Đáp án Đề thi HSG Văn tỉnh NA

SỞ GD&ĐT NGHỆ AN KÌ THI HỌC SINH GIỎI TỈNH LỚP 9 CẤP THCS
NĂM HỌC 2014 - 2015

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI CHÍNH THỨC
Môn: Ngữ văn – Bảng A
( Hướng dẫn chấm này gồm 3 trang)

I. Hướng dẫn chung
- Giám khảo nắm bắt nội dung trình bày trong bài làm của học sinh để đánh giá một cách tổng quát. Vận dụng biểu điểm một cách linh hoạt. phát hiện và trân trọng những bài làm thể hiện tính sang tạo, tư duy độc lập. Nếu học sinh làm bài theo cách riêng ( không có trong đáp án) nhưng đáp ứng yêu cầu cơ bản, hợp lý, có sức thuyết phục thì vẫn chấp nhận.
- Tổng điểm toàn bài là 20,0 điểm, chiết đến 0,5 điểm. Hướng dẫn chấm chỉ nêu những thang điểm chính, giám khảo bàn bạc thống nhất trong việc chi tiết hóa điểm số.

II. Những yêu cầu cụ thể
Câu 1 ( 4.0 điểm):
a. - Giọng điệu của đoạn văn: vừa trữ tình vừa đậm chất triết lí. ( 1.0 điểm)
- Giọng điệu ấy được tạo nên bởi các yếu tố ngôn ngữ: Hình thức độc thoại nội tâm, kiểu câu ( cảm than, câu nghi vấn), dấu chấm lửng, phép điệp… ( 1,0 điểm)
b. Dụng ý của nhà văn:
- Góp phần tạo nên giọng điệu chung cho toàn tác phẩm.
- Bày tỏ nỗi niềm xót xa, trăn trở của nhà văn trước con người và cuộc đời.
( 2,0 điểm)
Câu 2( 6.0 điểm):
1. Yêu cầu về kỹ năng
- Biết vận dụng các thao tác lập luận để viết bài văn nghị luận xã hội có bố cục cân đối, rõ ràng; lập luận chặt ché, thuyết phục; hành văn trong sáng, mạch lạc, không mắc các lỗi diễn đạt, dùng từ …
2. Yêu cầu về kiến thức
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, song cần biết vận dụng kiến thức xã hội để hiểu và nêu được suy nghĩ của cá nhân về thông điệp cuộc sống đặt ra từ câu chuyện. Dưới đây là một số gợi ý:
a. Tìm hiểu nội dung, ý nghĩa câu chuyện:
- Câu chuyện kể về một cậu bé đã tự mình giải quyết khó khăn gặp phải ( tảng đá) nhưng không đạt được kết quả như ý muốn. Và rồi, nhờ sự giúp đỡ của người bố, mọi việc của cậu bé được giải quyết dễ dàng hơn.
- Câu chuyện khẳng định ý nghĩa của sự giúp đỡ kịp thời, đúng lúc của người than, bạn bè.
b. Thông điệp cuộc sống được gợi lên từ câu chuyện:
- Tự lập để giải quyết vấn đề là điều rất tốt. Nhưng không nên cố gắng giải quyết việc gì đó quá sức, vượt quá khả năng bản thân, sẽ dẫn đến thất bại và tuyệt vọng, mất niềm tin trong cuộc sống.
- Sẽ tốt hơn nếu mỗi người biết tìm kiếm, huy động sự giúp đỡ, hỗ trợ của những người xung quanh để tạo nên nguốn sức mạnh lớn hơn, giúp mỗi người đối mặt và vượt qua khó khăn trong cuộc sống.
- Khi bạn gặp khó khăn hãy tìm nguồn sức mạnh hỗ trợ ấy đầu tiên ở gia đình, người than, bạn bè – những người luôn quan tâm, lo lắng, sẵn long chia sẻ với chúng ta.
- Cần có niềm tin vào những người xung quanh. Tin tưởng ở tấm lòng, khả năng và trân trọng sự giúp đỡ của họ.
- Tìm kiếm sự hợp tác, giúp đỡ cũng là một kĩ năng sống cần rèn luyện. Đó cũng là một yếu tố mang lại thành công trong cuộc sống cho mỗi người trong cuộc sống hội nhập hiện nay…
- Nhắc nhở, phê phán những người không biết mở lòng, không biết tận dụng sức mạnh, tìm kiếm sự hợp tác, chia sẻ của những người xung quanh ( do không biết cách, do tự ái cá nhân hoặc thiếu niềm tin ở người khác…) nên đã dẫn đến thất bại.
- Tuy nhiên, cũng không nên hoàn toàn trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ bên ngoài… Muốn nhận được sự giúp đỡ, trước hết mỗi người nên nỗ lực tự giải quyết.
- Mỗi người trong chúng ta cũng nên có thái độ sẵn lòng, chủ động giúp đỡ, hỗ trợ người khác khi họ gặp khó khăn.
- ….
3. Biểu điểm:
- Điểm 5,0 – 6,0: Bài làm đạt tất cả các yêu cầu trên, thể hiện vốn hiểu biết cuộc sống và quan điểm cá nhân một cách sâu