Đoàn HN: STGT kỹ thuật vi xử lý

CHÆÅNG 2
MAÏY VI TÊNH VAÌ HÃÛ THÄÚNG VI XÆÍ LYÏ

Bäü vi xæí lê coï màût trong caïc maïy vi tênh laì sæû phaït triãøn tiãúp theo cuía bäü xæí lê âæåüc duìng nhæ laì mäüt bäü pháûn chuí chäút trong caïcmaïy tênh cuía caïc thãú hãû træåïc. Âãø nàõm bàõt âæåüc tênh kãú thæìa vaì tênh liãn tuûc cuía sæû phaït triãøn naìy, træåïc khi giåïi thiãûu vãö caïc bäü vi xæí lê ta âãø ra mäüt chuït thåìi gian âãø giåïi thiãûu vãö caïc loaûi maïy tênh noïi chung.
1. Tæì maïy tênh låïn âãún maïy vi tênh
Nhæ ta âaî biãút vãö kiãún thæïc cuía maïy tênh noïi chung, mäüt maïy tênh (Computer) thäng thæåìng bao gäöm caïc khäúi chæïc nàng cå baín nhæ: khäúi xæí lê trung tám (CPU, central processing unit), bäü nhåï (M, Memory) vaì khäúi phäúi gheïp våïi thiãút bë ngoaûi vi (I/O, input/output) . tuyì theo quy mä phæïc taûp cuía caïc khäúi chæïc nàng kãø trãn maì ngæåìi ta phán caïc maïy âiãû tæí âaî vaì âang sæí duûng ra thaình caïc loaûi sau:
Maïy tênh låïn
Maïy tênh låïn (mainframe) laì loaûi maïy tênh âæåüc thiãút kãú âãø giaíi caïc baìi toaïn låïn våïi täúc âoü nhanh. Noï thæåìng laìm viãûc våïi säú liãûu tæì 64 bit hoàûc låïn hån næîa vaì âæåüc trang bë bäü nhåï ráút låïn. Chênh vç váûy maïy tênh cuîng låïn vãö kêch thæåïc váût lyï. Chuïng thæåìng âæåüc duìng âãø âiãöu khiãøn caïc hãû thäúng thiãút bë duìng trong quán sæû hoàûc caïc hãû thäúng maïy moïc cuía chæång trçnh nghiãn cæïu vuî truû, âãø xæí lyï caïc thäng tin trong ngaình ngán haìng, ngaình khê tæåüng, caïc cäng ty baío hiãøm ... Tiãu biãøu cho loaûi maïy tênh naìy laì loaûi maïy IBM 8341, honeywell DSP8. loaûi maïy låïn nháút trong caïc maïy låïn âæåüc goüi laì supercomputer (nhæ loaûi maïy Y-MP/832 cuía Cray).
1.2. Maïy tênh con
Maïy tênh con (minicomputer) laì mäüt daûng thu nhoí vãö kêch thæåïc cuîng nhæ vãö tênh nàng cuía maïy tênh låïn. Noï ra âåìi nhàòm thoaí maîn caïc nhu cáöu sæí duûng maïy tênh cho caïc æïng duûng væìa phaíi maì nãúu duìng maïy tênh låïn vaìo âoï thç seí gáy laîng phê. Do váûy maïy tênh con thæåìng laìm viãûc våïi caïc dæî liãûu coï âoü daìi tæì 32 bit våïi täúc âäü cháûm hån vaì khaí nàng cuía bäü nhåï haûn chãú hån. Maïy tênh con thæåìng âæåüc duìng cho caïc tênh toaïn khoa hoüc kyî thuáût, gia cäng dæî liãûu quy mä nhoí hay âãø âiãöu khiãøn quy trçnh cäng nghãû. Tiãu biãøu cho nhoïm naìy laì loaûi maïy VAX 6360 cuía Digital Equipment Corporation vaì MV/8000II cuía Data genaral.
1.3.Maïy vi tênh
Maïy vi tênh (Microcomputer) laì loaûi maïy tênh ráút thäng duûng hiãûn nay. Mäüt maïy vi tênh coï thãø laì mäüt bäü vi âiãöu khiãøn (microcontroller)., mäüt maïy vi tênh trong mäüt voí maïch (one- chip- microcomputer), vaì mäüt hãû vi xæí lê coï khaí nàng laìm viãûc våïi säú liãûu coï âäü daìi 1 bit, 4 bit, 8 bit, 16 bit. Hiãûn nay mäüt säú maïy vi tênh coï tênh nàng coï thãø so saïnh âæåüc våïi maïy tênh con, laìm viãûc våïi säú liãûu coï âäü daìi tæì laì 32 bit (tháûm chê laì 64 bit). Ranh giåïi âãø phán chia giæîa maïy vi tênh vaì maïy tênh con chênh vç thãú ngaìy caìng khäng roí neït. Mäüt dàûc âiãøm tiãu biãøu âãø nháûn biãút maïy vi tênh laì chuïng âãöu sæí duûng caïc bäü xæí lê trung tám (CPU) âæåüc chãú taûo bàòng cäng nghãû maûch vi âiãûn tæí våïi mæïc âäü täø håüp låïn, maûch VLSI (very large of integration) maì ngæåìi ta quen goüi laì caïc bäü vi xæí lyï (microcomputer, (P)
Caïc bäü vi xæí lyï hiãûn coï tãn thë træåìng thæåìng âæåüc xãúp theo caïc hoü phuû thuäüc vaìo caïc nhaì saín xuáút vaì chuïng ráút âa daûng vãö chuíng loaûi. Näøi báût nháút trong caïc hoü vi xæí lyï âäú laì 2 hoü cuía 2 nhaì saín xuáút haìng âáöu näøi tiãúng trong lénh væûc naìy, âoï laì hoü vi xæí lyï 80x86 cuía Intel vaì hoü vi xæí lyï 680xx cuía Motorola.
Trong caïc chæång sau chuïng ta seî quan tám chuí yãúu âãún caïc bäü vi xæí lyï, caïc maûch phuû tråü vaì caïc hãû thäúng xáy dæûng trãn cå såí linh kiãûn cuía Intel, tuy thãú sau âáy cuïng ta cuîng seî giåïi thiãûu læåït qua vãö lëch sæí phaït triãøn vaì caïc âàûc âiãøm chung nháút cuía caïc thãú hãû vi xæí lyï tæì træåïc âãún nay. Cuäúi cuìng chuïng ta seî âæa ra baíng täøng kãút, trong âoï nãu ra caïc thäng säú chênh cuía caïc bäü vi xæí kyï thãú hãû gáön âáy nháút cuía 2 nhaì cung cáúp näøi tiãúng la Intel vaì Motorola.
Sæû phaït triãøn cuía caïc bäü vi xæí lyï
Thãú hãû 1 (1971-1973)
Nàm 1971, trong khi phaït triãøn caïc vi maûch duìng cho maïy tênh cáöm tay, Intel âaî cho ra âåìi bäü vi xæí lyï âáöu tiãn laì 4004 ( 4 bit ) cuía Rockwell International, IPM-16 (16 bit) cuía National Semiconductor.
Âàûc âieím chung cuía caïc vi xæí