Đoàn HN: STGT TL ĐT CB quản lý GD, quyển 3

Tài liệu tăng cường năng lực quản lý trường học
GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ TRONG TRƯỜNG HỌC
SREM
QUYỂN 3
CƠ CẤU NỘI DUNG CỦA QUYỂN 3
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ
Chương 2: HỆ THỐNG CHỈ SỐ GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ TRƯỜNG HỌC
Chương 3: TỰ ĐÁNH GIÁ TRƯỜNG HỌC
Chương 4: TỰ ĐÁNH GIÁ CỦA HIỆU TRƯỞNG THEO BẢN ĐỒ NĂNG LỰC
Phụ lục: NĂM BƯỚC THIẾT LẬP HỆ THỐNG QUẢN LÝ THEO KẾT QUẢ THỰC HIỆN NHIỆM VỤ
I. KHÁI NIỆM VỀ GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ



Chương 1: TỔNG QUAN VỀ GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ
II. GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC



III. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TRƯỜNG HỌC




IV. THANH TRA VÀ SỰ CẢI THIỆN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TRƯỜNG HỌC



Chương 2: HỆ THỐNG CHỈ SỐ GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ TRƯỜNG HỌC
1. Sử dụng chỉ số ở các cấp
3. Chỉ số đánh giá cấp trường
2. Chỉ số đánh giá cấp trung ương
HỆ THỐNG CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG, HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TRƯỜNG HỌC
Chương 3: TỰ ĐÁNH GIÁ TRƯỜNG HỌC
1. MỤC ĐÍCH TỰ ĐÁNH GIÁ TRƯỜNG HỌC
2. CÁC PHƯƠNG PHÁP TỰ ĐÁNH GIÁ
3. CÁC VẤN ĐỀ KỸ THUẬT
4. GỢI Ý VỀ THANG ĐIỂM TỰ ĐÁNH GIÁ
Chương 4: HỆ THỐNG CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA HIỆU TRƯỞNG
I. VAI TRÒ, TRÁCH NHIỆM CỦA HIỆU TRƯỞNG TRONG TRƯỜNG HỌC
II. YÊU CẦU NĂNG LỰC
III. TỰ ĐÁNH GIÁ CỦA HIỆU TRƯỞNG
GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ TRONG TRƯỜNG HỌC
Báo cáo viên: Ts. Phương Hoa
www.themegallery.com
Company Logo
Nội dung
Xây dựng hệ thống chỉ số giám sát, đánh giá trường học
Đánh giá hiệu quả hoạt động trường học
Khái niệm tổng quan về giám sát, đánh giá
Hoạt động tự đánh giá trường học
www.themegallery.com
Company Logo
Khái niệm giám sát
hoạt động theo dõi
thường xuyên, liên tục
thông qua thu thập, phân tích, so sánh các thông tin/dữ liệu trong quá trình thực hiện


Giúp ích gì cho nhà quản lí?
www.themegallery.com
Company Logo
Mục đích giám sát

Cho biết tình trạng thực tế của chương trình/ hoạt động so với kế hoạch
Xác định các dấu hiệu của sự chậm trễ và nguyên nhân
Cảnh báo về các điều chỉnh cần thiết
Hỗ trợ việc ra quyết định
www.themegallery.com
Company Logo
Các vấn đề cần giám sát
www.themegallery.com
Company Logo
Khái niệm đánh giá
hoạt động xem xét, rà soát một cách có hệ thống và khách quan về một hoạt động/chương trình/dự án
theo giai đoạn hoặc đột xuất
Giúp ích gì cho nhà quản lí?
www.themegallery.com
Company Logo
Mục đích đánh giá
Xác định: tính phù hợp, hiệu quả, hiệu suất, tác động, tính bền vững
Xác định các vấn đề để khuyến nghị hành động khắc phục hoặc phòng ngừa
Xem xét sự tuân thủ các qui trình, thủ tục quản lý
Giải trình trách nhiệm
Rút ra bài học kinh nghiệm
www.themegallery.com
Company Logo
Chương trình, chính sách hoặc dự án có giải quyết được các mục tiêu, yêu cầu đã được xác định không?
Nguồn lực được sử dụng tiết kiệm?
Số lượng các nguồn lực sử dụng để sản xuất ra sản phẩm có vượt quá các chuẩn mực không?
Có đạt được mục tiêu đề ra (đầu ra mong muốn) không? Đạt đến mức độ nào?
Dự án mang lại những thay đổi nào?

