạm đã được khẳng định.
Để hỗ trợ cho công tác đổi mới PPDH, nhiều trường đã tổ chức các hoạt động ngoại khóa như “Đố vui để học”, tổ chức cho học sinh xem băng hình một số bài giảng do giáo viên ngoài trường đảm trách để học sinh có sự so sánh, tổ chức các câu lạc bộ, các tờ báo học tập .
4. Kết quả cụ thể
Trong từng năm học, tại Bình Định xuất hiện nhiều tập thể, cá nhân điển hình trong đổi mới PPDH hơn. Số liệu dưới đây là số liệu năm học 2011 – 2012. (Nhiều trường không giới thiệu giáo viên tích cực hoặc chỉ giới thiệu giáo viên tích cực nhất, nên số liệu sau chưa phản ảnh hết các nhân tố tích cực trong đổi mới PPDH trong các trường học ở Tỉnh).
Số liệu đổi mới PPDH cấp Trung học cơ sở
1. Các tổ chuyên môn đào tạo được nhiều học sinh giỏi văn hóa: 06
Tổ chuyên môn có học sinh đạt giải Cuộc thi Giải toán bằng Máy tính cầm tay cấp Tỉnh: 25.
Tổ chuyên môn có từ 03 học sinh đạt giải Cuộc thi Giải toán qua Internet cấp Tỉnh: 28.
Tổ chuyên môn có từ 03 học sinh đạt giải Cuộc thi Olympic tiếng Anh trên Internet (IOE) cấp Tỉnh: 29 (Phục lục 11).
2. Tổ chuyên môn tích cực: 90 tổ. .
3. Tổ chuyên môn có trên 60 sản phẩm ứng dụng trình chiếu Power Points: 20.
Nhiều nhất là tổ Xã hội của trường PTDT Nội trú An Lão, Huyện An Lão.
4. Tổ chuyên môn có từ 50 thiết bị, tranh ảnh tự làm trở lên: 16
- Số thiết bị giáo viên tự làm để giảng dạy: 4665; có 709 sản phẩm được các đơn vị xét chọn, có phần thuyết minh gửi về Sở GDĐT và Sở đã gửi về Bộ GDĐT trong tháng 3/2012.
4.1.5. Số bài giảng điện tử (e.learning): 208
Hiện chưa có đơn vị nào nổi bật trong việc sử dụng bài giảng điện tử.
Nhiều tổ chuyên môn, nhiều giáo viên của các trường đang chuyển dần các bài giảng sử dụng phần trình chiếu Power Points sang bài giảng điện tử e.learning, sử dụng các phần mềm Adobe Presenter hoặc Lecture Maker.
4.1.6. Số sản phẩm Bản đồ tư duy giáo viên đã tạo lập để giảng dạy: 4661, các đơn vị đã thẩm định và nộp về Sở GDĐT 1225 sản phẩm. Sở gửi về Dự án THCS II 350 sản phẩm, được Dự án đánh giá cao, sản phẩm của giáo viên Sở GDĐT Bình Định đạt chất lượng tốt (mặc dù Bình Định mới triển khai cho giáo viên THCS của tỉnh từ hè 2011). Trường THCS Hoài Tân, Hoài Nhơn là trường có nhiều sản phẩm BĐTD nhất.
4.1.7. Số giáo viên có từ 10 bài giảng sử dụng phần mềm Power Points trở lên: 44.
4.1.8. Tập thể, cá nhân điển hình
4.1.8.1. Phòng GDĐT điển hình: 03
- Phòng GDĐT Tuy Phước
- Phòng GDĐT Phù Mỹ
- Phòng GDĐT TP Quy Nhơn
4.1.8.2. Trường THCS điển hình: 12 trường, vùng thuận lợi: 9 trường; vùng khó khăn: 3 trường:
- Trường THCS Lương Thế Vinh.
- Trường THCS Thị trấn Diêu trì, Tuy Phước.
- Trường THCS Phước Hưng, Tuy Phước.
- Trường THCS Ngô Mây, Quy Nhơn.
- Trường THCS Nhơn Bình, Quy Nhơn.
- Trường THCS Lê Hồng Phong, Quy Nhơn.
- Trường THCS Nguyễn Huệ, Quy Nhơn.
- Trường THCS Hoài Thanh Tây, Hoài Nhơn.
Trường THCS TT Phù Mỹ, Phù Mỹ.
- Trường THCS TT Tăng Bạt Hổ, Hoài Ân.
- Trường THCS An Hòa, An Lão.
- Trường PT DTNT An Lão.
4.1.8.3. Tổ chuyên môn điển hình: 25
4.1.8.4. Giáo viên tiêu biểu trong đổi mới PPDH: 25.
4.1.8.5. Thực hiện tốt thí điểm PP “Bàn tay nặn bột”: Phòng GDĐT Tuy Phước, phòng GDĐT Hoài Ân.
- Trường THCS điển hình thực hiện thí điểm: 08
- Giáo viên điển hình thực hiện thí điểm: 11
5. Đánh giá việc thực hiện
5.1. Những việc đã làm được
- Đa số các trường học trong tỉnh đã thực hiện tốt chủ trương đổi mới PPDH của Bộ GDĐT, đáp ứng được các định hướng về đổi mới PPDH mà Bộ GDĐT đã chỉ đạo.
- Dưới sự chỉ đạo của Sở, phòng GDĐT, cán bộ quản lý trường học các cấp đã tổ chức quán triệt sâu sắc chủ trương của Bộ đến từng giáo viên, hướng dẫn chi tiết các công việc giáo viên phải thực hiện, có sự hỗ trợ bằng cách tăng cường xây dựng cơ sở vật chất từ nguồn kinh phí của trường và kinh phí từ nguồn xã hội hóa giáo dục, mua sắm trang thiết bị dạy học hiện đại, chủ động trong công tác bồi dưỡng giáo viên, tổ chức hội thảo, báo cáo chuyên đề, tạo điều kiện cho giáo viên thực hiện tốt việc đổi mới PPDH, giúp đỡ giáo viên tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trong quá trình đổi mới PPDH.
- Đa số giáo viên đã tự giác đổi mới PPDH, có ý thức mong muốn vươn lên trong nghề nghiệp, tự học để nâng cao trình độ chuyên môn và năng lực giảng dạy. Nhiều trường học đã tổ chức phát huy kịp thời các giáo viên tích cực đổi mới PPDH.
- Hoạt động dự giờ, thăm lớp cùng chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy, giáo dục được tiến hành thường xuyên trong suốt năm học tại các trường học trong tỉnh, việc trao dổi, đóng góp ý kiến sau khi dự giờ đã được cải thiện. Giáo viên có ý thức trao đổi ý kiến, nhận xét về giờ dạy của đồng nghiệp thẳng thắn thơn và kết quả mang lại hiệu quả hơn.
- Nhiều trường học trong tỉnh đã đào tạo được nhiều học sinh tích cực, chứng tỏ được bản lĩnh tự tổ chức và làm chủ quản lý các hoạt động học tập. Khả năng tự học, làm việc độc lập và tư duy sáng tạo đang bộc lộ rõ thiên hướng tốt. Nhiều giáo viên đã thiết lập được bầu không khí lớp học thân thiện, tích cực, chủ động giải quyết mọi tình huống bảo đảm yêu cầu sư phạm.
- Một số trường đã tổ chức được việc lấy ý kiến của học sinh về hoạt động của trường, về phương pháp giảng dạy của giáo viên.
- Chưa động viên được hết toàn bộ giáo viên của đơn vị tích cực đổi mới PPDH.
- Chưa nâng cao hiệu quả việc sử dụng đồ dùng dạy học hiện có, chưa có nhiều giáo viên tự làm ĐDDH phục vụ cho bài dạy của mình để đáp ứng yêu cầu đổi mới PPDH.
- Chưa có nhiều trường thực hiện được áp dụng bài giảng điện tử e-learning.
- Chưa nâng cao chất lượng và hiệu quả các chuyên đề và sáng kiến kinh nghiệm, chưa phát huy và vận dụng hết kết quả thực hiện các sáng kiến kinh nghiệm vào việc đổi mới PPDH.
