Đoàn: HD HT pháp luật đại cương.





































PHẦN MỞ ĐẦU


Trong điều kiện Đảng và Nhà nước ta đang xây dựng một nhà nước pháp quyền và nền pháp chế xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ hội nhập, kiến thức về “Nhà nước” và “Pháp luật” là những nội dung ngày càng được chú tâm không chỉ đối với giới nghiên cứu luật học mà còn là nhu cầu của nhiều đối tượng khác. Cuốn “Pháp luật đại cương” này mong muốn hướng dẫn người học không chuyên luật những nội dung quan trọng và cơ bản nhất của môn học “Pháp luật đại cương” dưới hình thức ngắn gọn và dễ tiếp cận.

Điều đặc biệt là ngoài phần nội dung, quyển sách còn cung cấp thêm câu hỏi ôn tập và tài liệu tham khảo để người học tham khảo theo yêu cầu của môn học.

Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song trong quá trình biên soạn chắc chắn có những nội dung có thể chưa làm hài lòng tất cả người đọc. Vì vậy, người viết rất mong nhận được những đóng góp, phản hồi để các nội dung được hoàn thiện hơn cho các lần biên soạn sau.




TS. PHAN TRUNG HIỀN













KHÁI QUÁT CHUNG VỀ MÔN HỌC
Pháp luật đại cương là môn khoa học pháp lý cơ bản giới thiệu những vấn đề chung nhất về Nhà nước và pháp luật như nguồn gốc ra đời của Nhà nước và pháp luật, bản chất, vai trò, các kiểu và hình thức Nhà nước và pháp luật; đồng thời giới thiệu tổng quan về hệ thống chính trị, tìm hiểu những vấn đề cơ bản về các hệ thống cơ quan trong bộ máy Nhà nước ta hiện nay, và tìm hiểu những nội dung cơ bản của những ngành luật chủ yếu trong hệ thống pháp luật nước ta, về vi phạm pháp luật, trách nhiệm pháp lý, về pháp chế xã hội chủ nghĩa v.v. . . .

MỤC TIÊU MÔN HỌC
Nhằm giúp sinh viên có được những hiểu biết cơ bản về nhà nước và pháp luật nói chung, cũng như bộ máy nhà nước và hệ thống pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đây là không những kiến thức nền tảng nhằm tạo điều kiện cho sinh viên nghiên cứu môn học chuyên ngành có liên quan đến pháp luật, mà còn nâng cao ý thức pháp luật hỗ trợ cho công tác chuyên môn sau này.

YÊU CẦU MÔN HỌC
Đây là một trong những môn nền tảng, cơ bản nên học viên có thể tiếp cận ngay từ những bước đầu trong chương trình. Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu, học viên cần bám sát Hiến pháp Việt Nam hiện hành và Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, cũng như truy cập các kiến thức về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước ta.

CẤU TRÚC MÔN HỌC
Môn học được chia thành 07 chương. Cụ thể như sau:
Chương 1. Nguồn gốc của nhà nước và pháp luật
Nguồn gốc của nhà nước theo quan điểm Mác – Lênin
Nguồn gốc của pháp luật theo quan điểm Mác – Lênin
Chương 2. Khái quát chung về nhà nước và pháp luật
Khái quát chung về nhà nước
Khái quát chung về pháp luật
Chương 3. Bộ máy nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Những vấn đề chung về bộ máy nhà nước Việt Nam
Các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước
Nhà nước trong hệ thống chính trị
Chương 4. Hình thức pháp luật
Khái niệm hình thức pháp luật
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật ở Việt Nam
Chương 5. Quy phạm pháp luật và quan hệ pháp luật
Quy phạm pháp luật
Quan hệ pháp luật
Chương 6. Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý
Vi phạm pháp luật
Trách nhiệm pháp lý
Chương 7. Các ngành luật cơ bản trong hệ thống pháp luật Việt nam
Luật hiến pháp
Luật hành chính
Luật hình sự
Luật tố tụng hình sự
Luật dân sự
Luật hôn nhân và gia đình
Luật thương mại
Luật lao động
Luật đất đai


NỘI DUNG
Chương 1
NGUỒN GỐC CỦA NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT
A. NỘI DUNG CƠ BẢN
1. Nguồn gốc nhà nước
- Học thuyết Mác - Lênin coi nhà nước là hiện tượng có quá trình phát sinh, tồn tại và phát triển. Nhà nước nảy sinh từ xã hội, là sản phẩm có điều kiện của xã hội loài người, nhà nước chỉ xuất hiện khi xã hội phát triển đến một mức độ nhất định, qua ba lần phân công lao động.
- Trong lịch sử đã trải qua ba lần phân công lao động xã hội lớn. Lần thứ nhất: ngành chăn nuôi tách khỏi trồng trọt;