Da_Ngu van HSG 9 (2012)-Thai Binh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÁI BÌNH
KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 THCS NĂM HỌC 2011-2012


HƯỚNG DẪN CHẤM
MÔN: NGỮ VĂN
(Bản hướng dẫn gồm 03 trang)

A. Hướng dẫn chung
- Người chấm cần nắm bắt được nội dung trình bày trong bài làm của thí sinh để đánh giá được một cách tổng quát, tránh đếm ý cho điểm. Chủ động, linh hoạt vận dụng, cân nhắc từng trường hợp.
- Tinh thần chung: nên sử dụng nhiều mức điểm (từ 0 điểm đến 20 điểm) một cách hợp lí. Mạnh dạn cho điểm 0, điểm 1; không yêu cầu quá cao đối với mức điểm 19, điểm 20. Đặc biệt khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
- Nếu thí sinh làm bài theo cách riêng nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản, người chấm vẫn cho đủ điểm như hướng dẫn qui định.
- Việc chi tiết hoá điểm số (nếu có) so với biểu điểm phải đảm bảo không sai lệch với hướng dẫn chấm và được thống nhất trong những người chấm thi. Sau khi cộng điểm toàn bài, làm tròn đến 0,25
B. Đáp án và thang điểm
Câu 1. (8,0 điểm)
I. Yêu cầu về kĩ năng:
- Thí sinh cần xác định đây là đề nghị luận xã hội, dạng đề mở. Tuy vậy, cũng có nhưng yếu tố ràng buộc về nội dung và cách viết. Yêu cầu bài viết phải có tiêu đề, các ý nêu lên cần theo một logic chặt chẽ.
- Biết nhận xét, bình giá và nêu được suy nghĩ của cá nhân.
- Trình bày rõ ràng, mạch lạc; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
II. Yêu cầu về kiến thức:
Thí sinh được huy động các chất liệu khác nhau như: chất liệu thuộc tri thức sách vở, tri thức đời sống xã hội và những trải nghiệm của riêng mình về vai trò của gia đình trong đời sống tâm hồn mỗi con người. Tuy nhiên, vẫn phải xác định rõ vấn đề ở đây thuộc về thực tế đời sống chứ không phải trong các tác phẩm văn học. Bài làm cần đạt được những nội dung sau:
1. Giải thích vấn đề:
- Từ ngữ, hình ảnh: gia đình, chiếc nôi nâng đỡ tâm hồn
- Ý nghĩa: Bằng cách nói so sánh giàu hình ảnh, vấn đề đề cập đến vai trò, ý nghĩa quan trọng của gia đình đối với đời sống tinh thần của mỗi con người.
2. Bàn luận vấn đề:
a. Khẳng định vấn đề:
* Khi gia đình thực sự là chiếc nôi nâng đỡ tâm hồn con người:
- Gia đình giúp cho con người có một tổ ấm, là chỗ dựa tinh thần vững chắc: sẻ chia tâm sự, niềm vui, nỗi buồn. (Lấy dẫn chứng)
- Gia đình giúp đỡ ta vượt qua khó khăn, thử thách trong cuộc sống để vươn tới thành công. (Lấy dẫn chứng).
...
* Nếu không có gia đình con người sẽ cảm thấy bơ vơ, có thể sẽ mất phương hướng, lầm lạc... (Lấy dẫn chứng)
b. Bàn bạc mở rộng:
Trong cuộc sống, vẫn còn có những gia đình không thực sự là chiếc nôi nâng đỡ tâm hồn con người, chúng ta cần phải lên án, phê phán;...(Lấy dẫn chứng)
3. Rút ra bài học:
- Phải trân trọng, nâng niu tổ ấm gia đình.
- Mỗi thành viên cần nhận thức rõ vai trò của gia đình để từ đó có ý thức vun đắp để gia đình hạnh phúc ấm êm...
III. Cách cho điểm:
7 - 8 điểm: Đảm bảo các yêu cầu; nghị luận có sức thuyết phục; văn viết trôi chảy, có cảm xúc, có thể còn mắc một vài lỗi nhỏ.
5 - 6 điểm: Đáp ứng được những yêu cầu cơ bản về kĩ năng và kiến thức; nghị luận tương đối thuyết phục; văn mạch lạc.
3 - 4 điểm: Tỏ ra hiểu vấn đề; biết cách nghị luận về một vấn đề về xã hội.
1 - 2 điểm: Chưa hiểu rõ vấn đề; còn lúng túng về phương pháp nghị luận.
Câu 2. (12,0 đ)
I. Yêu cầu về kĩ năng:
- Thí sinh cần xác định đây là kiểu bài nghị luận văn học về một tác phẩm truyện để triển khai bài làm. Thí sinh cần phát huy năng lực phân tích, tổng hợp, vận dụng kiến thức lí luận văn học để giải quyết vấn đề.
- Bài làm có bố cục rõ ràng chặt chẽ, diễn đạt có chất văn; không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.
II. Yêu cầu về kiến thức:
Đây là dạng đề tương đối mở. Trên cơ sở những hiểu biết về đặc