5.2. Những việc chưa làm được
- Sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, lãnh đạo nhà trường, sự sát sao của các tổ chuyên môn và điều quan trọng là ý thức của giáo viên, tự nhận thấy rõ trách nhiệm của mình, đã xem việc đổi mới PPGD là công việc quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy của bộ môn và nâng cao trình độ chuyên môn của chính mình.
- Tập thể nhà trường đoàn kết, đồng lòng thực hiện tốt công tác đổi mới phương pháp dạy học.
5.3.1. Nguyên nhân của những việc đã làm được
5.3. Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm
- Một số giáo viên, đặc biệt là giáo viên lớn tuổi, còn ngại khó, chậm đổi mới, còn máy móc và chưa linh hoạt trong việc phối hợp các phương pháp dạy học, chưa kiên trì đổi mới.
- Cơ sở vật chất một số trường học còn khó khăn, đồ dùng dạy học được trường mua sắm từ các năm trước, nay đã bắt đầu hỏng hóc.
- Cán bộ quản lý các trường chưa tận dụng đội ngũ giáo viên Tin học để tập huấn, bồi dưỡng cho giáo viên trong trường ứng dụng CNTT trong giảng dạy.
- Việc thực hiện đề tài SKKN của một số giáo viên còn mang tính đối phó, chưa đầu tư vào chiều sâu.
5.3.2.Nguyên nhân của những việc chưa làm được
- Ban giám hiệu nhà trường phải chỉ đạo việc đổi mới phương pháp giảng dạy một cách triệt để, quyết liệt, liên tục, kịp thời và phải thường xuyên kiểm tra, đánh giá, đúc kết kinh nghiệm để thực hiện.
- Giáo viên cần phải kiên trì đổi mới PPDH, tích cực tự học, học hỏi, trao đổi với các đồng nghiệp khác, cùng giúp đỡ nhau, chia sẻ tài nguyên giảng dạy.
- Cần nâng cao trình độ ngoại ngữ, kỹ năng tin học cho giáo viên.
5.3.3. Bài học kinh nghiệm
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
TRONG THỜI GIAN TỚI
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo
- Có chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ GDĐT:
Kết luận của Phó Thủ tướng, BT Bộ GDĐT, GS Nguyễn Thiện Nhân tại Hội thảo: “Chỉ đạo, quản lý hoạt động đổi mới PPDH ở các trường phổ thông” (2009), trong đó có 05 định hướng chỉ đạo đổi mới PPDH:
(1) Phải thông suốt từ Bộ GDĐT đến các Sở, Phòng GDĐT, CBQL các trường học và từng GV.
(2) Phải có sự hỗ trợ thường xuyên của đồng nghiệp thông qua dự giờ thăm lớp và cùng rút kinh nghiệm.
(3) Tổ chức hợp lý việc lấy ý kiến của HS về PPDH của GV.
(4) Phải là quá trình hoạt động tự giác của bản thân GV.
(5) Có chính sách khen thưởng kịp thời, tổ chức nhân rộng các điển hình tập thể, cá nhân tiên tiến.
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo
- 07 yêu cầu trong đổi mới PPDH:
(1) Bám sát chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình;
(2) Phát huy tính tích cực, hứng thú trong học tập của HS và vai trò chủ đạo của GV;
(3) Thiết kế bài giảng khoa học, sắp xếp hợp lý hoạt động của GV và HS, thiết kế hệ thống câu hỏi hợp lý, tập trung vào trọng tâm, tránh nặng nề, quá tải (nhất là đối với bài dài, bài khó, nhiều kiến thức mới);
(4) Sử dụng hợp lý SGK khi giảng bài trên lớp, tránh tình trạng yêu cầu HS ghi chép quá nhiều theo lối đọc - chép;
(5) Tăng cường ứng dụng CNTT trong dạy học, thực hiện đầy đủ thí nghiệm, thực hành, liên hệ thực tế phù hợp với ND từng bài học;
(6) GV sử dụng ngôn ngữ chuẩn xác, trong sáng, sinh động, dễ hiểu; tác phong thân thiện, khuyến khích HS học tập; tổ chức hợp lý cho HS làm việc cá nhân và theo nhóm;
(7) Dạy học sát đối tượng, coi trọng bồi dưỡng HS khá giỏi và giúp đỡ HS yếu kém.
Có thể so sánh đặc trưng của dạy học cổ truyền và dạy học mới như sau:
2. Sở GD&ĐT Bình Định
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
TRONG THỜI GIAN TỚI
Trong các năm học tiếp theo, Sở GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo các đơn vị tiếp tục thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng của Bộ GDĐT tại Thông báo số 117/TB-BGDĐT ngày 26/2/2009 của Bộ và Công văn số 1910/SGDĐT-GDTrH ngày 10/11/2010 của Sở GD&ĐT về việc chỉ đạo, quản lý hoạt động đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông, cụ thể:
- Tiếp tục đẩy mạnh việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hiểu biết của hầu hết tất cả các giáo viên về đổi mới PPDH, tập trung vào việc khắc phục những hạn chế của từng đơn vị trong quá trình thực hiện đổi mới.
- Rà sót thiết bị, đồ dùng dạy học sẵn có còn sử dụng được, tiến hành tự làm các thiết bị, đồ dùng phục vụ cho giảng dạy.
2. Sở GD&ĐT Bình Định
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
TRONG THỜI GIAN TỚI
- Bồi dưỡng, tập huấn giáo viên ứng dụng CNTT trong giảng dạy, chia sẻ nguồn tài nguyên giảng dạy với các đồng nghiệp khác.
- Củng cố và nâng cấp Website của trường, đăng tải các tài nguyên giảng dạy của trường, phổ biến các tấm gương của giáo viên trong việc đổi mới PPDH, các thành tựu giáo viên đạt được theo từng tháng, từng đợt thi đua do trường phát động.
- Tiếp tục nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn đi sâu vào phương pháp giảng dạy tổ chức hội thảo, chuyên đề về đổi mới PPDH, rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện theo định hướng của Bộ và chỉ đạo của Sở.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh nhằm theo dõi quá trình học tập của học sinh, đưa ra các giải pháp kịp thời điều chỉnh phương pháp dạy của thầy, phương pháp học của trò, giúp học sinh tiến bộ và đạt được mục tiêu giáo dục.
Việc đánh giá phải đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau đây
1. Đảm bảo tính khách quan, chính xác
Phản ánh chính xác kết quả như nó tồn tại trên cơ sở đối chiếu với mục tiêu đề ra, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của người đánh giá.
2. Đảm bảo tính toàn diện
Đầy đủ các khía cạnh, các mặt cần đánh giá theo yêu cầu và mục đích.
3. Đảm bảo tính hệ thống
Tiến hành liên tục và đều đặn theo kế hoạch nhất định, đánh giá thường xuyên, có hệ thống sẽ thu được những thông tin đầy đủ, rõ ràng và tạo cơ sở để đánh giá một cách toàn diện.
4. Đảm bảo tính công khai và tính phát triển
Đánh giá được tiến hành công khai, kết quả được công bố kịp thời, tạo ra động lực để thúc đẩy đối tượng được đánh giá mong muốn vươn lên, có tác dụng thúc đẩy các mặt tốt, hạn chế mặt xấu.
5. Đảm bảo tính công bằng
Đảm bảo rằng những học sinh thực hiện các hoạt động học tập với cùng một mức độ và thể hiện cùng một nỗ lực sẽ nhận được kết quả đánh giá như nhau.
Định hướng chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá
1. Phải có sự hướng dẫn, chỉ đạo chặt chẽ của các cấp QLGD. Đổi mới KT-ĐG là một yêu cầu cần thiết phải tiến hành khi thực hiện đổi mới PPDH cũng như đổi mới giáo dục. Đổi mới GD cần đi từ tổng kết thực tiễn để phát huy ưu điểm, khắc phục các biểu hiện hạn chế, lạc hậu, yếu kém, trên cơ sở đó tiếp thu vận dụng các thành tựu hiện đại của khoa học GD trong nước và quốc tế vào thực tiễn nước ta.