Những mục tiêu rộng hơn có đạt được không?
Lợi ích mà dự án mang lại có thể tồn tại lâu dài sau khi dự án/chương trình kết thúc không?
www.themegallery.com
Company Logo
Đánh giá trong
(đánh giá nội bộ)
Đánh giá ngoài
(đánh giá độc lập)
Tự đánh giá
Thanh tra
…
Các loại hình đánh giá
…
www.themegallery.com
Company Logo
Đánh giá trong (nội bộ):
đánh giá một chương trình/hoạt động của cơ quan/tổ chức,
do những người ở cùng cơ quan/tổ chức với những người quản lý, thực hiện chương trình/hoạt động tiến hành
đôi khi có sự hợp tác, sự giúp đỡ của những người đánh giá bên ngoài
Tự đánh giá:
một hình thức đánh giá nội bộ do chính những người thực hiện chương trình/hoạt động tiến hành
www.themegallery.com
Company Logo
Đánh giá ngoài (độc lập):

đánh giá một chương trình/hoạt động của cơ quan/tổ chức,
do những người bên ngoài cơ quan/tổ chức tiến hành (cán bộ đánh giá độc lập)
www.themegallery.com
Company Logo
rút ra bài học kinh nghiệm
thiết kế, xây dựng/sửa đổi, điều chỉnh chương trình
xem xét ảnh hưởng, tính bền vững
www.themegallery.com
Company Logo
Sự khác nhau
Giám sát

Hoạt động thường xuyên, liên tục hoặc định kỳ
Xem xét tình hình thực hiện các mục tiêu đã đặt ra kkkkkkkkkkk kkk
Theo dõi việc thực hiện dựa vào các chỉ số, so sánh việc thực hiện với các chỉ số định trước mmmm mmmmm
Tập trung vào các kết quả dự kiến để theo dõi
Thường là một chức năng của quản lý nội bộ
Đánh giá

Hoạt động theo giai đoạn hoặc đột xuất kkk
Đánh giá các mục tiêu trong mối quan hệ với mục đích cao hơn hoặc các vấn đề khác
Đặt câu hỏi về tính đúng đắn/hợp lý của các chỉ số định trước, và giải quyết các vấn đề thuộc nhiều phạm vi khác nhau
Xác định các kết quả dự kiến và ngoài dự kiến
Thường do các chuyên gia đánh giá độc lập và các cơ quan bên ngoài khởi xướng và thực hiện
Mối quan hệ?
?
?
www.themegallery.com
Company Logo
Giám sát, đánh giá trong giáo dục
Giám sát

theo dõi quá trình thực hiện các hoạt động giáo dục kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
trên cơ sở thu thập thông tin về các hoạt động, về việc sử dụng các nguồn lực và so sánh với các mục tiêu, kế hoạch
Đánh giá

xem xét, xác định chất lượng của các hoạt động giáo dục, cơ sở giáo dục, giáo viên, học sinh
trên cơ sở rà soát một cách hệ thống, khách quan

www.themegallery.com
Company Logo
Điều chỉnh định mức chất lượng,
chất lượng phục vụ
Thực hiện trách nhiệm giải trình
Kích thích nâng cao
chất lượng giáo dục
Mục đích giám sát, đánh giá trong giáo dục
www.themegallery.com
Company Logo
Điều chỉnh định mức chất lượng
các kỳ thi, tỷ lệ học sinh thi đỗ
Các hệ thống kiểm soát chất lượng
www.themegallery.com
Company Logo
Thực hiện trách nhiệm giải trình
Giải trình với ai?
Xã hội, cộng đồng
Cơ quan cấp trên

Giải trình về cái gì?
sử dụng các nguồn lực chi cho các hoạt động giáo dục
Tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục

Cơ chế kích thích nâng cao chất lượng giáo dục
www.themegallery.com
Company Logo
Đối tượng đánh giá trong giáo dục

