Đề HSG Tiếng Việt 5

PHÒNG GD-ĐT ĐỀØ THI CHỌN HS GIỎI CẤP TIỂU HỌC VÒNG HUYỆN
…………………………………… Năm học 2009 - 2010
_________________ _______________________________

MÔN TIẾNG VIỆT LỚP 5
Thời gian: 120 phút ( học sinh không phải chép lại đề )
Đề bài:
PHẦN I: Luyện từ và câu:
Câu 1: ( 2 điểm ) Cho các từ ngữ sau đây: bạn bè, thật thà, chăm chỉ, hư hỏng, san sẻ, gắn bó, ngoan ngoãn, bạn học, giúp đỡ, khó khăn, bạn đường. Hãy phân biệt và xếp vào 3 nhóm:
Từ láy
Từ ghép tổng hợp
Từ ghép phân loại






Câu 2: ( 2 điểm )
Hãy giải nghĩa từ “bay” trong các câu sau, từ “bay” ở câu nào mang nghĩa gốc ? Từ “bay” ở câu nào mang nghĩa chuyển ? Từ “bay” ở câu nào là từ đồng âm ?
a) Mùa xuân chim én bay về.
b) Chú thợ hồ cầm bay trát tường.
c) Quân ta tấn công giặc, đạn pháo bay rào rào.
d) Chiếc áo mẹ mặc đã lâu, nay đã bay màu.

Câu 3: ( 2 điểm ) Tìm danh từ, động từ và tính từ trong đoạn văn sau đây:
“Buổi trưa nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi không khí nhỏ bé, mỏng mảnh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên mãi”.

Câu 4: ( 2 điểm ) Tìm trạng ngữ, chủ ngữ và vị ngữ trong các câu sau:
a) trên cái đất mà ngày xưa, dưới sông “sấu cản mũi thuyền”, trên cạn “hổ rình xem hát” này, con người phải thông minh và giàu nghị lực.
b) Mỗi lần tết đến, đứng trước những cái chiếu bày tranh làng Hồ giải trên các lề phố Hà Nội, lòng tôi thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân.

Câu 5: ( 2 điểm ) Đọc đoạn thơ sau:
Lưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏ,
Em ngủ ngoan, em đừng làm mẹ mỏi
Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi,
Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng. (Nguyễn Khoa Điềm)
Tìm cặp từ trái nghĩa.
Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì khi viết đoạn thơ trên ?
Hãy nêu suy nghĩ và tình cảm của em khi đọc đoạn thơ.

PHẦN II: Tập làm văn ( 8 điểm )
Mùa xuân đến làm cho đất trời, cảnh vật tươi đẹp thêm hơn. Hãy tả cảnh xóm, làng nơi em ở và nêu cảm xúc của em khi mùa xuân đến. (Lưu ý: không được ghi tên xóm, làng, ấp, xã,... nơi em ở)
* Điểm trình bày và chữ viết: 2 điểm.
------------- HẾT-------------

PHÒNG GD-ĐT HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN TIẾNG VIỆT LỚP 5
...............................
________________ ________________________________________

PHẦN I: Luyện từ và câu:
Câu 1: ( 2 điểm )

Từ láy
Từ ghép tổng hợp
Từ ghép phân loại

thật thà, chăm chỉ
ngoan ngoãn, khó khăn
( 1 đ )
bạn bè , hư hỏng, san sẻ
gắn bó, giúp đỡ
( 0.5 đ )
bạn học, bạn đường
( 0.5 đ )


Câu 2: ( 2 điểm ) Xác định đúng nghĩa và thể loại nghĩa của từ “bay” ở từng câu, cho 0,5 điểm mỗi câu.
a) Mùa xuân chim én bay về. Bay: nghĩa gốc (nghĩa chính, nghĩa đen), động tác dang cánh tạo áp lực của không khí để di chuyển của các loài có lông vũ.
b) Chú thợ hồ cầm bay trát tường. Bay: từ đồng âm, một dụng cụ của thợ xây dựng.
d) Chiếc áo mẹ mặc đã lâu, nay đã bay màu. Bay: nghĩa chuyển (phai, bạc, nhạt,…)
c) Quân ta tấn công giặc, đạn pháo bay rào rào. Bay: từ mang nghĩa chuyển (nhiều nghĩa) đạn từ nòng súng, nòng pháo được tống đi nhờ sức mạnh của thuốc nổ.
Câu 3: ( 2 điểm )
Danh từ
Động từ
Tính từ

Buổi trưa, sân, sợi ,
không khí, mặt đất
( 0.5 đ )
Nhìn, thấy, lượn,
bốc lên
( 0.5 đ )
rất rõ, nhỏ bé,
mỏng mảnh, nhẹ tênh, vòng vèo, mãi
( 1 đ )



Câu 4: ( 2 điểm )

Trạng ngữ
Chủ ngữ
Vị ngữ

a)