2. Phải có sự hỗ trợ của đồng nghiệp, nhất là GV cùng bộ môn. Đơn vị tổ chức thực hiện đổi mới PPDH, đổi mới KT-ĐG là trường học, môn học với một điều kiện tổ chức dạy học cụ thể. Do việc đổi mới KT-ĐG phải gắn với đặc trưng mỗi môn học, nên phải coi trọng vai trò của các tổ chuyên môn, là nơi trao đổi kinh nghiệm giải quyết mọi khó khăn, vướng mắc.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Trong việc tổ chức thực hiện đổi mới KT-ĐG, cần phát huy vai trò của đội ngũ GV giỏi có nhiều kinh nghiệm, GV cốt cán chuyên môn để hỗ trợ GV mới, GV tay nghề chưa cao, không để GV nào phải đơn độc. Phải coi trọng hình thức hội thảo, thao giảng, dự giờ thăm lớp để rút kinh nghiệm kịp thời, đánh giá hiệu quả từng giải pháp cụ thể trong việc đổi mới PPDH và đổi mới KT-ĐG: ra đề kiểm tra bảo đảm chất lượng, kết hợp hình thức tự luận với trắc nghiệm cho phù hợp với đặc trưng bộ môn.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
3. Cần lấy ý kiến xây dựng của HS để hoàn thiện PPDH và KT-ĐG
Đổi mới PPDH và đổi mới KT-ĐG chỉ mang lại kết quả khi HS phát huy vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo, biết tự tìm cho mình PP học tập hữu hiệu, biết tự học, tự đánh giá kết quả học tập. Trong môi trường sư phạm thân thiện, việc thu thập ý kiến xây dựng của HS để giúp GV đánh giá đúng về mình, tìm ra con đường khắc phục các hạn chế, thiếu sót, hoàn thiện PPDH, đổi mới KT-ĐG là hết sức cần thiết và là cách làm mang lại nhiều lợi ích, phát huy mối quan hệ thúc đẩy tương hỗ giữa người dạy và người học.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
4. Đổi mới KT-ĐG phải đồng bộ với các khâu liên quan và nâng cao các điều kiện bảo đảm chất lượng dạy học
Đổi mới KT-ĐG gắn liền với đổi mới PPDH của GV và đổi mới PPHT của HS, kết hợp đánh giá trong với đánh giá ngoài. Ở cấp độ thấp, GV có thể dùng đề kiểm tra của người khác (của đồng nghiệp, do nhà trường cung cấp, từ nguồn dữ liệu trên các Website chuyên ngành) để KT-ĐG kết quả học tập của HS lớp mình.
Ở cấp độ cao hơn, nhà trường có thể trưng cầu một trường khác, cơ quan chuyên môn bên ngoài tổ chức KT-ĐG kết quả học tập của HS trường mình.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Đổi mới KT-ĐG chỉ có hiệu quả khi kết hợp đánh giá của GV với tự đánh giá của HS. Sau mỗi kỳ kiểm tra, GV cần bố trí thời gian trả bài, hướng dẫn HS tự đánh giá kết quả làm bài, tự cho điểm bài làm của mình, nhận xét mức độ chính xác trong chấm bài của GV. Trong quá trình dạy học và khi tiến hành KT-ĐG, GV phải biết “khai thác lỗi” để giúp HS tự nhận rõ sai sót nhằm rèn luyện PPHT, PP tư duy.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Yêu cầu GV thực hiện đổi mới hình thức KT – ĐG học sinh.
- Cần đa dạng hóa các dạng bài tập đánh giá như: các dạng bài tập nghiên cứu; đánh giá trên sản phẩm hoạt động học tập của học sinh (tập các bài làm tốt nhất của học sinh; tập tranh ảnh học sinh sưu tầm, sổ tay ghi chép của học sinh…); đánh giá thông qua thuyết trình; đánh giá thông qua hợp tác theo nhóm; đánh giá thông qua kết quả hoạt động chung của nhóm.
- Đề xuất với Ban giám hiệu về đánh giá phân loại chuyên môn GV một cách khách quan, công bằng, phát huy vai trò GV giỏi trong việc giúp đỡ GV năng lực yếu, GV mới ra trường ;
- Phản ánh, đề xuất với nhà trường về công tác chuyên môn và công tác bồi dưỡng GV, phát hiện và đề nghị nhân điển hình tiên tiến về chuyên môn, cung cấp các giáo án tốt, đề kiểm tra tốt để các đồng nghiệp tham khảo;
- Đánh giá đúng đắn và đề xuất khen thưởng những GV thực hiện đổi mới PPDH, đổi mới KT-ĐG có hiệu quả.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Trách nhiệm của GV
- Mỗi GV cần xác định thái độ cầu thị, tinh thần học suốt đời, không chủ quan thỏa mãn; tự giác tham gia các lớp bồi dưỡng, tự bồi dưỡng thường xuyên và sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ GV cốt cán chuyên môn khi được lựa chọn; kiên trì vận dụng những điều đã học để nâng cao chất lượng dạy học;
+ Phấn đấu thực sự nắm vững nội dung chương trình, đổi mới PPDH và KTĐG, rèn luyện kỹ năng, kỹ thuật dạy học (trong đó có kỹ năng ứng dụng CNTT, khai thác internet…), tích lũy hồ sơ chuyên môn, tạo được uy tín chuyên môn trong tập thể GV và HS, không ngừng nâng cao trình độ các lĩnh vực hỗ trợ chuyên môn như ngoại ngữ, tin học;
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
+ Thực hiện đổi mới PPDH của GV phải đi đôi với hướng dẫn HS lựa chọn PPHT hợp lý, biết tự học, tự đánh giá, tự chủ, khiêm tốn tiếp thu ý kiến của đồng nghiệp và của HS về PPDH, KT-ĐG của mình để điều chỉnh;
+ Tham gia tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ; dự giờ của đồng nghiệp, tiếp nhận đồng nghiệp dự giờ của mình, thẳng thắn góp ý kiến cho đồng nghiệp và khiêm tốn tiếp thu góp ý của đồng nghiệp; tự giác tham gia hội giảng, thao giảng, thi GV giỏi, báo cáo kinh nghiệm để chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm nhằm trau dồi năng lực chuyên môn.
ĐÁNH GIÁ
DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC
Đánh giá trong dạy và học tích cực: Đánh giá năng lực, Đánh giá qua quan sát, Đánh giá qua hồ sơ học tập, Đánh giá đồng đẳng và tự đánh giá.
ĐÁNH GIÁ
DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC
1. Đánh giá trong dạy và học tích cực
Đánh giá trong dạy và học tích cực là đánh giá quá trình học tập của học sinh thông qua các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức. Với mục đích chính là nâng cao chất lượng học tập và năng lực của học sinh. Căn cứ vào kết quả đánh giá, học sinh biết được mức độ đạt được của mình so với mục tiêu / nhiệm vụ được giao. Trên cơ sở đó điều chỉnh cách học để n
quí
thầy
cô
giáo
SỨC KHỎE, HẠNH PHÚC VÀ THÀNH ĐẠT
Ngày 12/09/2013
Phòng Giáo dục và Đào tạo Phù Cát
LỚP TẬP HUẤN
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ NĂM 2013
Chúc
quí
thầy
cô
giáo
SỨC KHỎE, HẠNH PHÚC VÀ THÀNH ĐẠT
Ngày 12/09/2013
Phòng Giáo dục và Đào tạo Phù Cát
LỚP TẬP HUẤN
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ NĂM 2013
CHƯƠNG TRÌNH TẬP HUẤN
Đổi mới phương pháp dạy học
và kiểm tra đánh giá năm 2013
dành cho cán bộ quản lí và giáo viên
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÌNH ĐỊNH
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN ĐỔI MỚI PPDH
TẠI SỞ GD&ĐT BÌNH ĐỊNH
TRONG CÁC NĂM HỌC QUA
NỘI DUNG
Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ GDĐT về đổi mới PPDH, ngay từ năm học 2010 – 2011 Sở GDĐT Bình Định đã ban hành Công văn số 1910/SGDĐT-GDTrH ngày 10/11/2010 về việc chỉ đạo, quản lý hoạt động đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông; Trong năm học 2011 – 2012, Sở tiếp tục hướng dẫn, chỉ đạo các phòng GDĐT, các trường phổ thông xây dựng kế hoạch của đơn vị mình trong việc thực hiện công tác đổi mới PPDH. Tất cả các trường học trong tỉnh đã thực hiện tốt việc xây dựng kế hoạch.
