Chuyên đề tập đọc lớp 4, 5

CHUYÊN ĐỀ
MỘT SỐ BiỆN PHÁP DẠY PHÂN MÔN
TẬP ĐỌC LỚP 4,5
Chuyên đề một số biện pháp dạy phân môn Tập đọc lớp 4,5
NỘI DUNG CỦA CHUYÊN ĐỀ GỒM CÓ 5 PHẦN
ĐƯỢC HỆ THỐNG CỤ THỂ NHƯ SAU
I. Mục đích, yêu cầu:
II. Nội dung dạy học phân môn Tập đọc lớp 4,5
III. Các biện pháp dạy học phân môn Tập đọc lớp 4,5
IV. Các phương pháp thường sử dụng dạy phân môn Tập đọc.
V. Quy trình dạy Tập đọc lớp 4,5


I.Mục đích, yêu cầu:

1. Củng cố, phát triển kỹ năng đọc trơn, đọc thầm đã được hình thành từ lớp 1,2,3; tăng cường tốc độ đọc, biết đọc lướt để chọn thông tin nhanh; bước đầu biết đọc diễn cảm.
2. Phát triển kỹ năng đọc-hiểu lên mức cao hơn : Nắm và vận dụng được một số khái niệm như đề tài, cốt truyện, nhân vật, tính cách, … để hiểu ý nghĩa của bài và phát hiện một vài giá trị nghệ thuật trong các bài văn, thơ.
3.Ngoài ra dạy tập đọc là giáo dục học sinh lòng ham đọc sách. Thông qua việc dạy tập đọc, làm cho học sinh thích đọc và thấy được khả năng đọc là có lợi ích cho các em trong cả cuộc đời. Phân môn Tập đọc giúp các em có vốn kiến thức về ngôn ngữ, đời sống kiến thức văn học, phát triển ngôn ngữ và tư duy, giáo dục tư tưởng, đạo đức, tình cảm, thị hiếu thẩm mỹ.
II.Nội dung dạy học:
1. Củng cố nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh:
- Thông qua 62 bài tập đọc thuộc các loại hình văn bản nghệ thuật, báo chí ,khoa học, trong đó có 45 bài văn xuôi, 1 vở kịch, 17 bài thơ ( có 2 bài thơ ngắn được dạy trong cùng một tiết). Phân môn Tập đọc ở lớp 4 tiếp tục củng cố, nâng cao kĩ năng đọc trơn, đọc thầm đã được hình thành ,phát triển từ các lớp dưới, đồng thời rèn luyên một kĩ năng mới là đọc diễn cảm.
- Phân môn Tập đọc còn giúp học sinh nâng cao kĩ năng đọc – hiểu văn bản cụ thể là:
- Nhận biết đề tài cấu trúc của bài.
- Biết cách tóm tắt bài, làm quen với thao tác đọc lướt để tóm ý.





2.Mở rộng vốn hiểu biết, bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm, nhân cách cho HS:
Nội dung các bài tập đọc trong SGK phản ánh một số vấn đề cơ bản về đạo đức, phẩm chất, sở thích, thú vui lành mạnh,…của con người thông qua ngôn ngữ văn học và những hình tượng giàu chất thẩm mỹ và nhân văn, do đó có tác dụng mở rộng tầm hiểu biết, tầm nhìn về tự nhiên, xã hội và đời sống, bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm và nhân cách cho HS.


III. Các biện pháp dạy học:
1. Hướng dẫn đọc:
a. Đọc thành tiếng: GV có thể hướng dẫn HS đọc thành tiếng bằng các biện pháp sau:
- Đọc mẫu: tùy trường hợp cụ thể, GV có thể chỉ định một số HS khá, giỏi đọc làm mẫu trước. GV chỉ nên đọc mẫu toàn bài khi cả lớp đã hoàn thành các bước luyện đọc trơn, trước khi tìm hiểu tìm hiểu bài và chuyển sang bước luyện đọc diễn cảm. Các hình thức đọc mẫu bao gồm:
+ Đọc từ, cụm từ nhằm hướng dẫn cách phát âm đúng, sửa cách phát âm sai.
+ Đọc câu, đoạn, bài nhằm hướng dẫn cách đọc diễn cảm.
- Tổ chức cho HS đọc cá nhân (đọc trong nhóm, đọc trước lớp), nhận xét cách đọc của HS, sửa lỗi phát âm hoặc lõi thể hiện nội dung qua giọng đọc cho HS.


