Chương V. §3. Số trung bình cộng. Số trung vị. Mốt

Chào mừng quí thầy – cô cùng các em tham dự tiết dạy!

Bài soạn: SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT PPCT: 49 - Tuần: **
Câu hỏi 2: Mục đích của việc nghiên cứu mẫu thống kê là gì?

Kiểm tra bài cũ!
Câu hỏi 1: Hãy cho biết, trong một mẫu thống kê tần số - tần suất của một giá trị thống kê xi là gì?


Nghiên cứu một mẫu thống kê là để biết một hoặc một số tính chất mà ta quan tâm của tập thể nào đó – ví như: chiều cao trung bình của các học sinh trong một lớp, loại hàng nào bán chạy nhất trong tháng…Để có được điều đó ta cần các các con số “nói lên” điều ta quan tâm. Các số đó gọi là “số đặc trưng” của mẫu số liệu. Hôm nay chúng ta nghiên cứu về “Số trung bình. Số trung vị. Mốt”
Bài 3SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT
Bài mới
Chiều cao của 33 học sinh trong lớp 10A như sau:
150
151
162
154
154
153
172
164
150 158 150 158 150 153 150 153 156 174 156 156 156 156 153 156 158 165 158 158 156 158 162 162 165 162 165 165 156 165 167 167 174
Giả sử chiều cao (tính bằng cm) của 33 học sinh được cho trong bảng sau:
Bảng 1
Hãy tìm chiều cao trung bình
của các học sinh trên?
(4 Nhóm cùng làm)

Đáp áp:
Câu hỏi: Qua ví dụ vừa nêu, hãy cho biết công thức tính giá trị trung bình tổng quát?
SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT
Đáp án
1 Số trung bình
Câu hỏi: Từ bảng 1, Nhóm 1, 2 hãy lập bảng phân bố tần số - nhóm 3, 4 lập bảng phân bố tần suất?
150 158 150 158 150 153 150 153 156 174 156 156 156 156 153 156 158 165 158 158 156 158 162 162 165 162 165 165 156 165 167 167 174
Bảng 1
Bảng phân bố tần số - tần suất
Đáp án
Bảng phân bố tần số - tần suất
Đáp án
Câu hỏi: Qua ví dụ vừa nêu hãy tìm công thức tổng quát tính số trung bình trong trường hợp bảng phân bố tần số? Chứng minh? (4 nhóm cùng làm)
Đáp án
Câu hỏi: Dựa vào công thức tính tần suất và công thức tính số trung bình đã có hãy, tìm công thức tính số trung bình trong trường hợp bảng phân bố tần suất? (4 nhóm cùng làm)
Chứng minh
SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT
1 Số trung bình
Nhóm 1, 2
Nhóm 3, 4
Câu hỏi: Dựa vào bảng 1 các nhóm
theo chỉ dẫn hãy điền số thích hợp vào chỗ (….)

Bảng phân bố tần số,
tần suất ghép lớp
Bảng 2
Câu hỏi: Đối với bảng phân bố tần số ghép lớp ta có thể dùng công thức:


để tính không? Vì sao?
Trả lời
Không dùng công thức (*) để tính giá trị trung bình được vì không biết xi.
Câu hỏi: Như vậy, để tính được giá trị
trung bình trong trường hợp bảng 2
thì ta cần biết gì?

Cần chọn xi phù hợp!
Câu hỏi: Vậy hãy suy nghĩ xem nên
chọn xi bằng bao nhiêu
là hợp lí nhất?
xi là gía trị trung bình của
đoạn tương ứng.
Ví như: [150; 156) ta chọn
xi =(150 + 156):2 = 153
Câu hỏi: Dựa vào các ý vừa nêu, hãy tính giá trị trung bình trong trường hợp bảng phân bố tần số ghép lớp?  (4 nhóm cùng làm)

Đáp án
Câu hỏi: Hãy cho biết ý nghĩa của giá trị trung bình ?
SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT
1 Số trung bình
Tóm lại
Câu hỏi: Từ ba công thức vừa nêu,
hãy cho biết công thức nào tính
chính xác nhất?
Câu hỏi: Một công ty có 5 người, mức lương
(tính bằng USD)
của mỗi người cho trong bảng sau:  (E là giám đốc)
(Bảng 3 )
Tính mức lương trung bình của mỗi người trong công ty?
Đáp án
So sánh với mỗi xi rồi cho nhận xét?
Như vậy, trong trường hợp này “số trung bình” không đại diện được cho các số liệu thống kê. Do đó, ta phải chọn một đại diện khác đó là “số trung vị”
SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT
1 Số trung bình
2 Số trung vị
Định nghĩa: (sgk)
Kí hiệu: Me
Câu hỏi: Với mẫu số liệu
thống kê trong bảng 3,
hãy tìm số trung vị Me?
Đáp án
Me = 89
Câu hỏi: So sánh Me = 89 với các số liệu trong bảng 3? Từ đó có nhận xét gì về ý nghĩa của số trung vị Me?
Câu hỏi: Để đại diện cho một mẫu số liệu thống kê ta đã dùng hai số đặc trưng đó là “số trung bình” và “số trung vị”. Dựa vào các ví dụ vừa nêu hãy suy nghĩ xem trong trường hợp nào thì “số trung bình” đại diện tốt hơn và khi nào “số trung vị” đại diện tốt hơn cho mẫu số liệu thống kê?
Bài tập về nhà
Củng cố
1. Các công thức tính số trung bình!
2. Dấu hiệu nhận biết khi nào nên dùng “số trung bình”, khi nào dùng “số trung vị” !
Bài tập về nhà
+ Làm bài 1, 2, 4, 5; tr 123, 124
+ Tìm Me trong trường hợp bảng phân phối tần số ghép lớp?
Chào quí thầy – cô cùng các em. Hẹn gặp lại ở tiết sau!