PHẦN I
Công tác xây dựng kế hoạch
Sau ba năm thực hiện đổi mới PPDH, các trường học trong tỉnh đã có thêm kinh nghiệm, do vậy kế hoạch thực hiện đổi mới PPDH cụ thể, xác thực hơn so với tình hình của đơn vị. Căn cứ vào tình hình đội ngũ giáo viên của nhà trường, đặc biệt đội ngũ giáo viên nòng cốt là các giáo viên đạt trình độ trên chuẩn, số lượng giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh và cấp trường, căn cứ trình độ học sinh qua kết quả xếp loại của năm học 2010-2011 và kết quả thi tuyển vào lớp 10 mà đề ra các biện pháp chi tiết, cụ thể để thực hiện kế hoạch . Vấn đề nhận thức về đổi mới PPDH, thái độ, kỹ năng và hành vi khi thực hiện đổi mới PPDH là những yêu cầu được các trường chú ý khi tiến hành lập kế hoạch, kế hoạch của một số trường được lập chi tiết đến từng tháng, từng tuần lễ trong năm học.
Sở đã chỉ đạo các đơn vị sử dụng các phương pháp dạy học sau trong quá trình đổi mới PPDH: phương pháp giao tiếp, dạy và học bằng cách giao nhiệm vụ dành cho giáo viên tiếng Anh, các phương pháp, thủ thuật dạy học tích cực dành cho giáo viên các bộ môn cấp THCS; phương pháp Bàn tay nặn bột dành cho giáo viên các môn Vật lý và Sinh học cấp THCS trong năm học 2011 – 2012 (Bình Định được chọn thực hiện thí điểm cùng với 5 tỉnh/TP khác là Hà Nội, Hải Phòng, Ninh Bình, Thừa Thiên – Huế và Đà Nẵng) và ứng dụng Bản đồ tư duy trong dạy học.
Trên cơ sở kế hoạch đã được xây dựng, các trường đã tổ chức triển khai và chỉ đạo thực hiện đến từng cán bộ, giáo viên. BGH nhà trường lập kế hoạch chỉ đạo thực hiện và kiểm tra, Tổ chuyên môn tổ chức hội thảo chuyên đề, lập kế hoạch chung cho tổ, tổ chức dự giờ, rút kinh nghiệm; giáo viên bộ môn lập kế hoạch riêng cho bản thân trong từng tháng, học kỳ. Cụ thể:
2.1. Đối với nhà trường
Trong công tác tổ chức chỉ đạo triển khai, nhiều trường đã có nhiều biện pháp đổi mới trong cách tổ chức thực hiện, đã xác định rõ yêu câu đổi mới PPDH, đổi mới một cách thiết thực phương pháp dạy của thầy, phương pháp học của trò, tạo nền tảng để có sự tiến bộ đích thực về chất lượng của trường. Khi thực hiện đổi mới phải lấy hiệu quả làm định hướng và phải bắt đầu từ khát vọng hoàn thiện tay nghề của giáo viên
Một số trường đã thành lập Ban chỉ đạo “Đổi mới phương pháp dạy học” của trường, trưởng ban chỉ đạo là Hiệu trưởng, các thành viên khác trong ban là những GV có trình độ chuyên môn và nắm vững thành thạo các phương pháp, thủ thuật dạy học. Một số trường khác thành lập hội đồng đổi mới PPDH
2.1. Đối với nhà trường
Để làm gương cho giáo viên, BGH một số trường đã tiến hành tự học tin học, ngoại ngữ; động viên, khuyến khích giáo viên tự học hoặc tham gia các khóa học để nâng chuẩn theo chuyên ngành phù hợp được giao. Có trường đã huy động, sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất của trường, tạo điều kiện hỗ trợ tốt nhất để GV tích cực trong việc đổi mới PPDH như ứng tiền lương, trả dần hàng tháng cho GV mua sắm máy vi tính, laptop.
2.1. Đối với nhà trường
BGH một số trường đã chú ý xây dựng đội ngũ giáo viên có tâm huyết trong nghề nghiệp để thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hiện đại hoá và nâng cao chất lượng (THCS Cát Tài, THCS Cát Hanh, THCS Ngô Mây), xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán từng bộ môn của trường (THCS Cát Tường) mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng GV cách soạn bài giảng điện tử (THCS Cát Khánh), chỉ đạo ứng dụng CNTT trong công tác quản lý chuyên môn của Tổ, tập trung đầu tư vào cơ sở vật chất, xây dựng cơ sở hạ tầng CNTT giúp giáo viên có điều kiện thuận lợi truy cập Internet khai thác tư liệu giảng dạy.
2.1. Đối với nhà trường
BGH các trường trong tỉnh đã chỉ đạo giáo viên tăng cường dạy học phát huy vai trò chủ động, tích cực sáng tạo của học sinh, thực hiện đổi mới gắn với khai thác, sử dụng các phương tiện, thiết bị dạy học sẵn có, tích cực sưu tầm, tự làm đồ dùng dạy học phục vụ cho giảng dạy học tập tốt hơn trên cơ sở bám sát chuẩn kiến thức và kỹ năng từng bộ môn, đi đôi truyền thụ kiến thức bộ môn, chú trọng tích hợp kiến thức đa môn (THCS Cát Hưng); chỉ đạo một cách tích cực việc giáo viên mượn và sử dụng đồ dùng dạy học, cấm giáo viên dạy chay dạy không có thiết bị trong khi phòng thực hành có những thiết bị đó đối với những tiết học cần sử dụng các thiết bị thực hành (THCS Cát Hải). Một số trường tiến hành tổ chức nhận xét, đánh giá và công nhận đồ dùng dạy học do giáo viên tự làm (THCS Cát Hưng).
BGH nhiều trường đã chỉ đạo cho toàn thể giáo viên viết chuyên đề, sáng kiến kinh nghiệm, nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng; xem đây là một trong các tiêu chí đánh giá thi đua giáo viên (THCS Cát Tài, THCS Cát Trinh đạt giải cấp tỉnh). Chỉ đạo các tổ chuyên môn khai thác và sử dụng công nghệ thông tin để phục vụ một cách có hiệu quả việc dạy học theo phương pháp mới, sử dụng các phần mềm dạy học và sáng tạo các phần mềm dạy học phù hợp với đặc điểm đối tượng học sinh của nhà trường áp dụng bài giảng điện tử .
Hầu hết các trường chú trọng vào việc kiểm tra chất lượng học sinh đầu năm, đánh giá chính xác chất lượng học tập của từng học sinh, từ đó giáo viên giảng dạy các bộ môn có trách nhiệm soạn giảng với phương pháp phù hợp với từng đối tượng học sinh, chỉ đạo tổ chuyên môn, giáo viên quan tâm nhiều đến đối tượng học sinh yếu kém.
Nhiều trường đưa ra chủ trương đánh giá kịp thời, rút kinh nghiệm tình hình thực hiện đổi mới PPDH tại đơn vị, thường xuyên cung cấp thông tin về đổi mới PPDH tại trường (THCS Ngô Mây, THCS Cát Tân) cũng như ở các địa phương khác, làm cho mọi thành viên trong Ban chỉ đạo, hội đồng sư phạm nhà trường, học sinh trong trường thấy rõ những tác động tích cực mà từng hoạt động nhắm tới việc đổi mới PPDH mang lại như việc đăng ký giờ học tốt, giờ dạy tốt, gương học tốt, gương dạy tốt, học sinh giỏi cấp trường, cấp tỉnh, giáo viên dạy giỏi, chuyên đề, hội thảo ở các tổ.
Một số trường tổ chức cho cán bộ, giáo viên đăng ký thực hiện đổi mới PPDH, tự nhận xét kết quả thực hiện theo từng đợt thi đua do trường phát động, tiến hành đánh giá, thi đua khen thưởng cuối năm đối với cán bộ giáo viên lấy hiệu quả của công tác chuyên môn là thước đo chính.
2.2. Đối với tổ chuyên môn
Các trường đã đề ra các yêu cầu cụ thể cho tổ chuyên môn khi thực hiện đổi mới PPDH, yêu cầu Tổ trưởng chuyên môn phải là người tiên phong trong đổi mới PPDH. Các tổ chuyên môn phải giúp đỡ giáo viên trong tổ có kỹ năng đổi mới phương pháp dạy học, có trách nhiệm giúp đỡ giáo viên mới ra trường, giáo viên chưa qua bồi dưỡng chuyên môn nắm vững chương trình, nội dung sách giáo khoa, nắm vững chuẩn kiến thức, kỹ năng của môn học và hoạt động giáo dục khác, quy định mỗi tuần tổ chuyên môn sinh hoạt một lần để hội ý, trao đổi về PPDH, hàng tháng báo cáo cho BGH tình hình thực hiện để BGH có những ý kiến chỉ đạo tiếp theo.
