Đề thi HSG cấp trường

Trường THCS Sơn Hồng ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI MÔN NGỮ VĂN
Vòng 2 – Thời gian làm bài: 120 phút

Câu 1: C¸c tõ " tr¨m", " ngµn" trong hai c©u th¬ sau lµ sè tõ hay l­îng tõ ? H·y gi¶i thÝch v× sao?
" Con ®i tr¨m nói ngµn khe
Ch­a b»ng mu«n nçi t¸i tª lßng bÇm"
( BÇm ¬i - Tè H÷u )


Câu 2: §äc kÜ ®o¹n th¬ sau råi thùc hiÖn yªu cÇu bªn d­íi:
" Con gÆp l¹i nh©n d©n nh­ nai vÒ suèi cò,
Cá ®ãn giªng hai , chim Ðn gÆp mïa
Nh­ ®øa trÎ th¬ ®ãi lßng gÆp s÷a,
ChiÕc n«i ngõng bçng gÆp c¸nh tay ®­a".
( ChÕ lan Viªn )
a. VÏ s¬ ®å cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh cã trong ®o¹n th¬.
b. NhËn xÐt cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh Êy.


Câu 3: C¶m nhËn c¸i hay cña hai c©u th¬ sau :
" Ngoµi thÒm r¬i c¸i l¸ ®a
TiÕng r¬i rÊt máng nh­ lµ r¬i nghiªng"
( §ªm C«n S¬n - TrÇn §¨ng Khoa)

Câu 4: Khung cảnh quê hương em vào một buổi sáng mùa xuân.

(Ghi chú: Giáo viên coi thi không được giải thích gì thêm)





H­íng dÉn chÊm
C©u 1 ( 1 ®iÓm)
- C¸c tõ " tr¨m", " ngµn" vèn lµ sè tõ. Chóng ta cã thÓ nãi : mét tr¨m( mét ngµn) ng­êi hay ng­êi thø mét tr¨m (mét ngµn). ( 0,25 ®iÓm )
- Nh­ng ë ®©y kh«ng cã sè mét ®Ó chØ chÝnh x¸c sè tõ mét tr¨m, mét ngµn. Tr¨m, ngµn kh«ng cã ý nghÜa chØ sè l­îng chÝnh x¸c ( chØ sè l­îng mét tr¨m hoÆc mét ngµn ®¬n vÞ).Tr¨m, ngµn trong hai c©u th¬ cña Tè H÷u chØ l­îng nhiÒu cña sù vËt. Nãi " Tr¨m nói ngµn khe" lµ ®Ó chØ nhiÒu nói, nhiÒu khe chø kh«ng ph¶i chØ chÝnh x¸c mét tr¨m nói, mét ngµn khe. V× vËy, trong hai c©u th¬ nµy, "tr¨m", "ngµn" ®­îc dïng nh­ l­îng tõ. ( 0,75 ®iÓm )

C©u 2 ( 1 ®iÓm)
a. S¬ ®å cÊu t¹o ( 0,5 ®iÓm)

VÕ A
PDSS
Tõ so s¸nh
VÕ B

Con gÆp l¹i nh©n d©n
 -
nh­
- nai vÒ suèi cò
- cá ®ãn giªng hai
- chim Ðn gÆp mïa
- ®øa trÎ th¬ ®ãi lßng gÆp s÷a
- chiÕc n«i ngõng bçng gÆp c¸nh tay ®­a

b. NhËn xÐt : ( 0,5 ®iÓm )
- ThiÕu ph­¬ng diÖn so s¸nh
- Cã 1 vÕ A nh­ng cã 5 vÕ B

C©u 3 ( 2 diÓm)
a. Yªu cÇu vÒ h×nh thøc : HS ph¶i viÕt thµnh bµi c¶m thô hoµn chØnh cã bè côc 3 phÇn. V¨n viÕt l­u lo¸t, tr×nh bµy râ rµng, s¹ch sÏ… ( 0,5 ®iÓm )
b. Yªu cÇu vÒ néi dung : CÇn chØ ra
* BiÖn ph¸p nghÖ thuËt : ( 0,5 ®iÓm )
- §¶o ng÷ : Ngoµi thÒm r¬i c¸i l¸ ®a
- so s¸nh, Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c : TiÕng r¬i rÊt máng nh­ lµ r¬i nghiªng.
* T¸c dông : (1 ®iÓm )
- C©u 1 : T¸c gi¶ ®¶o vÞ ng÷ " r¬i" lªn tr­íc chñ ng÷ "C¸i l¸ ®a" nh»m nhÊn m¹nh tr¹ng th¸i r¬i cña chiÕc l¸. TiÕng r¬i qu¸ nhá, nhÑ nhµng, m¬ hå nh­ lµ kh«ng cã. Kh«ng gian ®ªm ë C«n S¬n yªn tÜnh qu¸!
- C©u 2 tiÕp tôc miªu t¶ ©m thanh tiÕng r¬i. " Máng" vèn lµ tÝnh tõ chØ h×nh khèi, d¸ng dÊp cña sù vËt, cã thÓ nh×n thÊy râ rµng.Trong c©u th¬ , nã ®· trë thµnh tÝnh tõ chØ ©m thanh. ¢m thanh l¸ r¬i ®­îc c¶m nhËn b»ng c¶ t©m hån ng­êi. Nhê nghÖ thuËt so s¸nh, Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c, nhê bót ph¸p lÊy ®éng t¶ tÜnh, ta thÊy râ h¬n sù yªn tÜnh ®Õn tuyÖt ®èi cña ®ªm C«n S¬n.
- C¶m nhËn ®­îc sù chuyÓn ®éng tinh tÕ Êy ph¶i lµ mét t©m hån yªu thiªn nhiªn tha thiÕt.
C©u 4 ( 6 điÓm)