Hệ thống giáo dục quốc gia
Các bộ phận cấu thành HTGDQG
Trường học
Chương trình giáo dục
Giáo viên
Học sinh
www.themegallery.com
Company Logo
Tiêu chí và chuẩn mực giám sát, đánh giá
Tiêu chí giám sát, đánh giá
là thước đo được hình thành từ các diễn giải mang tính đánh giá (được đo lường thông qua các chỉ số)
Chuẩn mực giám sát, đánh giá
Tiêu chí + quy tắc
www.themegallery.com
Company Logo
Hệ thống các chỉ số giám sát, đánh giá
Chỉ số
một giá trị trên một nấc thang đo lường (thể hiện bằng số lượng hoặc tỉ lệ)
đóng vai trò quyết định trong đánh giá
để đo hoặc phán xét xem các mục tiêu có đạt được hay không
Chỉ số giáo dục
giúp đo lường các đặc tính của hệ thống giáo dục
đo lường những ‘khía cạnh chủ chốt’
dựa vào đó có thể đưa ra những ý kiến đánh giá
www.themegallery.com
Company Logo
Phân loại chỉ số giám sát, đánh giá
Trực tiếp
dùng cho những mục tiêu liên quan đến những thay đổi có thể quan sát trực tiếp
Gián tiếp
dùng trong trường hợp việc đạt mục tiêu không thể quan sát trực tiếp
hoặc có thể đo với giá thành cao/sau một thời gian dài
Định lượng
Định tính
www.themegallery.com
Company Logo
Các chỉ số như thế nào là lý tưởng?

phải có giá trị sử dụng
trả lời hoặc hỗ trợ cho việc trả lời một câu hỏi quản lý nhất định
có thể sử dụng để đưa ra ý kiến đánh giá
phải đo lường được
có thể thu thập và quản lý thông tin
www.themegallery.com
Company Logo
Nguồn thông tin dữ liệu

Số liệu thống kê
Các báo cáo tổng kết
Các số liệu thu thập trực tiếp
www.themegallery.com
Company Logo
Text
Hệ thống thông tin quản lý cấp ngành
Hệ thống thông tin quản lý cấp trường
Lưu trữ ở dạng các chỉ số
www.themegallery.com
Company Logo
4 bước đánh giá
Add Your Text
Xác định mục đích đánh giá, đối tượng làm việc
Thu thập thông tin
Phân tích, tiến hành đánh giá
Sử dụng kết quả đánh giá
www.themegallery.com
Company Logo
Bước 1: Xác định mục đích đánh giá, đối tượng làm việc


Mục đích đánh giá (đánh giá để làm gì?)
tiêu chí đánh giá
phạm vi đánh giá
Đối tượng đánh giá (làm việc với ai?)
www.themegallery.com
Company Logo
Bước 2: thu thập thông tin


Áp dụng các phương pháp: quan sát, kiểm tra, điều tra, nghiên cứu sâu
Kiểm tra độ tin cậy của thông tin: tính chính xác, phù hợp, liên quan
Lưu giữ tư liệu về nguồn gốc thông tin, các minh chứng về thông tin
www.themegallery.com
Company Logo
Bước 3: Phân tích, tiến hành đánh giá

Phân tích các thông tin thu thập được so với các tiêu chí đánh giá
Tổng hợp, đưa ra kết luận đánh giá
www.themegallery.com
Company Logo
Bước 4: Sử dụng kết quả đánh giá


Căn cứ vào mục đích đánh giá ban đầu (thường được sử dụng vào việc điều chỉnh, thay đổi chương trình/chính sách/hoạt động)
Đối tượng sử dụng:
Hiệu trưởng, lãnh đạo nhà trường
Giáo viên,
Các cơ quan cấp trên
Hội cha mẹ học sinh
www.themegallery.com
Company Logo
Nội dung
Đánh giá hiệu quả hoạt động trường học
Khái niệm tổng quan về giám sát, đánh giá
Đầu ra mong muốn
mức độ đạt được đầu ra
Hiệu suất:
Hiệu quả:
mức độ đạt đầu ra trên mức chi phí thấp nhất
www.themegallery.com
Company Logo
Hiệu quả hoạt động của trường học
mức độ đạt mục tiêu mà trường đề ra so với:
chuẩn quốc gia
các trường khác có sự ngang bằng tương đối về số lượng và chất lượng học sinh nhập học
www.themegallery.com
Company Logo
Khái niệm chất lượng
trong xu hướng quản lý hiện đại
đầu ra là tiêu chí cơ bản để đánh giá chất lượng giáo dục
để đánh giá đúng đầu ra, cần tính toán thành tựu/thành tích theo thành tích trước đó và đặc điểm đầu vào của học sinh
lựa chọn các tiêu chí và các chỉ số thể hiện sự “gia tăng giá trị”
Đánh giá hiệu quả trong xu hướng quản lý hiện đại
www.themegallery.com
Company Logo
Nội dung
Xây dựng hệ thống chỉ số giám sát, đánh giá trường học
Đánh giá hiệu quả hoạt động trường học
Khái niệm tổng quan về giám sát, đánh giá
www.themegallery.com
Company Logo
Lựa chọn chỉ số
Lựa chọn chỉ số như thế nào?
Đo lường thay đổi một cách có ý nghĩa nhất
Phù hợp với mục tiêu
Có thể thu thập và quản lý dữ liệu
www.themegallery.com
Company Logo
Các bước lựa chọn chỉ số
thu hẹp danh sách các ý tưởng
đánh giá từng ý tưởng
trình bày các ý tưởng
xây dựng kế hoạch đo lường chỉ số
www.themegallery.com
Company Logo
Giới thiệu tổng quát về