Tổ chuyên môn phải đưa việc đổi mới phương pháp dạy học vào nội dung sinh hoạt của tổ bộ môn trong các lần sinh hoạt chuyên môn trong tháng, dành nhiều thời gian để bàn về chuyên môn, nhiều tổ chuyên môn phải xây dựng ít nhất 02 tiết giảng mẫu trên 1 học kỳ về đổi mới PPDH có chất lượng, chỉ đạo tổ chuyên môn xác định những yêu cầu đổi mới, bàn bạc, xây dựng thiết kế giáo án mẫu theo hướng đổi mới, lần lượt cử giáo viên dạy thử nghiệm và tập thể dự giờ, trao đổi, rút kinh nghiệm, so sánh với bài dạy trước đó để thấy mặt tiến bộ và hạn chế, chỉ đạo điểm những giờ dạy học sinh phương pháp học tập, chú trọng hướng dẫn học sinh tự học trên lớp và ở nhà dưới sự hướng dẫn của GV .
Nhiều trường chỉ đạo các tổ chuyên môn xây dựng “Nguồn học liệu mở”, mỗi tổ thành lập “ngân hàng” giáo án điện tử của tổ, cuối mỗi học kỳ tổ trưởng nộp “ngân hàng” giáo án điện tử của tổ cho Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn để thành lập “ngân hàng” giáo án điện tử của trường
2.3. Đối với giáo viên
- Nhiều trường học đã chỉ đạo giáo viên phải tự nghiên cứu, tự học, phải nắm vững cách thiết kế, xây dựng kế hoạch dạy học, biết sử dụng thiết bị dạy học, làm thí nghiệm thực hành và phải tự làm đồ dùng dạy học để sử dụng trong các tiết dạy phải sử dụng thiết bị dạy học mà trường không có, đã hư hỏng qua nhiều năm sử dụng hoặc không đủ cho tất cả giáo viên sử dụng, quy định mỗi giáo viên đều phải có hồ sơ tự học trong hồ sơ chuyên môn, chỉ đạo giáo viên nghiên cứu và viết báo cáo khoa học về các vấn đề liên quan đến đổi mới PPDH.
- Nhiều trường ban hành những quy định chi tiết, cụ thể cho giáo viên khi tiến hành soạn bài, khi tiến hành giảng dạy trên lớp . Trong soạn bài, giáo viên phải bám sát mục tiêu bài học kết hợp với chuẩn kĩ năng để soạn giảng, tìm kiếm, cập nhật thông tin trên sách báo, trên mạng Internet để bổ sung kiến thức vào bài soạn. Trong việc giảng bài phải chú ý sắp xếp hợp lý các hoạt động của giáo viên và học sinh, tập trung vào trọng tâm, tránh nặng nề quá tải, nhất là đối với bài dài, bài khó, nhiều kiến thức mới. Cần chú trọng tích hợp kiến thức đa môn. Chú ý vận dụng kết hợp các phương pháp dạy học truyền thống như đàm thoại, diễn giảng, phát vấn, với các phương pháp mới như kĩ thuật khăn trải bàn, học theo nhóm, ứng dụng công nghệ thông tin để soạn giảng trên cơ sở phát huy tính tích cực chủ động của học sinh.
- BGH nhà trường đề ra yêu cầu giáo viên phải định hướng rõ ràng nội dung đổi mới PPGD của mình thể hiện trong bài giảng, cụ thể là trong các tiết thao giảng, để tổ chuyên môn dự giờ, góp ý, rút kinh nghiệm, phải biết lựa chọn PPDH, phương tiện dạy học thích hợp, trên cơ sở xác định từng dạng bài dạy cụ thể .
- Nhiều trường khác yêu cầu giáo viên phải sử dụng hiệu quả các nhóm phương pháp (dùng lời, trực quan thông qua Công nghệ thông tin, thực hành) phù hợp với đối tượng, nội dung bài học; bồi dưỡng tình cảm hứng thú trong học tập của học sinh. Giáo viên phải hướng dẫn học sinh sử dụng hợp lí sách giáo khoa ở nhà cũng như trên lớp từng bước khắc phục tình trạng dạy học theo lối đọc – chép .
- Tất cả các trường học trong tỉnh đề ra yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để phục vụ đổi mới phưg pháp dạy học. Khai thác tối đa hiệu quả các phòng học bộ môn, các phòng học đa chức năng có trang bị màng hình, máy tính, thực hiện đầy đủ các tiết thực hành, phát huy tính tích cực của học sinh trong việc khám phá tri thức mới, củng cố kiến thức đã học . Giáo viên khi ứng dụng CNTT phải chú ý đến tính hiệu quả của việc ứng dụng, tránh tình trạng dùng phần mềm trình chiếu Power Points không phù hợp, dẫn đến tình trạng học sinh nhìn màn hình để chép bài.
- Nhiều trường đề ra yêu cầu giáo viên bộ môn phải chú trọng rèn khả năng tự học cho học sinh. Giáo viên bộ môn cần chú trọng đến việc tổ chức hợp lý cho học sinh làm việc cá nhân và theo nhóm; rèn luyện kỹ năng tự học, tạo điều kiện cho học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa và tài liệu tham khảo.
- Đối với một số môn khoa học xã hội và nhân văn đã coi trọng đổi mới kiểm tra đánh giá theo hướng hạn chế yêu cầu học sinh ghi nhớ máy móc, từng bước đổi mới kiểm tra đánh giá bằng cách nêu vấn đề mở đòi hỏi học sinh phải vận dụng tổng hợp kiến thức, kỹ năng và biểu đạt chính kiến thức của bản thân. Đối với môn Khoa học tự nhiên, cần phát triển kĩ năng tư duy logic, kĩ năng thực hành, thói quen vận dụng sáng tạo kiến thức vào thực tiễn. Kết hợp một cách hợp lí hình thức tự luận với hình thức trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh.
- Hầu hết các trường học đề ra chủ trương giáo viên phải chấm, trả bài kiểm tra, phân tích kết quả các bài kiểm tra để có sự điều chỉnh, rút ra bài học kịp thời.
- Một số trường đề ra yêu cầu giáo viên phải biết cách tiếp nhận những thông tin phản hồi từ sự đánh giá, nhận xét mang tính xây dựng của học sinh, giáo viên khác về PPDH và giáo dục của mình; kiên trì phát huy mặt tốt, khắc phục mặt yếu, không chủ quan thỏa mãn.
2.4. Đối với các tổ chức trong nhà trường
Nhiều trường học trong tỉnh đề ra nhiệm vụ cho tổ chức Đoàn, hội khuyến học, Ban đại diện cha mẹ học sinh thu thập thông tin bằng nhiều kênh và phản ánh với lãnh đạo về những hạn chế trong việc đổi mới phương pháp dạy học để có những điều chỉnh kịp thời, tổ chức những buổi trao đổi về phương pháp học tốt, những gương điển hình để khen thưởng, nhân điển hình kịp thời.
2.5. Đối với học sinh
Để đáp ứng đối với việc đổi mới PPDH của giáo viên học sinh cũng phải thay đổi cách học. Nhiều trường đã giáo dục cho học sinh ý thức chuyên cần, thực hiện tốt việc chuẩn bị bài trược khi đến trường, giúp các em hiểu được và xem việc phát biểu xây dựng bài như là sự biểu hiện hạnh kiểm tốt của học sinh.
Một số trường đã chú ý giáo dục học sinh đổi mới cách học của các em, phải suy nghĩ trong quá trình học tập, phải tham gia các họat động do giáo viên tổ chức, phải biết hợp tác học tập với nhau và mạnh dạn bày tỏ ý kiến của mình. Giáo dục học sinh biết cách sử dụng thời gian ở nhà một cách hợp lý cho việc tự học.
3. Công tác đôn đốc, kiểm tra
Xác định việc đổi mới PPDH trong nhà trường là một công tác khó khăn, BGH các trường đã chú trọng đến việc động viên, khích lệ giáo viên cố gắng vượt khó, đổi mới PPDH nhằm đào tạo nên các học sinh tích cực, tự chủ học tập, học cách học để đáp ứng được việc đổi mới PPDH của giáo viên.
