Đề cương ôn tập Ngữ văn HK1

Trường THCS Phú Thọ . Quận 11
(((






Gv soạn : Trần Thị Như Ý

Năm học: 2008-2009
ÔN TẬP NGỮ VĂN 6
A/ Phần văn bản:
I. Truyền thuyết:
1) Định nghĩa: Truyền thuyết là loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo. Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các nhân vật và sự kiện lịch sử được kể.
2) Những sự việc chính trong các truyền thuyết đã học:
a) Truyện Con Rồng cháu Tiên:
_ Lạc Long Quân: thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ, nhiều tài phép, thường giúp đỡ dân lành.
_ Aâu Cơ: con gái thần Nông, xinh đẹp tuyệt trần, yêu thiên nhiên.
_ Gặp nhau ở vùng đất Lạc và kết duyên vợ chồng.
_ Aâu cơ sinh ra bọc trăm trứng(nở ra trăm con khôi ngô, khoẻ mạnh.
_ Lạc Long Quân và Aâu Cơ chia tay, mỗi người mang theo 50 người con để sinh cơ lập nghiệp, hẹn ước giúp đỡ nhau.
_ Người con trưởng theo Aâu Cơ được tôn làm vua, lấy hiệu là Hùng Vương, đóng đô ở Phong Châu, đặt tên nước là Văn Lang.
_ Người Việt Nam,con cháu vua Hùng, khi nhắc đến nguồn gốc thường xưng là Con Rồng, cháu Tiên.

Chi tiết lịch sử
(có thật)
Chi tiết kì ảo
(không có thật)
Ý nghĩa truyện

_ Vùng đất Lạc Việt
_ Mười tám đời vua Hùng dựng nước Văn Lang, đóng đô ở Phong Châu.
_ Hình tượng Lạc Long Quân và Aâu Cơ
_ Hình tượng bọc trăm trứng.
_ Giải thích và suy tôn nguồn gốc giống nòi.
_ Thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất cộng đồng của người Việt.


b) Truyện Bánh chưng , bánh giầy:
_Vua Hùng về già muốn tìm người nối ngôi.
_ Vua đã cho các con thi tài, ai làm vừa ý vua trong ngày lễ Tiên Vương sắp tới sẽ được truyền ngôi.
_ Các Lang ai cũng đua nhau tìm của ngon, vật lạ dâng vua cha.
_ Riêng Lang Liêu, người con thứ mười tám của vua đã được thần gợi ý làm lễ vật từ những vật phẩm của nông nghiệp.
_ Chàng đã làm ra hai thứ bánh ngon, lạ, đầy ý nghĩa.
_ Vua đặt tên hai thứ bánh: bánh hình vuông (tượng đất) gọi là bánh chưng, bánh hình tròn (tượng trời) gọi là bánh giầy.
_ Lang Liêu được chọn làm người kế vị. Cũng từ đó, nước ta có tập tục làm bánh chưng, bánh giầy vào ngày Tết.

Chi tiết lịch sử
Chi tiết kì ảo
Ý nghĩa truyện

_ Vua Hùng
_ Tập tục làm bánh chưng, bánh giầy để cúng tổ tiên vào ngày Tết.


_ Vị thần báo mộng
_ Cuộc thi tài giữa các lang
_ Giải thích nguồn gốc phong tục làm bánh chưng , bánh giầy vào ngày Tết.
_ Đề cao giá trị lao động, đề cao nghề nông.
_ Thể hiện sự thờ kính Trời- Đất- Tổ tiên của nhân dân ta.




c) Truyện Thánh Gióng:
_ Cậu bé Gióng ra đời kì lạ.
_ Lên ba chưa biết nói cười
_ Đất nước lâm nguy, Gióng cất tiếng nói đầu tiên là đòi đi đánh giặc.
_ Gióng ăn khoẻ, chóng lớn (dân làng góp gạo nuôi cậu
_ Giặc đến, Gióng vươn vai thành tráng sĩ, xông thẳng vào kẻ thù.
_ Roi sắt gãy, chàng nhổ bụi tre ven đường làm vũ khí.
_ Giặc tan, Gióng bay về trời.
_ Vua nhớ công ơn phong chàng làm Phù Đổng Thiên Vương và cho lập đền thờ.
_ Những vết tích về trận chiến còn lưu lại ( tre ngà, vết chân ngựa sắt…)

Chi tiết lịch sử
Chi tiết kì ảo
Ý nghĩa truyện

_ Vua Hùng
_ Nhân dân ta từ xưa đã phải chống ngoại xâm.
_ Đền thờ Thánh Gióng ở làng Phù Đổng.

_ Sự ra đời của Gióng.
_ Cậu bé lên ba đòi đánh giặc.
_ Gióng lớn nhanh như thổi nhờ cơm gạo của dân làng.
_ Giặc đến Gióng vươn vai thành tráng sĩ.
Phản ánh quan niệm, ước mơ của nhân dân về người anh hùng giết giặc, cứu nước. (ra đời kì lạ, được nhân dân nuôi lớn, vì nhân dân đánh giặc.)



c) Truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh:
_ Vua Hùng kén rể.
_ Sơn Tinh và Thuỷ Tinh cùng đến cầu hôn nàng Mị