Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 chuyên văn

UBND TỈNH BẮC NINH
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
Năm học 2011 - 2012
Môn thi: Ngữ văn (Dành cho thí sinh thi vào chuyên Văn)
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 09 tháng 7 năm 2011
==========


Câu 1. (2,0 điểm)
Một trong những yếu tố nghệ thuật thành công thể hiện rõ đặc điểm Thơ mới qua bài thơ Nhớ rừng của Thế Lữ là sử dụng từ ngữ, hình ảnh. Hãy phân tích ngắn gọn hai câu thơ dưới đây để làm rõ tài sử dụng từ ngữ, hình ảnh của tác giả “như có sức mạnh phi thường” trong việc diễn tả tâm trạng của con hổ bị giam trong vườn bách thú:
Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt
Ta nằm dài trông ngày tháng dần qua.
(Nhớ rừng - Thế Lữ)

Câu 2. (3,0 điểm)
Từ văn bản Tiếng nói của văn nghệ - Nguyễn Đình Thi (Ngữ văn 9, tập hai), hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 350 đến 400 từ) trình bày suy nghĩ của em về sức mạnh kỳ diệu của văn nghệ đối với đời sống tinh thần của con người.

Câu 3. (5,0 điểm)
Cảm nhận của em về những điểm chung, nét riêng trong nội dung và cách biểu hiện tình mẹ con qua hai bài thơ Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ của Nguyễn Khoa Điềm (Ngữ văn 9, tập một) và Con cò của Chế Lan Viên (Ngữ văn 9, tập hai).


=============Hết=============
(Đề thi có 01 trang)

Họ và tên thí sinh: ………………………………. Số báo danh: ….……………
Họ tên, chữ ký giám thị 1: ………………………………………………………………...
Họ tên, chữ ký giám thị 2: …………………………………………………………………

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2011 - 2012
Môn: Ngữ văn (Dành cho thí sinh thi vào chuyên Văn)
===========
(Hướng dẫn chấm có 03 trang)
Câu 1. (2,0 điểm)
a. Về hình thức: Học sinh có thể viết thành một đoạn văn hoặc một văn bản ngắn có đủ ba phần mở, thân, kết. Diễn đạt trong sáng, rõ ràng. (0,25 điểm)
b. Về nội dung: Phân tích làm rõ thành công về việc sử dụng từ ngữ, hình ảnh.
- Từ “gậm” diễn tả hoạt động dùng răng, miệng ăn dần, cắn dần từng ít, chậm chậm, kiên trì cho hết một đồ ăn rắn, cứng. Con hổ ở đây không gậm thức ăn mà gậm một “khối căm hờn”. Căm hờn là một tính từ trừu tượng kết hợp với số từ, danh từ chỉ loại thể để diễn tả lòng căm giận tích tụ thành khối, thành tảng. Sự bất lực của một chúa sơn lâm mất tự do trong giam cầm, không biết làm gì chỉ biết gậm nhấm khối căm hờn cho hả nỗi u sầu, uất ức. (0,75 điểm)
- Hình ảnh “nằm dài trông ngày tháng dần qua” làm rõ thêm sự bất lực trước hoàn cảnh bị cầm tù của con hổ. Cái tư thế nằm dài thể hiện sự chán ngán của chúa sơn lâm không còn là chúa tể rừng xanh. Nó thấm thía thân phận “hùm thiêng khi đã sa cơ cũng hèn” và tình thế của mình. (0,75 điểm)
- Chuyện con hổ ở vườn bách thú là chuyện của con người sống trong xiềng xích bị mất tự do thời Pháp thuộc đầu thế kỷ XX. (0,25 điểm)
Câu 2. (3,0 điểm)
1. Yêu cầu về kĩ năng.
- Viết đúng kiểu bài văn nghị luận xã hội (khoảng 350 đến 400 từ).
- Bố cục ba phần rõ ràng, lập luận chặt chẽ, dẫn chứng xác thực.
- Trình bày sạch sẽ, sáng sủa, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi câu từ, chính tả.
2. Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý cơ bản sau:
a. Nêu được vấn đề cần nghị luận: Sức mạnh kỳ diệu của văn nghệ đối với đời sống tinh thần của con người. (0,25 điểm)
b. Sức mạnh kỳ diệu của văn nghệ:
- Giúp con người nhận thức được giá trị của cuộc sống, cổ vũ tinh thần giúp họ quên đi những nỗi cơ cực hàng ngày “lời gửi của văn nghệ là sự sống” (0,75 điểm)
- Đánh thức, nuôi dưỡng tâm hồn con người; giúp con người sống vui vẻ, lạc quan, tin yêu, hi vọng và hướng tới những điều tốt đẹp “Văn nghệ đã làm cho tâm