Hệ thống chỉ số giám sát, đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động trường học
163 chỉ số
BỐI CẢNH
ĐẦU VÀO
QUÁ TRÌNH
ĐẦU RA
www.themegallery.com
Company Logo
www.themegallery.com
Company Logo
ĐẦU VÀO
QUÁ TRÌNH
ĐẦU RA
Lĩnh vực
Tiêu chí
Chỉ số
www.themegallery.com
Company Logo
Tên chỉ số: ……………………………………………………….
Trang 1
Mô tả:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Mục đích sử dụng:
…………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………
Cách thức đo lường:………………………………………
……………………………………………………………………………
(công thức tính)
Thông tin/chỉ số hỗ trợ:……………………………………
Nguồn thông tin:……………………………………………
Nhu cầu học tập
Môi trường tự nhiên, kinh tế - xã hội và chính sách phát triển giáo dục của địa phương
Xã hội hóa giáo dục
BỐI CẢNH
3 tiêu chí
1 lĩnh vực
12 chỉ số
ĐẦU
VÀO
Sứ mạng, tầm nhìn, mục tiêu, chiến lược phát triển nhà trường
50 chỉ số
Sứ mạng, tầm nhìn, mục tiêu
Chiến lược phát triển nhà trường
3 lĩnh vực
8 tiêu chí
Số lượng, cơ cấu, chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh
Tài chính, cơ sở vật chất kỹ thuật
Học sinh
Cán bộ quản lý
Giáo viên
Cán bộ, nhân viên
Tài chính
Cơ sở vật chất kỹ thuật
QUÁ TRÌNH
Hoạt động tổ chức và quản lý
Hoạt động giáo dục
69 chỉ số
Hoạt động dạy - học trên lớp
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Các tổ chức trong nhà trường
Quản lý hành chính
Quản lý tài chính, CSVC-kỹ thuật
Quản lý hoạt động của giáo viên
Quản lý các hoạt động khác
Hoạt động xã hội
3 lĩnh vực
7 tiêu chí
ĐẦU RA
Kết quả giáo dục
Tăng trưởng của nhà trường
27 chỉ số
Học sinh
Đội ngũ nhà giáo
Tài chính, CSVC-kỹ thuật
Cộng đồng
Số lượng, chất lượng
Hiệu quả giáo dục
2 lĩnh vực
6 Tiêu chí
SỬ DỤNG HỆ THỐNG CHỈ SỐ
www.themegallery.com
Company Logo
Một số tính chất của hệ thống chỉ số
www.themegallery.com
Company Logo
Tính “linh hoạt”
Mỗi trường xác định những chỉ số phản ánh tốt nhất đặc thù của trường mình
Ví dụ 1:
24. Tỉ lệ học sinh/lớp
147. Tỉ lệ học sinh bỏ học
www.themegallery.com
Company Logo
Tính “linh hoạt”
Ví dụ 2:
1. Mục đích, nhu cầu học tập và kỳ vọng của gia đình học sinh
22. Tỉ lệ học sinh nữ, học sinh nữ dân tộc thiểu số
24. Tỉ lệ học sinh diện chính sách và học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn

