ĐỀ CƯƠNG VĂN 6 KÌ I- CỰC CHUẨN-2017-2018

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KÌ I
MÔN NGỮ VĂN 6
A. PHẦN VĂN BẢN:
I. TRUYỆN DÂN GIAN:
1. Một số khái niệm của thể loại truyện dân gian :
a. Truyền thuyết : Loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo. Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể.
* Các truyền thuyết đã học: Con Rồng cháu Tiên; Bánh chưng bánh giầy; Thánh Gióng, Sơn Tinh, Thủy Tinh; Sự tích Hồ Gươm.
b. Truyện cổ tích :Loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen thuộc :
- Nhân vật bất hạnh ( như : người mồ côi, người con riêng, người em út, người có hình dạng xấu xí,….);
- Nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ;
- Nhân vật thông minh và nhân vật ngốc nghếch ;
- Nhân vật là động vật (con vật biết nói năng, hoạt động như con người).
- Truyện cổ tích thường có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công.
* Các truyện cổ tích đã học: sanh; Em bé thông minh; Cây bút thần; Ông lão đánh cá và con cá vàng.
c. Truyện ngụ ngôn :Loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc chính về con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
* Các truyện ngụ ngôn đã học: Ếch ngồi đáy giếng; Thầy bói xem voi; Chân, tay, tai , mắt , miệng.
d. Truyện cười :Loại truyện kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.
* Các truyện cười đã học: Treo ; Lợn cưới, áo mới.
2. Bảng tổng kết các truyện dân gian đã học:

Thể loại
Tên truyện
Chi tiết tưởng tượng kì ảo
Nghệ thuật
Ý nghĩa







Truyền thuyết
Con Rổng cháu Tiên
( Đọc thêm)
*Nguồn gốc và hình dạng của LLQ, Âu Cơ và việc sinh nở của Âu Cơ)

*Sử dụng các yếu tố tưởng tượng kì ảo
-Xây dựng hình tượng nhân vật mang dáng dấp thần linh

*Ngợi ca nguồn gốc cao quí của dân tộc và ý nguyện đoàn kết gắn bó của dân tộc ta.



Bánh chưng bánh giầy
(Đọc thêm)



*Lang Liêu được thần mách bảo: "Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo”


*Sử dụng chi tiết tưởng tượng
-Lối kể chuyện theo trình tự thời gian.


*Suy tôn tài năng, phẩm chất con người trong việc xây dựng đất nước.



Thánh Gióng










*Sự ra đời kì lạ và tuổi thơ khác thường.
-Ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt cùng Gióng ra trận.
-Gióng bay về trời.


*Xây dựng người anh hùng giữ nước mang màu sắc thần kì với chi tiết kì ảo, phi thường, hình tượng biểu tượng cho ý chí, sức mạnh của cộng đồng người Việt trước hiểm hoạ xâm lăng.
-Cách xâu chuỗi những sự kiện lịch sử trong quá khứ với hình ảnh thiên nhiên đất nước: Lí giải ao, hồ, núi Sóc, tre ngà.
*Ca ngợi người anh hùng đánh giặc tiêu biểu cho sự trỗi dậy của truyền thống yêu nước, đoàn kết, tinh thần anh dũng, kiên cường của dân tộc ta.







Sơn Tinh, Thủy Tinh






- Hai nhân vật đều là thần, có tài năng phi thường.







*Xây dựng hình tượng nhân vật mang dáng dấp thần linh Sơn Tinh,Thủy Tinh với chi tiết tưởng tượng kì ảo.
-Tạo sự việc hấp dẫn (Sơn Tinh,Thủy Tinh cùng cầu hôn Mị Nương).
-Dẫn dắt, kế chuyện lôi cuốn, sinh động.

*Giải thích hiện tượng mưa bão xảy ra ở đồng bằng Bắc Bộ thuở các Vua Hùng dựng nước; Thể hiện sức mạnh và ước mơ chế ngự thiên tai, bảo vệ cuộc sống của người Việt cổ.



Sự tích Hồ Gươm

(Đọc thêm)
* Rùa Vàng, gươm