Đề cương môn kháng sinh

Câu 1: Định nghĩa kháng sinh, đơn vị kháng sinh, phân loại kháng sinh.

Định nghĩa kháng sinh: Có nhiều cách định nghĩa
Kinh điển: là những sản phẩm trao đổi chất tự nhiên đc các vsv tạo ra có tác dụng ức chế phát triển or tiêu diệt chọn lọc đvới các vsv khác. Đây là ĐN do Waksman phát hiện ra.

Mở rộng: kháng sinh là những sản phẩm có nguồn gốc bất kỳ có tác dụng ức chế or tiêu diệt chọn lọc đvới các loài vsv khác, tế bào ung thư,…. Không gây hại cho vật chủ

Đơn vị kháng sinh:
Là lượng KS tối thiểu hoà tan trong lượng môi trường nhất định mà còn có tác dụng ức chế phát triển or tiêu diệt đvới vsv kiểm định.
Đơn vị hoạt lực của Penicilin là lượng penicillin tôtí thiểu hoà tan trong 50ml môi trường canh thang có tác dụng ức chế sự phát triển của Staphylococcus aureus 209p- 0,6 µg- IU, UI
Đơn vị hoạt lực của Streptomycin là lượng Streptomycin tối thiểu hoà tan trong 1ml canh thang có tác dụng ức chế sự phát triển của E.coli

Phân loại KS: Theo cấu trúc hoá học có 9 nhóm chính
Các KS cacbonhydrat:
Các saccarid thuần nhất Nojirimycin
Các aminoglycosid Stretomycin
Các glycopeptid Vancomycin
Các lacton macrocyclic ( đại vòng):
Các KS macrolid Erythromycin
Các KS polyen Nystatin
Các anzamycin Rifamycin
Các KS quinonvà dẫn xuất:
Các tetracyclin Tetracyclin
Các antracyclin Adriamycin
Các naftoquinon Actinordin
Các KS peptid và axitamin:
Các dẫn chất aa Cycloserin
Các KS β- lactam Penicilin
Các KS peptid Bacitracin
Các cromopeptid Actinomycin
Các KS dị vòng chứa nitơ:
Các KS nucleozid Polyoxin
Các dị vòng chứa oxy:
KS poly ete Monenzin
Các KS mạch vòng no:
Các dẫn chất alcan Cyclohexinmid
KS steroid Axit fuzidic
Các KS chứa nhân thơm:
Các dẫn chất benzen Choloramphenicol
Cấc chất thơm ngưng tụ Griseofulvin
Các ete thơm Novobiocin
Các KS mạch thẳng
Các chất chứa P Phosphomycin
→ Trong đó các nhóm: a, b,c,d,h là quan trọng nhất

Câu 2: Các phương pháp phân lập vsv sinh tổng hợp KS
Nguyên lý chung:
Từ các cơ chất ≠ ( đất, bùn, cát…) → nghiền nhỏ → pha loãng → cấy vào các môi trường nuôi cấy chọn lọc → để tủ ấm cho phát triển( 26 – 32oC, 5 → 7 ngày) → sđó thuần khiết chủng mới phân lập đc , kết hợp thử khả năng sinh tổng hợp KS ta thu đc các vsv cần tìm
→ cấy để thử hoạt tính KS →xem có hoại tính Ks hay ko
→ nghiên cứu tiếp, ko có thì loại + 33% có hoạt tính KS
+ < 5% có thể n/c tiếp
Cấy dịch chiết đất lên bề mặt:
Lấy mẫu đất( 1-2g) vào cối sứ rồi thêm vào 1 lượng nước vô trùng, nghiền nhỏ → dùng nước vô trùng pha loãng( 10-4→ 10-6). Nhỏ dung dịch đã pha loãng lên bề mặt thạch môi trường dinh dưỡng trong hộp petri rồi gạt nhẹ cho phân tán đều → để tủ ấm( 28-32oC, 5- 7 ngày)→ xuất hiện các khuẩn lạc riêng rẽ. Cấy tách khuẩn lạc lên thạch nghiêng để thuần khiết hoá, sau đó nuôi cấy rồi thử hoạt tính KS của các chủng mới phân lập đc
Cấy đất trực tiếp lên bề mặt môi trường kiểm định:
Đem gieo cấy trực tiếp các “hạt” đất lên bề mặt thạch trong hộp petri có môi trường dinh dưỡng chứa sẵn vsv kiểm định → để tủ ấm( 24- 48h) mang ra quan sát
+ Nếu xung quanh các khuẩn lạc phát triển từ đất xhiện vòng vô khuẩn → xđịnh đc trong hạt đất đó có vsv tạo ra KS tiêu diệt đc vsv kiểm định → từ khuẩn lạc đó tiến hành phân lập theo bước 2 (Cấy dịch chiết đất lên bề mặt) thu đc vsv tổng hợp KS
PP làm giàu từ đất:
Đất trước khi phân lập đc đưa vào cơi thuỷ tinh, giữ độ ẩm xđịnh, thỉnh thoảng lại cho thêm 1 ít vsv đc kiểm định vào rồi trộn đều → để tủ ấm 1 thời gian rồi đem ra phân lập theo các pp ở trên →thu đc vsv đối kháng vsv kiểm định, mặc dù lúc đầu vsv đối kháng đó có rất ít trogn đất
PP bổ sung KS vào môi trường:
Để phân lập xạ khuẩn ta có thể cho thêm KS chống nấm và vi khuẩn vào môi trường phân lập vs nồng độ từ 5- 25µg/ ml.
Các KS thường dùng là: tetracyclin, neomycin, streptomycin, penicillin, chloramphenicol,….
Nồng đọ KS thêm vào cần phải đc duy trì thích hợp, nếu ko chính xác sự phát triển của xạ khuẩn mục tiêu cg bị ức chế.
PP phân lập vsv sinh KS chống ung thu:
Các KS chống ung thư vừa có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư vừa