www.themegallery.com
Company Logo
Tính liên quan giữa các chỉ số

Khi tiến hành đánh giá, cần chú ý đến tính liên quan giữa các chỉ số
Ví dụ
1. Mục đích và nhu cầu học tập của học sinh
12. Mức độ ủng hộ, đóng góp các nguồn lực cho giáo dục.
48. Bình quân số m2 đất trên đầu học sinh
49. Mật độ xây dựng
50. Bình quân số m2 xây dựng trên đầu hs
Xác định sứ mạng, tầm nhìn, mục tiêu chiến lược và kế hoạch phát triển nhà trường
Mục đích, nhu cầu học tập và kỳ vọng của gia đình
Nhu cầu nguồn nhân lực
8. Mức độ phân cấp quản lý trong giáo dục
18. Tỉ lệ học sinh nhập học
19. Tỉ lệ tuyển sinh
20. Chất lượng tuyển sinh
23. Tỉ lệ học sinh diện chính sách và học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn
43. Bình quân học phí thu được trên đầu học sinh
44. Ngân sách NN chi thường xuyên tính bình quân trên đầu học sinh
46. Các nguồn kinh phí xã hội hóa giáo dục
48. Bình quân số m2 đất trên đầu học sinh
49. Mật độ xây dựng
50. Bình quân số m2 xây dựng trên đầu hs
52. Tỉ lệ lớp/phòng học văn hóa
53. Tỉ lệ lớp/phòng bộ môn
57. Số bộ thiết bị tối thiểu
58. Tỉ lệ học sinh/ máy tính phục vụ học tập
61. Số máy tính nối mạng internet
30. Tỉ lệ giáo viên/lớp
31. Tỉ lệ học sinh/giáo viên
35. Tỉ lệ giáo viên chưa đạt chuẩn, đạt chuẩn và trên chuẩn
40. Cơ cấu giáo viên chia theo chuyên môn đào tạo
39. Tỉ lệ giáo viên sử dụng tiếng dân tộc
www.themegallery.com
Company Logo
Tính đa cấp sử dụng của các chỉ số
Các chỉ số có thể được sử dụng bởi nhiều đối tượng khác nhau:
nhà trường
cơ quan quản lý các cấp
Ví dụ 1:
Môi trường tự nhiên, mạng lưới trường lớp; Bình quân số m2 đất trên đầu học sinh; tỉ lệ lớp/phòng học văn hóa; tỉ lệ lớp/phòng bộ môn…
www.themegallery.com
Company Logo
Tính đa cấp sử dụng của các chỉ số
Ví dụ 2:
18. Tỉ lệ nhập học (tinh, thô)
19. Tỉ lệ tuyển sinh (tinh, thô)
23. Tỉ lệ học sinh diện chính sách và học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn
www.themegallery.com
Company Logo
Tính “bản đồ” đa tầng của các chỉ số
Các chỉ số được xây dựng theo hình thức “bản đồ” nhiều tỷ lệ

Tất cả 158 chỉ số = Bản đồ chi tiết nhất

www.themegallery.com
Company Logo
Nội dung
Xây dựng hệ thống chỉ số giám sát, đánh giá trường học
Đánh giá hiệu quả hoạt động trường học
Khái niệm tổng quan về giám sát, đánh giá
Hoạt động tự đánh giá trường học
www.themegallery.com
Company Logo
Khái niệm tự đánh giá trường học
người quản lý nhà trường, các bộ phận trong trường (hiệu trưởng, cán bộ, giáo viên) tiến hành đánh giá về chính tổ chức của mình


www.themegallery.com
Company Logo
Mục đích của tự đánh giá trường học
đánh giá tiến bộ của học sinh để điều chỉnh hoạt động giảng dạy
đánh giá thành tích của một bộ phận nhỏ trong trường (khoa, giáo viên, lớp)
đánh giá các chức năng, quá trình hoạt động hoặc kết quả của trường
đánh giá hoạt động, chức năng của hiệu trưởng và cơ chế điều hành
xác định sự hài lòng của phụ huynh học sinh và hình ảnh của trường trong cộng đồng

www.themegallery.com
Company Logo
Các vấn đề kỹ thuật
Thiên về nâng cao hiệu quả hoạt động hơn là trách nhiệm giải trình
Những người tiến hành đánh giá được cho là thiên về vai trò tích cực, chủ động, hơn là bị động
Tính khách quan
người đánh giá cần nắm rõ các phương pháp thu thập thông tin;
sự tư vấn, hỗ trợ của chuyên gia đánh giá độc lập
www.themegallery.com
Company Logo
Gợi ý thang điểm tự đánh giá