b.Đọc thầm: các biện pháp có thể áp dụng là:
- Giao nhiệm vụ để định hướng rõ yêu cầu đọc thầm cho HS.
- Giới hạn thời gian để tăng dần tốc độ đọc thầm cho HS.
2. Hướng dẫn tìm hiểu bài:
Giúp học sinh hiểu nghĩa của từ ngữ mới:
- Đối với những từ ngữ đã được chú thích trong SGK: GV không nhất thiết phải yêu cầu HS trình bày tất cả các từ ngữ này mà có thể chọn một số từ ngữ khó để giải thích.
- Đối với những từ ngữ đã được chú thích trong SGK mà HS vẫn chưa nắm chắc nghĩa hoặc những từ ngữ khác trong bài con khó hiểu, GV có thể hướng dẫn HS giải thích bằng những biện pháp sau:
+ Dùng các từ cũng nghĩa, trái nghĩa hoặc từ ngữ thông dụng ở địa phương để giải thích từ ngữ đó.
+ Đặt câu với từ ngữ đó.
+ Miêu tả sự vật, hoạt động, trạng thái, đặc điểm, tính chất được gọi tên bằng từ ngữ đó.
b.Giúp học sinh nắm vững câu hỏi và tìm hiểu bài: các biện pháp có thể áp dụng là:
- Cho HS đọc thầm câu hỏi rồi trình bày lại yêu cầu của câu hỏi đó.
- GV giải thích thêm cho rõ yêu cầu của câu hỏi đó.
- Tách câu hỏi thành một số câu hỏi nhỏ hoặc bổ sung câu hỏi phụ để HS dễ thực hiện. Chú ý tránh đặt thêm những câu hỏi không phù hợp với chủ điểm học tập hoặc vượt quá khả năng nhận thức của học sinh.
IV. Các phương pháp dạy học chủ yếu:
1. Phương pháp quan sát (trình bày trực quan)
HS quan sát tranh ảnh
2. Phương pháp nêu vấn đề : Sử dụng khi giới thiệu bài hoặc chuyển đoạn từ đoạn này sang đoạn khác .(Nếu sử dụng phương pháp này khi giới thiệu bài thì cần đi kèm với quan sát tranh minh hoạ )
3. Phương pháp đàm thoại hay còn gọi là hỏi đáp Sử dụng ở phần luyện đọc .VD Giáo viên hỏi trong bài này những từ ngữ nào các em cho là khó đọc nhất ? HS nêu
4. Phương pháp giảng giải: Sử dụng khi tìm hiểu từ mới
5.Phương pháp luyện tập theo mẫu: Sử dụng khi phát âm từ khó hay khi hướng dẫn đọc diễn cảm.
6. Phương pháp thảo luận nhóm: Tổ chức cho HS trao đổi khi tìm hiểu bài đối với những câu hỏi khó hoặc khi tìm nội dung ,ý của bài, đoạn…
7. Phương pháp đánh giá nhận xét : GV tổ chức cho HS biết nhận xét giọng đọc toàn bài ,từng đoạn ,từng câu (câu hỏi ,câu hội thoại) của GV, của bạn , hoặc đánh giá nhận xét câu trả lời của bạn, nhóm bạn…
V. QUY TRÌNH DẠY TẬP ĐỌC:
Gồm các hoạt động sau:
1/.Ổn định:
2/.Kiểm tra bài cũ:
Kiểm tra kỹ năng đọc diễn cảm.
Kỹ năng đọc - hiểu
3/.Bài mới:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài
Hoạt động 2: Luyện đọc
1 HS khá,giỏi đọc toàn bài.
GV chia đoạn.
Cho HS đọc nối tiếp đoạn .
+ Lượt 1: Đọc kết hợp khai thác từ cần luyện đọc và luyện đọc từ khó đọc.
+ Lượt 2 : Đọc kết hợp giải nghĩa từ khó.
+ Lượt 3 : Đọc kết hợp nhận xét
GV đọc mẫu
Hoạt động 3 : Tìm hiểu bài
Yêu cầu HS đọc ( thầm hoặc thành tiếng ) đoạn trả lời câu hỏi dưới nhiều hình thức như : Cá nhân , nhóm đôi , nhóm ( tùy theo nội dung câu hỏi )

- Rút nội dung chính bài.( HS ghi vở )
Hoạt động 4 : Luyện đọc diễn cảm
GV đọc mẫu đoạn văn cần luyện đọc.
Hướng dẫn cách đọc.
Đọc theo nhóm đôi.
Tổ chức thi đọc.
4/.Củng cố, dặn dò
Cho HS đọc lại bài,kết hợp hỏi lại nội dung (nếu còn thời gian )
Dặn dò
Nhận xét tiết học.
Khi giảng dạy phân môn Tập đọc cần chú ý :
+ HDHS luyện đọc cá nhân là chính
GV nghe, sửa, hướng dẫn cách phát âm, cách đọc cho HS là cơ bản ( hạn chế phần luyện đọc đồng thanh)
+ Kết hợp chặt chẽ giữa việc tìm hiểu bài với việc luyện đọc
+ Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS trong tiết học;
+ Sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học.
+ Về đọc mẫu của giáo viên
Tùy theo đối tượng HS, có thể chỉ đọc 1 lần cả bài , đọc câu dài, từ khó…
+ Việc ghi bảng lớp
Ngoài việc ghi thứ, ngày, tháng , năm, tên phân môn, tên bài tập đọc, GV cần ghi những phần sau:
- Luyện đọc (tùy từng lớp mà ghi tiếng khó, từ khó hoặc câu khó). 
- Tìm hiểu bài (từ ngữ theo chủ đề và từ ngữ khó (nếu từ ngữ khó có ở mục chú giải ở SGK thì có thể không ghi), hình ảnh, chi tiết có giá trị nổi bật.