Các trường học trong tỉnh đã xây dựng kế hoạch kiểm tra trên cơ sở kế hoạch chung của năm học và kế hoạch cụ thể về đổi mới phương pháp dạy học. Tiến hành kiểm tra thường xuyên (việc thực hiện giảng dạy có ứng dụng công nghệ thông tin trên lớp), kiểm tra định kỳ, kiểm tra đột xuất (việc soạn giảng, sử dụng đồ dùng dạy học, thực hiện phương pháp, thủ thuật dạy học mới) và kiểm tra chuyên đề. Các trường đã chú trọng việc kiểm tra đôn đốc các tổ chuyên môn, giáo viên thực hiện đúng tiến độ các công việc thực hiện đã được đề ra trong kế hoạch.
Ngoài việc đôn đốc, kiểm tra nhắc nhở các bộ phận trong trường, nhiều trường đã chú trọng phối hợp với lực lượng ngoài nhà trường, nêu rõ yêu cầu cha mẹ học sinh quan tâm đến việc học tập của con em mình, quản lý được thời gian học tập của các em, hiểu được giá trị to lớn mà việc tích cực, chủ động trong học tập mang lại cho chính con em họ. Tham mưu với chính quyền địa phương quan tâm, hỗ trợ những giáo viên giỏi, học sinh giỏi đang gặp khó khăn về đời sống, cùng với nhà trường, ủng hộ về tinh thần và vật chất cho những giáo viên mà tài nghệ, giá trị lao động sư phạm đã được khẳng định.
Để hỗ trợ cho công tác đổi mới PPDH, nhiều trường đã tổ chức các hoạt động ngoại khóa như “Đố vui để học”, tổ chức cho học sinh xem băng hình một số bài giảng do giáo viên ngoài trường đảm trách để học sinh có sự so sánh, tổ chức các câu lạc bộ, các tờ báo học tập .
4. Kết quả cụ thể
Trong từng năm học, tại Bình Định xuất hiện nhiều tập thể, cá nhân điển hình trong đổi mới PPDH hơn. Số liệu dưới đây là số liệu năm học 2011 – 2012. (Nhiều trường không giới thiệu giáo viên tích cực hoặc chỉ giới thiệu giáo viên tích cực nhất, nên số liệu sau chưa phản ảnh hết các nhân tố tích cực trong đổi mới PPDH trong các trường học ở Tỉnh).
Số liệu đổi mới PPDH cấp Trung học cơ sở
1. Các tổ chuyên môn đào tạo được nhiều học sinh giỏi văn hóa: 06
Tổ chuyên môn có học sinh đạt giải Cuộc thi Giải toán bằng Máy tính cầm tay cấp Tỉnh: 25.
Tổ chuyên môn có từ 03 học sinh đạt giải Cuộc thi Giải toán qua Internet cấp Tỉnh: 28.
Tổ chuyên môn có từ 03 học sinh đạt giải Cuộc thi Olympic tiếng Anh trên Internet (IOE) cấp Tỉnh: 29 (Phục lục 11).
2. Tổ chuyên môn tích cực: 90 tổ. .
3. Tổ chuyên môn có trên 60 sản phẩm ứng dụng trình chiếu Power Points: 20.
Nhiều nhất là tổ Xã hội của trường PTDT Nội trú An Lão, Huyện An Lão.
4. Tổ chuyên môn có từ 50 thiết bị, tranh ảnh tự làm trở lên: 16
- Số thiết bị giáo viên tự làm để giảng dạy: 4665; có 709 sản phẩm được các đơn vị xét chọn, có phần thuyết minh gửi về Sở GDĐT và Sở đã gửi về Bộ GDĐT trong tháng 3/2012.
4.1.5. Số bài giảng điện tử (e.learning): 208
Hiện chưa có đơn vị nào nổi bật trong việc sử dụng bài giảng điện tử.
Nhiều tổ chuyên môn, nhiều giáo viên của các trường đang chuyển dần các bài giảng sử dụng phần trình chiếu Power Points sang bài giảng điện tử e.learning, sử dụng các phần mềm Adobe Presenter hoặc Lecture Maker.
4.1.6. Số sản phẩm Bản đồ tư duy giáo viên đã tạo lập để giảng dạy: 4661, các đơn vị đã thẩm định và nộp về Sở GDĐT 1225 sản phẩm. Sở gửi về Dự án THCS II 350 sản phẩm, được Dự án đánh giá cao, sản phẩm của giáo viên Sở GDĐT Bình Định đạt chất lượng tốt (mặc dù Bình Định mới triển khai cho giáo viên THCS của tỉnh từ hè 2011). Trường THCS Hoài Tân, Hoài Nhơn là trường có nhiều sản phẩm BĐTD nhất.
4.1.7. Số giáo viên có từ 10 bài giảng sử dụng phần mềm Power Points trở lên: 44.
4.1.8. Tập thể, cá nhân điển hình
4.1.8.1. Phòng GDĐT điển hình: 03
- Phòng GDĐT Tuy Phước
- Phòng GDĐT Phù Mỹ
- Phòng GDĐT TP Quy Nhơn
4.1.8.2. Trường THCS điển hình: 12 trường, vùng thuận lợi: 9 trường; vùng khó khăn: 3 trường:
- Trường THCS Lương Thế Vinh.
- Trường THCS Thị trấn Diêu trì, Tuy Phước.
- Trường THCS Phước Hưng, Tuy Phước.
- Trường THCS Ngô Mây, Quy Nhơn.
- Trường THCS Nhơn Bình, Quy Nhơn.
- Trường THCS Lê Hồng Phong, Quy Nhơn.
- Trường THCS Nguyễn Huệ, Quy Nhơn.
- Trường THCS Hoài Thanh Tây, Hoài Nhơn.
Trường THCS TT Phù Mỹ, Phù Mỹ.
- Trường THCS TT Tăng Bạt Hổ, Hoài Ân.
- Trường THCS An Hòa, An Lão.
- Trường PT DTNT An Lão.
4.1.8.3. Tổ chuyên môn điển hình: 25
4.1.8.4. Giáo viên tiêu biểu trong đổi mới PPDH: 25.
4.1.8.5. Thực hiện tốt thí điểm PP “Bàn tay nặn bột”: Phòng GDĐT Tuy Phước, phòng GDĐT Hoài Ân.
- Trường THCS điển hình thực hiện thí điểm: 08
- Giáo viên điển hình thực hiện thí điểm: 11
5. Đánh giá việc thực hiện
5.1. Những việc đã làm được
- Đa số các trường học trong tỉnh đã thực hiện tốt chủ trương đổi mới PPDH của Bộ GDĐT, đáp ứng được các định hướng về đổi mới PPDH mà Bộ GDĐT đã chỉ đạo.
- Dưới sự chỉ đạo của Sở, phòng GDĐT, cán bộ quản lý trường học các cấp đã tổ chức quán triệt sâu sắc chủ trương của Bộ đến từng giáo viên, hướng dẫn chi tiết các công việc giáo viên phải thực hiện, có sự hỗ trợ bằng cách tăng cường xây dựng cơ sở vật chất từ nguồn kinh phí của trường và kinh phí từ nguồn xã hội hóa giáo dục, mua sắm trang thiết bị dạy học hiện đại, chủ động trong công tác bồi dưỡng giáo viên, tổ chức hội thảo, báo cáo chuyên đề, tạo điều kiện cho giáo viên thực hiện tốt việc đổi mới PPDH, giúp đỡ giáo viên tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trong quá trình đổi mới PPDH.
- Đa số giáo viên đã tự giác đổi mới PPDH, có ý thức mong muốn vươn lên trong nghề nghiệp, tự học để nâng cao trình độ chuyên môn và năng lực giảng dạy. Nhiều trường học đã tổ chức phát huy kịp thời các giáo viên tích cực đổi mới PPDH.
- Hoạt động dự giờ, thăm lớp cùng chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy, giáo dục được tiến hành thường xuyên trong suốt năm học tại các trường học trong tỉnh, việc trao dổi, đóng góp ý kiến sau khi dự giờ đã được cải thiện. Giáo viên có ý thức trao đổi ý kiến, nhận xét về giờ dạy của đồng nghiệp thẳng thắn thơn và kết quả mang lại hiệu quả hơn.
