Đoàn: STGT lịch sử Đoàn TNCSHCM TH.

Đoàn TNCS Hồ CHí Minh Thanh Hoá với chặng đường lịch sử
79 mùa xuân(26/3/1931- 26/3/2010).
Khởi đầu vào những năm (1924- 1925), từ chủ nghĩa yêu nước, bằng nhiều con đường (học tập, lao động và hoạt động) các tầng lớp Thanh niên tiến bộ Thanh Hoá đã bước đầu tìm đến với tư tưởng của lãnh tụ Nguyễn ái Quốc, và người đầu tiên có công tham gia truyền bá CN Mác- Lê nin và tư tưởng của lãnh tụ Nguyễn ái Quốc vào tỉnh Thanh Hoá là Đ/c Lê Hữu Lập (quê ở Xuân Lộc- Hậu Lộc) đã được kết nạp vào tổ chức "Việt nam Thanh niên cách mạng đồng chí Hội", được lãnh tụ Nguyễn ái Quốc trực tiếp huấn luyện, bồi dưỡng và giao nhiệm vụ về nước vận động TN ra nước ngoài học tập và xây dựng " Việt nam Thanh niên cách mạng đồng chí Hội " ở địa phương, chuẩn bị tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập Đảng cộng sản sau này.
Ngày 29/7/1930, Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá được thành lập và đã có chủ trương xây dựng tổ chức "Thanh niên Cộng sản Đoàn", nhưng ngay sau khi được thành lập đã bị đế quốc Pháp khủng bố gắt gao, nên các NQ của TƯ Đảng về công tác vận động TN chưa được triển khai trong Đảng.
Đến tháng 3/1938, Đảng cộng sản Đông Dương quyết định thành lập tổ chức "Thanh niên Tân Tiến Hội" để giúp Đảng vận động các tầng lớp TN. Lúc này, căn cứ vào tình hình thực tế của phong trào TN trong tỉnh, Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá quyết định chọn "Hội đọc sách báo Cách mạng" của Trường Cô-le Đào Duy Từ để xây dựng một tổ chức Đoàn lấy tên là "Đoàn Thanh niên Tân Tiến thị xã Thanh Hoá" do Đ/c Trịnh Huy Quang làm bí thư Tỉnh uỷ phụ trách công tác TN, trực tiếp chỉ đạo xây dựng cơ sở Đoàn đầu tiên này vào ngày Chủ nhật (ngày 06/3/1938) tại nhà bà Ngọ, cơ sở Cách mạng gần nhà Dòng- Thị xã Thanh Hoá (nay là phố Hàn thuyên, TPTH), Đ/c Nguyễn Nhuận được cử làm thư ký Đoàn. Ngày 05/5/1938, Đoàn TN thị xã TH tham gia Hội nghị đại biểu Đoàn TN dân chủ toàn quốc ở Hà nội, chính thức trở thành một thành viên tích cực của Đoàn TN dân chủ cả nước. (ảnh đ/c Trịnh Huy Quang).
Đến tháng 6/1938, theo chủ trương của Đảng, của Đoàn cấp trên, Đoàn TN Tân Tiến Thị xã TH đổi tên thành "Đoàn Thanh niên Dân chủ Thanh Hoá". Lúc này Đoàn phát triển cơ sở ở 8 huyện, thị: Thị xã TH, Hoằng hoá, Tĩnh Gia, Nông Cống, Thiệu Hoá, Yên Định, Đông Sơn vv….với số hội viên nòng cốt là 75 người. Đến đầu năm 1938, Đoàn Thanh niên dân chủ Thanh Hoá có 15 cơ sở với số lượng 100 ĐV trong toàn tỉnh do đồng chí Nguyễn Hữu Vơn làm bí thư ; ngoài lực lượng trên Đoàn còn có hàng ngàn quần chúng nam, nữ TN cấp tiến là lực lượng đắc lực của Đoàn. Đến tháng 4/1940 Đoàn TN dân chủ TH do đồng chí Nguyễn Nguyên làm bí thư,....
Trong quá trình đấu tranh 77 năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh TH đã phát triển không ngừng lớn mạnh và trưởng thành nhanh chóng: Từ một Chi đoàn đầu tiên gồm 15 đoàn viên (tháng 3/1938), đến nay Đoàn TNCS