Dau mo

Nhóm 10 – VH08B5
Dầu mỏ
Dầu mỏ hay dầu thô là một chất lỏng sánh đặc màu nâu hoặc ngả lục. Dầu thô tồn tại trong các lớp đất đá tại một số nơi trong vỏ Trái Đất. Dầu mỏ là một hỗn hợp hóa chất hữu cơ ở thể lỏng đậm đặc, phần lớn là những hợp chất của hydrocarbon, thuộc gốc alkane, thành phần rất đa dạng. Hiện nay dầu mỏ chủ yếu dùng để sản xuất dầu hỏa, diezen và xăng nhiên liệu[1]. Ngoài ra, dầu thô cũng là nguồn nguyên liệu chủ yếu để sản xuất ra các sản phẩm của ngành hóa dầu như dung môi, phân bón hóa học, nhựa, thuốc trừ sâu, nhựa đường... Khoảng 88% dầu thô dùng để sản xuất năng lượng, 12% còn lại dùng cho hóa dầu. Do dầu thô là nguồn năng lượng không tái tạo nên nhiều người lo ngại về khả năng cạn kiệt dầu trong một tương lai không xa.
Quá trỡnh hỡnh thành dầu mỏ
a/Thuyết sinh vật học
Da s? c�c nh� d?a ch?t coi d?u l?a gi?ng nhu than v� khí t? nhi�n l� s?n ph?m c?a s? n�n v� nĩng l�n c?a c�c v?t li?u h?u co trong c�c th?i k? d?a ch?t. Theo l� thuy?t n�y, nĩ du?c t?o th�nh t? c�c v?t li?u cịn sĩt l?i sau qu� trình ph�n r� x�c c�c d?ng v?t v� t?o bi?n nh? th?i ti?n s? (c�c c�y c?i tr�n m?t d?t thu?ng cĩ khuynh hu?ng hình th�nh than). Qua h�ng thi�n ni�n k? v?t ch?t h?u co n�y tr?n v?i b�n, v� b? chơn s�u du?i c�c l?p tr?m tích d�y. K?t qu? l�m tang nhi?t v� �p su?t khi?n cho nh?ng th�nh ph?n n�y b? bi?n hố, d?u ti�n th�nh m?t lo?i v?t li?u ki?u s�p du?c g?i l� kerogen, v� sau dĩ th�nh m?t hydrocarbons khí v� l?ng trong m?t qu� trình du?c g?i l� catagenesis. B?i vì hydrocarbons cĩ m?t d? nh? hon d� xung quanh, ch�ng x�m nh?p l�n phía tr�n thơng qua c�c l?p d� ngay s�t dĩ cho t?i khi ch�ng b? roi v�o b?y b�n du?i nh?ng t?ng d� khơng th? ng?m qua, b�n trong nh?ng l? x?p d� g?i l� b? ch?a. S? t?p trung hy�r�carbons b�n trong m?t b?y hình th�nh n�n m?t gi?ng d?u, t? dĩ d?u l?ng cĩ th? du?c khai th�c b?ng c�ch khoan v� bom.
C�c nh� d?a ch?t cung d? c?p t?i "c?a s? d?u" (oil window). D�y l� t?m nhi?t d? m� n?u th?p hon thì d?u khơng th? hình th�nh, cịn cao hon thì l?i hình th�nh khí t? nhi�n. D� nĩ tuong thích v?i nh?ng d? s�u kh�c nhau ? nh?ng v? trí kh�c nhau tr�n th? gi?i, m?t d? s�u `di?n hình` cho c?a s? d?u cĩ th? l� 4-6 km. C?n nh? r?ng d?u cung cĩ th? roi v�o c�c b?y ? d? s�u th?p hon, th?m chí n?u nĩ khơng du?c hình th�nh ? dĩ. C?n cĩ ba di?u ki?n �Ĩ hình th�nh n�n b? d?u: cĩ nhi?u d�, m?ch d?n d?u x�m nh?p, v� m?t b?y (kín) d? t?p trung hy��carbons.
