Đề thi chọn HSG

Trường THPT Cẩm Giàng ĐỀ THI CHỌN ĐỘI TUYỂN HSG KHỐI 10
MÔN: LỊCH SỬ
Thời gian làm bài: 180 phút
Câu 1: (2,5 điểm)
a. Trình bày những thành tựu tiêu biểu của văn hóa cổ đại Hi Lạp- Rô ma?
b. Trong những thành tựu đó, thành tựu nào có ý nghĩa lớn nhất đối với văn minh loài người nói chung và văn minh Việt Nam nói riêng?
Câu 2: (2,0 điểm)
Phân tích sự phát triển và vai trò của Nho giáo đối với nhà nước phong kiến Việt Nam trong các thế kỉ X- XV?Xã hội Việt Nam ngày nay có cần phát huy những yếu tố tích cực của Nho giáo hay không, vì sao?
Câu 3. (2.0 điểm)
Lĩnh vực thương nghiệp nước ta trong các thế kỉ XVI- XVIII phát triển như thế nào? Nguyên nhân của sự phát triển đó?
Câu 4.(2,0 điểm)
Trong thời kì Bắc thuộc nhân dân ta đã tiến hành hàng trăm cuộc khởi nghĩa lớn nhỏ, em hãy:
- Nêu những nét khái quát về phong trào đấu tranh của nhân dân ta?
- Chiến thắng nào của nhân dân ta được xem là quan trọng nhất để mở ra thời kì lịch sử mới của dân tộc, phân tích ý nghĩa của thăng lợi đó?
Câu 5.(1,5 điểm)
Em hãy thống kê các triều đại trong lịch sử phong kiến Việt Nam.Trong đó triều đại nào phát triển nhất vì sao?
………………………. Hết………………………..






Đáp án
Câu
Nội dung cần đạt
Thang điểm

1
a, những thành tựu văn hóa
* Lịch và chữ viết:
- Lịch: cư dân cổ đại Địa Trung hải đã tính được lịch 1 năm có 365 ngày và ¼ nên họ định ra 1 tháng lần lượt có 30 vá 31 ngày, riêng tháng 2 có 28 ngày. Phép tính lịch của người Rôma cổ đại rất gần với những hiểu biết ngày nay.
- Chữ viết: phát minh ra hệ thống chữ cái A, B, C… Lúc đầu có 20 chữ sau thêm 6 chữ tạo thành hệ thống chữ cái hoàn chỉnh như ngày nay.
* Sự ra đời của khoa học:
- Khoa học đến thời Hi Lạp, Rôma mới thực sự trở thành khoa học vì có độ chính xác đạt tới trình độ khái quát thành định lý, lý thuyết đặt nền móng cho các ngành khoa học.
- Chủ yếu là thành tựu trên các lĩnh vực: toán, lý, sử, địa,… Các nhà khoa học tiêu biểu:
+ Toán học: Talét, Pitago, Ơclít…
+ Vật lý: Acsimét.
+ Sử học: Hêrôđốt.
+ Triết học: Platôn, Đêmôcrít.
* Văn học:
- Hi Lạp:
+ Tiêu biểu nhất là anh hùng ca Iliát và Ôđixê của Hôme.
+ Có nhiều nhà biên kịch nổi tiếng, kịch (có kèm theo hát) là hình thức nghệ thuật phổ biến và được ưa chuộng nhất.
- Rôma: xuất hiện nhiều nhà văn hóa, nhà thơ nổi tiếng của Rôma như Lucrexơ, Viếcgin…
* Nghệ thuật:
- Nghệ thuật tạc tượng thần và xây đền thờ thần đạt trình độ cao:
+ Hi Lạp: tượng lực sĩ ném đĩa, tượng thần vệ nữ Milô, đền Páctênông…
+ Rôma: đấu trường Côlidê và các, đền đài
b. Thành tựu quan trọng nhất là: Chữ viết
- Các quốc gia trên thế giới đã tiếp nhận chữ viết từ nền văn minh Hi Lạp- Roma để sang tạo ra chữ viết của quốc gia mình. Hiện nay được sử dụng làm ngôn ngữ thong dụng trên toàn thế giới.
- Việt Nam đã tiếp thu hệ thống chữ cái này trên cơ sở đó sang tạo ra hệ thong chữ quốc ngữ.

0,5






0,5










0,5





0,25




0,5


0,25


* sự phát triển và vai trò của Nho Giáo
- Nho giáo bắt nguồn từ Trung quốc và được du nhập vào nước ta từ thời Bắc Thuộc, trong các thế kie X- XV có điều kiện để phát triển mạnh mẽ.
- Thời Lý- Trần, Nho giáo dần trở thành hệ tư tưởng chính của giai cấp thống trị. Được đặt thành những nguyên tắc cơ bản trong quan hệ: vua- tôi, chồng- vợ, cha- con.
- Là tư tưởng chi phối nội dung giáo dục, thi cử
- Thời Lê sơ được đưa lên vị trí độc tôn.
- Không quá phổ biến trong nhân dân
* Vai trò:
- tư tưởng Nho giáo giúp tang cường tính chất chuyên chế của nhà nước phong kiến, góp phần hoàn chỉnh bộ máy nhà nước phong kiến.
* Ngày