- Nhiều trường học trong tỉnh đã đào tạo được nhiều học sinh tích cực, chứng tỏ được bản lĩnh tự tổ chức và làm chủ quản lý các hoạt động học tập. Khả năng tự học, làm việc độc lập và tư duy sáng tạo đang bộc lộ rõ thiên hướng tốt. Nhiều giáo viên đã thiết lập được bầu không khí lớp học thân thiện, tích cực, chủ động giải quyết mọi tình huống bảo đảm yêu cầu sư phạm.
- Một số trường đã tổ chức được việc lấy ý kiến của học sinh về hoạt động của trường, về phương pháp giảng dạy của giáo viên.
- Chưa động viên được hết toàn bộ giáo viên của đơn vị tích cực đổi mới PPDH.
- Chưa nâng cao hiệu quả việc sử dụng đồ dùng dạy học hiện có, chưa có nhiều giáo viên tự làm ĐDDH phục vụ cho bài dạy của mình để đáp ứng yêu cầu đổi mới PPDH.
- Chưa có nhiều trường thực hiện được áp dụng bài giảng điện tử e-learning.
- Chưa nâng cao chất lượng và hiệu quả các chuyên đề và sáng kiến kinh nghiệm, chưa phát huy và vận dụng hết kết quả thực hiện các sáng kiến kinh nghiệm vào việc đổi mới PPDH.
5.2. Những việc chưa làm được
- Sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, lãnh đạo nhà trường, sự sát sao của các tổ chuyên môn và điều quan trọng là ý thức của giáo viên, tự nhận thấy rõ trách nhiệm của mình, đã xem việc đổi mới PPGD là công việc quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy của bộ môn và nâng cao trình độ chuyên môn của chính mình.
- Tập thể nhà trường đoàn kết, đồng lòng thực hiện tốt công tác đổi mới phương pháp dạy học.
5.3.1. Nguyên nhân của những việc đã làm được
5.3. Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm
- Một số giáo viên, đặc biệt là giáo viên lớn tuổi, còn ngại khó, chậm đổi mới, còn máy móc và chưa linh hoạt trong việc phối hợp các phương pháp dạy học, chưa kiên trì đổi mới.
- Cơ sở vật chất một số trường học còn khó khăn, đồ dùng dạy học được trường mua sắm từ các năm trước, nay đã bắt đầu hỏng hóc.
- Cán bộ quản lý các trường chưa tận dụng đội ngũ giáo viên Tin học để tập huấn, bồi dưỡng cho giáo viên trong trường ứng dụng CNTT trong giảng dạy.
- Việc thực hiện đề tài SKKN của một số giáo viên còn mang tính đối phó, chưa đầu tư vào chiều sâu.
5.3.2.Nguyên nhân của những việc chưa làm được
- Ban giám hiệu nhà trường phải chỉ đạo việc đổi mới phương pháp giảng dạy một cách triệt để, quyết liệt, liên tục, kịp thời và phải thường xuyên kiểm tra, đánh giá, đúc kết kinh nghiệm để thực hiện.
- Giáo viên cần phải kiên trì đổi mới PPDH, tích cực tự học, học hỏi, trao đổi với các đồng nghiệp khác, cùng giúp đỡ nhau, chia sẻ tài nguyên giảng dạy.
- Cần nâng cao trình độ ngoại ngữ, kỹ năng tin học cho giáo viên.
5.3.3. Bài học kinh nghiệm
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
TRONG THỜI GIAN TỚI
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo
- Có chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ GDĐT:
Kết luận của Phó Thủ tướng, BT Bộ GDĐT, GS Nguyễn Thiện Nhân tại Hội thảo: “Chỉ đạo, quản lý hoạt động đổi mới PPDH ở các trường phổ thông” (2009), trong đó có 05 định hướng chỉ đạo đổi mới PPDH:
(1) Phải thông suốt từ Bộ GDĐT đến các Sở, Phòng GDĐT, CBQL các trường học và từng GV.
(2) Phải có sự hỗ trợ thường xuyên của đồng nghiệp thông qua dự giờ thăm lớp và cùng rút kinh nghiệm.
(3) Tổ chức hợp lý việc lấy ý kiến của HS về PPDH của GV.
(4) Phải là quá trình hoạt động tự giác của bản thân GV.
(5) Có chính sách khen thưởng kịp thời, tổ chức nhân rộng các điển hình tập thể, cá nhân tiên tiến.
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo
- 07 yêu cầu trong đổi mới PPDH:
(1) Bám sát chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình;
(2) Phát huy tính tích cực, hứng thú trong học tập của HS và vai trò chủ đạo của GV;
(3) Thiết kế bài giảng khoa học, sắp xếp hợp lý hoạt động của GV và HS, thiết kế hệ thống câu hỏi hợp lý, tập trung vào trọng tâm, tránh nặng nề, quá tải (nhất là đối với bài dài, bài khó, nhiều kiến thức mới);
(4) Sử dụng hợp lý SGK khi giảng bài trên lớp, tránh tình trạng yêu cầu HS ghi chép quá nhiều theo lối đọc - chép;
(5) Tăng cường ứng dụng CNTT trong dạy học, thực hiện đầy đủ thí nghiệm, thực hành, liên hệ thực tế phù hợp với ND từng bài học;
(6) GV sử dụng ngôn ngữ chuẩn xác, trong sáng, sinh động, dễ hiểu; tác phong thân thiện, khuyến khích HS học tập; tổ chức hợp lý cho HS làm việc cá nhân và theo nhóm;
(7) Dạy học sát đối tượng, coi trọng bồi dưỡng HS khá giỏi và giúp đỡ HS yếu kém.
Có thể so sánh đặc trưng của dạy học cổ truyền và dạy học mới như sau:
2. Sở GD&ĐT Bình Định
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
TRONG THỜI GIAN TỚI
Trong các năm học tiếp theo, Sở GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo các đơn vị tiếp tục thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng của Bộ GDĐT tại Thông báo số 117/TB-BGDĐT ngày 26/2/2009 của Bộ và Công văn số 1910/SGDĐT-GDTrH ngày 10/11/2010 của Sở GD&ĐT về việc chỉ đạo, quản lý hoạt động đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông, cụ thể:
- Tiếp tục đẩy mạnh việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hiểu biết của hầu hết tất cả các giáo viên về đổi mới PPDH, tập trung vào việc khắc phục những hạn chế của từng đơn vị trong quá trình thực hiện đổi mới.
- Rà sót thiết bị, đồ dùng dạy học sẵn có còn sử dụng được, tiến hành tự làm các thiết bị, đồ dùng phục vụ cho giảng dạy.
2. Sở GD&ĐT Bình Định
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
TRONG THỜI GIAN TỚI
- Bồi dưỡng, tập huấn giáo viên ứng dụng CNTT trong giảng dạy, chia sẻ nguồn tài nguyên giảng dạy với các đồng nghiệp khác.
- Củng cố và nâng cấp Website của trường, đăng tải các tài nguyên giảng dạy của trường, phổ biến các tấm gương của giáo viên trong việc đổi mới PPDH, các thành tựu giáo viên đạt được theo từng tháng, từng đợt thi đua do trường phát động.
- Tiếp tục nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn đi sâu vào phương pháp giảng dạy tổ chức hội thảo, chuyên đề về đổi mới PPDH, rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện theo định hướng của Bộ và chỉ đạo của Sở.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh nhằm theo dõi quá trình học tập của học sinh, đưa ra các giải pháp kịp thời điều chỉnh phương pháp dạy của thầy, phương pháp học của trò, giúp học sinh tiến bộ và đạt được mục tiêu giáo dục.
Việc đánh giá phải đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau đây
1. Đảm bảo tính khách quan, chính xác
Phản ánh chính xác kết quả như nó tồn tại trên cơ sở đối chiếu với mục tiêu đề ra, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của người đánh giá.
2. Đảm bảo tính toàn diện
Đầy đủ các khía cạnh, các mặt cần đánh giá theo yêu cầu và mục đích.
3. Đảm bảo tính hệ thống
Tiến hành liên tục và đều đặn theo kế hoạch nhất định, đánh giá thường xuyên, có hệ thống sẽ thu được những thông tin đầy đủ, rõ ràng và tạo cơ sở để đánh giá một cách toàn diện.