C�c ph?n ?ng t?o th�nh d?u m� v� khí t? nhi�n thu?ng nhu nh?ng ph?n ?ng ph�n r� giai do?n d?u, khi kerogen ph�n r� th�nh d?u v� khí t? nhi�n thơng qua nhi?u ph?n ?ng song song, v� d?u cu?i c�ng ph�n r� th�nh khí t? nhi�n thơng qua m?t lo?t ph?n ?ng kh�c.
b/Thuyết vô cơ
Cu?i th? k? 19 nhà hoá h?c ngu?i Nga Dmitri Ivanovich Mendeleev d� đua ra lý thuy?t v� co gi?i thích s? hình thành c?a d?u m?. Theo lý thuy?t này d?u m? phát sinh t? ph?n ?ng hóa h?c gi?a cacbua kim lo?i v?i nu?c t?i nhi?t dđ? cao ? sâu trong lòng trái dđ?t t?o thành các hiđrocacbon và sau đó b?dđ?y lên trên. Các vi sinh v?t s?ng trong lòng dđ?t qua hàng t? nam dđã chuy?n chúng thành các h?n h?p hiđrôcacbon kh�c nhau. Lý thuy?t này là một đề tài gây nhiều tranh cãi trong khoa học, t?o thành trường phái Nga - Ukraina trong vi?c gi?i thích ngu?n g?c d?u m?.
c/Thuyết hạt nhân
Lý thuy?t th? ba, dđu?c gi?i thích trong nguy?t san khoa h?c Scientific American vào nam 2003, cho r?ng các h?p ch?t hyđrôcacbon dđu?c t?o ra b?i nh?ng ph?n ?ng h?t nhân trong lòng Trái Đất
Lịch sử sự xuất hiện của Dầu m?
Do nhẹ hơn nước nên dầu xuất hiện lộ thiên ở nhiều nơi, vì thế loài người đã tìm thấy dầu hằng ngàn năm trước Công Nguyên. Thời đó dầu thường được sử dụng trong chiến tranh. Còn rất nhiều dấu tích của việc khai thác dầu mỏ được tìm thấy ở Trung Quốc khi dân cư bản địa khai thác dầu mỏ để sử dụng trong việc sản xuất muối ăn như các ống dẫn dầu bằng tre được tìm thấy có niên đại vào khoảng thế kỷ 4. Khi đó người ta sử dụng dầu mỏ để đốt làm bay hơi nước biển trong các ruộng muối.
Mãi đến thế kỷ 19 người ta mới bắt đầu khai thác dầu theo mô hình công nghiệp, xuất phát từ việc tìm kiếm một chất đốt cho đèn vì dầu cá voi quá đắt tiền chỉ những người giàu mới có khả năng dùng trong khi nến làm bằng mỡ thì lại có mùi khó ngửi. Vì thế giữa thế kỷ thứ 19 một số nhà khoa học đã phát triển nhiều phương pháp để khai thác dầu một cách thương mại. Năm 1852 một nhà bác sĩ và địa chất người Canada tên là Abraham Gessner đã đăng ký một bằng sáng chế sản xuất một chất đốt rẻ tiền và đốt tương đối sạch. Năm 1855 nhà hóa học người Mỹ Benjamin Silliman đề nghị dùng axit sunfuric làm sạch dầu mỏ dùng để làm chất đốt.
Người ta cũng bắt đầu đi tìm những mỏ dầu lớn. Những cuộc khoan dầu đầu tiên được tiến hành trong thời gian từ 1857 đến 1859. Lần khoan dầu đầu tiên có lẽ diễn ra ở Wietze, Đức, nhưng cuộc khoan dầu được toàn thế giới biết đến là của Edwin L. Drake vào ngày 27 tháng 8 năm 1859 ở Oil Creek, Pennsylvania. Drake khoan dầu theo lời yêu cầu của nhà công nghiệp người Mỹ George H. Bissel và đã tìm thấy mỏ dầu lớn đầu tiên chỉ ở độ sâu 21,2 m.
Thành phần cấu tạo và tinh chất luyện từ dầu
Các thành phần hóa học của dầu mỏ được chia tách bằng phương pháp chưng cất phân đoạn. Các sản phẩm thu được từ việc lọc dầu có thể kể đến là dầu hỏa, benzen, xăng, sáp parafin, nhựa đường v.v.
Một cách chính xác thì dầu mỏ là hỗn hợp của các hiđrôcacbon, là hợp chất của hiđrô và cacbon.
Trong điều kiện thông thường, bốn alkan nhẹ nhất — CH4 (mêtan), C2H6 (êtan), C3H8 (prôpan) và C4H10 (butan) — ở dạng khí, sôi ở nhiệt độ -161.6 °C, -88.6 °C, -42 °C, và -0.5 °C tương ứng (-258.9°, -127.5°, -43.6°, và +31.1 °F).