4. Đảm bảo tính công khai và tính phát triển
Đánh giá được tiến hành công khai, kết quả được công bố kịp thời, tạo ra động lực để thúc đẩy đối tượng được đánh giá mong muốn vươn lên, có tác dụng thúc đẩy các mặt tốt, hạn chế mặt xấu.
5. Đảm bảo tính công bằng
Đảm bảo rằng những học sinh thực hiện các hoạt động học tập với cùng một mức độ và thể hiện cùng một nỗ lực sẽ nhận được kết quả đánh giá như nhau.
Định hướng chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá
1. Phải có sự hướng dẫn, chỉ đạo chặt chẽ của các cấp QLGD. Đổi mới KT-ĐG là một yêu cầu cần thiết phải tiến hành khi thực hiện đổi mới PPDH cũng như đổi mới giáo dục. Đổi mới GD cần đi từ tổng kết thực tiễn để phát huy ưu điểm, khắc phục các biểu hiện hạn chế, lạc hậu, yếu kém, trên cơ sở đó tiếp thu vận dụng các thành tựu hiện đại của khoa học GD trong nước và quốc tế vào thực tiễn nước ta.
2. Phải có sự hỗ trợ của đồng nghiệp, nhất là GV cùng bộ môn. Đơn vị tổ chức thực hiện đổi mới PPDH, đổi mới KT-ĐG là trường học, môn học với một điều kiện tổ chức dạy học cụ thể. Do việc đổi mới KT-ĐG phải gắn với đặc trưng mỗi môn học, nên phải coi trọng vai trò của các tổ chuyên môn, là nơi trao đổi kinh nghiệm giải quyết mọi khó khăn, vướng mắc.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Trong việc tổ chức thực hiện đổi mới KT-ĐG, cần phát huy vai trò của đội ngũ GV giỏi có nhiều kinh nghiệm, GV cốt cán chuyên môn để hỗ trợ GV mới, GV tay nghề chưa cao, không để GV nào phải đơn độc. Phải coi trọng hình thức hội thảo, thao giảng, dự giờ thăm lớp để rút kinh nghiệm kịp thời, đánh giá hiệu quả từng giải pháp cụ thể trong việc đổi mới PPDH và đổi mới KT-ĐG: ra đề kiểm tra bảo đảm chất lượng, kết hợp hình thức tự luận với trắc nghiệm cho phù hợp với đặc trưng bộ môn.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
3. Cần lấy ý kiến xây dựng của HS để hoàn thiện PPDH và KT-ĐG
Đổi mới PPDH và đổi mới KT-ĐG chỉ mang lại kết quả khi HS phát huy vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo, biết tự tìm cho mình PP học tập hữu hiệu, biết tự học, tự đánh giá kết quả học tập. Trong môi trường sư phạm thân thiện, việc thu thập ý kiến xây dựng của HS để giúp GV đánh giá đúng về mình, tìm ra con đường khắc phục các hạn chế, thiếu sót, hoàn thiện PPDH, đổi mới KT-ĐG là hết sức cần thiết và là cách làm mang lại nhiều lợi ích, phát huy mối quan hệ thúc đẩy tương hỗ giữa người dạy và người học.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
4. Đổi mới KT-ĐG phải đồng bộ với các khâu liên quan và nâng cao các điều kiện bảo đảm chất lượng dạy học
Đổi mới KT-ĐG gắn liền với đổi mới PPDH của GV và đổi mới PPHT của HS, kết hợp đánh giá trong với đánh giá ngoài. Ở cấp độ thấp, GV có thể dùng đề kiểm tra của người khác (của đồng nghiệp, do nhà trường cung cấp, từ nguồn dữ liệu trên các Website chuyên ngành) để KT-ĐG kết quả học tập của HS lớp mình.
Ở cấp độ cao hơn, nhà trường có thể trưng cầu một trường khác, cơ quan chuyên môn bên ngoài tổ chức KT-ĐG kết quả học tập của HS trường mình.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Đổi mới KT-ĐG chỉ có hiệu quả khi kết hợp đánh giá của GV với tự đánh giá của HS. Sau mỗi kỳ kiểm tra, GV cần bố trí thời gian trả bài, hướng dẫn HS tự đánh giá kết quả làm bài, tự cho điểm bài làm của mình, nhận xét mức độ chính xác trong chấm bài của GV. Trong quá trình dạy học và khi tiến hành KT-ĐG, GV phải biết “khai thác lỗi” để giúp HS tự nhận rõ sai sót nhằm rèn luyện PPHT, PP tư duy.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Yêu cầu GV thực hiện đổi mới hình thức KT – ĐG học sinh.
- Cần đa dạng hóa các dạng bài tập đánh giá như: các dạng bài tập nghiên cứu; đánh giá trên sản phẩm hoạt động học tập của học sinh (tập các bài làm tốt nhất của học sinh; tập tranh ảnh học sinh sưu tầm, sổ tay ghi chép của học sinh…); đánh giá thông qua thuyết trình; đánh giá thông qua hợp tác theo nhóm; đánh giá thông qua kết quả hoạt động chung của nhóm.
- Đề xuất với Ban giám hiệu về đánh giá phân loại chuyên môn GV một cách khách quan, công bằng, phát huy vai trò GV giỏi trong việc giúp đỡ GV năng lực yếu, GV mới ra trường ;
- Phản ánh, đề xuất với nhà trường về công tác chuyên môn và công tác bồi dưỡng GV, phát hiện và đề nghị nhân điển hình tiên tiến về chuyên môn, cung cấp các giáo án tốt, đề kiểm tra tốt để các đồng nghiệp tham khảo;
- Đánh giá đúng đắn và đề xuất khen thưởng những GV thực hiện đổi mới PPDH, đổi mới KT-ĐG có hiệu quả.
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Trách nhiệm của GV
- Mỗi GV cần xác định thái độ cầu thị, tinh thần học suốt đời, không chủ quan thỏa mãn; tự giác tham gia các lớp bồi dưỡng, tự bồi dưỡng thường xuyên và sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ GV cốt cán chuyên môn khi được lựa chọn; kiên trì vận dụng những điều đã học để nâng cao chất lượng dạy học;
+ Phấn đấu thực sự nắm vững nội dung chương trình, đổi mới PPDH và KTĐG, rèn luyện kỹ năng, kỹ thuật dạy học (trong đó có kỹ năng ứng dụng CNTT, khai thác internet…), tích lũy hồ sơ chuyên môn, tạo được uy tín chuyên môn trong tập thể GV và HS, không ngừng nâng cao trình độ các lĩnh vực hỗ trợ chuyên môn như ngoại ngữ, tin học;
ĐỊNH HƯỚNG
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
+ Thực hiện đổi mới PPDH của GV phải đi đôi với hướng dẫn HS lựa chọn PPHT hợp lý, biết tự học, tự đánh giá, tự chủ, khiêm tốn tiếp thu ý kiến của đồng nghiệp và của HS về PPDH, KT-ĐG của mình để điều chỉnh;
+ Tham gia tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ; dự giờ của đồng nghiệp, tiếp nhận đồng nghiệp dự giờ của mình, thẳng thắn góp ý kiến cho đồng nghiệp và khiêm tốn tiếp thu góp ý của đồng nghiệp; tự giác tham gia hội giảng, thao giảng, thi GV giỏi, báo cáo kinh nghiệm để chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm nhằm trau dồi năng lực chuyên môn.
ĐÁNH GIÁ
DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC
Đánh giá trong dạy và học tích cực: Đánh giá năng lực, Đánh giá qua quan sát, Đánh giá qua hồ sơ học tập, Đánh giá đồng đẳng và tự đánh giá.
ĐÁNH GIÁ
DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC
1. Đánh giá trong dạy và học tích cực
Đánh giá trong dạy và học tích cực là đánh giá quá trình học tập của học sinh thông qua các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức. Với mục đích chính là nâng cao chất lượng học tập và năng lực của học sinh. Căn cứ vào kết quả đánh giá, học sinh biết được mức độ đạt được của mình so với mục tiêu / nhiệm vụ được giao. Trên cơ sở đó điều chỉnh cách học để n
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Hải Nguyên Văn
Dung lượng: |
Lượt tài: 1
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)