Các chuỗi trong khoảng C5-7 là các sản phẩm dầu mỏ nhẹ, dễ bay hơi. Chúng được sử dụng làm dung môi, chất làm sạch bề mặt và các sản phẩm làm khô nhanh khác. Các chuỗi từ C6H14 đến C12H26 bị pha trộn lẫn với nhau được sử dụng trong đời sống với tên gọi là xăng. Dầu hỏa là hỗn hợp của các chuỗi từ C10 đến C15, tiếp theo là dầu điêzen/dầu sưởi (C10 đến C20) và các nhiên liệu nặng hơn được sử dụng cho động cơ tàu thủy. Tất cả các sản phÈm từ dầu mỏ này trong điều kiện nhiệt độ phòng là chất lỏng.
Các dầu bôi trơn và mỡ (dầu nhờn) (kể cả Vadơlin®) nằm trong khoảng từ C16 đến C20.
Các chuỗi trên C20 tạo thành các chất rắn, bắt đầu là sáp parafin, sau đó là hắc ín và nhựa đường bitum.
Kg nhiệt độ sôi của các sản phẩm dầu mỏ trong chưng cất phân đoạn trong điều kiện áp suất khí quyển tính theo độ C là:
Xăng ête: 40-70 °C (được sử dụng như là dung môi)
Xăng nhẹ: 60-100 °C (nhiên liệu cho ô tô)
Xăng nặng: 100-150 °C (nhiên liệu cho ô tô)
Dầu hỏa nhẹ: 120-150 °C (nhiên liệu và dung môi trong gia đình)
Dầu hỏa: 150-300 °C (nhiên liệu )
Dầu điêzen: 250-350 °C (nhiên liệu cho động cơ điêzen/dầu sưởi) (thïng dÇu th«)
Dầu bôi trơn: > 300 °C (dầu bôi trơn động cơ)
Các thành phần khác: hắc ín, nhựa đường, các nhiên liệu khác
Phương thức khai thác dầu
Mu?n khai thác d?u, ngu?i ta khoan nh?ng l? khoan g?i lên gi?ng d?u. Khi khoan trung l?p d?u l?ng, d?u s? t? phun lê�n do áp su?t cao c?a khí d?u m?. Khi lu?ng d?u gi?m thì áp su?t khí cung gi?m, ngu?i ta ph?i d�ùng bom hút d?u lê�n ho?c bom nu?c xu?ng dđ? dđ?y d?u lên.
Phân loại dầu thô
Ngành công nghiệp dầu mỏ phân chia "dầu thô" theo khu vực mà nó xuất phát (ví dụ "West Texas Intermediate" (WTI) hay "Brent") thông thường theo tỷ trọng và độ nhớt tương đối của nó ("nhẹ", "trung bình" hay "nặng"); các nhà hóa dầu còn nói đến chúng như là "ngọt", nếu nó chứa ít lưu huỳnh, hoặc là "chua", nếu nó chứa đáng kể lưu huỳnh và phải mất nhiều công đoạn hơn để có thể sản xuất nó theo các thông số hiện hành.
Các thùng (barrel) tiêu chuẩn trên thế giới là:
Hỗn hợp Brent, bao gồm 15 loại dầu mỏ từ các mỏ thuộc hệ thống mỏ Brent và Ninian trong khu vực lòng chảo Đông Shetland trên biển Bắc. Dầu mỏ được đưa vào bờ thông qua trạm Sullom Voe ở Shetlands. Dầu mỏ sản xuất ở châu Âu, châu Phi và dầu mỏ khai thác ở phía tây của khu vực Trung Cận Đông được đánh giá theo giá của dầu này, nó tạo thành một chuẩn (benchmark) đánh giá dầu.
West Texas Intermediate (WTI) cho dầu mỏ Bắc Mỹ.
Dubai được sử dụng làm chuẩn cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương của dầu mỏ Trung Cận Đông.
Tapis (từ Malaysia, được sử dụng làm tham chiếu cho dầu mỏ nhẹ Viễn Đông).
Minas (từ Indonesia, được sử dụng làm tham chiếu cho dầu mỏ nặng Viễn
Tầm quan trọng của dầu mỏ trong nền KT thế giới

D?u m? là� m?t trong nh?ng nhiê�n li?u quan tr?ng nh?t c?a xã� h?i hi?n dđ?i dùng dđ? s?n xu?t điện và cung là nh iên li?u c?a t?t c? các phuong ti?n giao thông v?n t?i. Hon n?a, d?u cung đdu?c s? d?ng trong công nghi?p hoá d?u dđ? s?n xu?t các ch?t d?o (plastic)và nhi?u s?n ph?m khác. Vì th? d?u thu?ng dđu?c ví nhu là "vàng dđen".
hiện nay nước ta có một mỏ dầu lớn là mỏ dầu Bạch Hổ.Và nước ta cũng vừa xây dựng xong 1 nhà máy lộc dầu tên Dung Quốc.

The end