Chương IV. §3. Hình cầu - Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu

TRƯờNG THCS yên bình
* tổ K.H.T.N *
Lớp 9
Di?n v�o ch? tr?ng trong b?ng sau
Kiểm tra bài cũ
Ti?t 62 Hình cầu - diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu
1) Hình cầu
- Khi quay nửa hình tròn tâm O bán kính R một vòng quanh trục là đường kính AB ta thu được hình cầu
- Tâm O là tâm hình cầu. AB là đường kính hình cầu, R là bán kính hình cầu.
Hãy lấy ví dụ về hình cầu trong thực tế ?
Một số hình ảnh về hình cầu
2.Cắt hình cầu bởi một mặt phẳng
Khi cắt hình cầu bởi một mặt phẳng thì ta thu được mặt cắt là hình gì ?
Thực hiện ?1 SGK T 121
1) Hình cầu
B
O
K
R
r
Ti?t 62 Hình cầu - diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu
Cắt hình trụ hoặc một hình cầu bởi mặt phẳng vuông góc với trục ta được hình gì? Hãy điền vào bảng (Chỉ với các từ “cã” hoặc “không”)
Mặt cắt
Có
Không
Không
Không
Có
Có
?1
Hình
R
r
Qua bài toán trên rút ra nhận xét gì về mặt cắt của hình cầu, mặt cầu?
1. Hình cầu
2. Cắt hình cầu bởi một mặt phẳng
Ti?t 62 Hình cầu - diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu
2) Cắt hình cầu bởi một mặt phẳng
Mặt cắt không đi qua tâm của mặt cầu là 1 đường tròn bán kính r bé hơn R
1) Hình cầu
Nhận xét:
Mặt cắt đi qua tâm của mặt cầu là 1 đường tròn bán kính R
Ti?t 62 Hình cầu - diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu
. O
R
r
Mặt cắt của một hình cầu là một hình tròn.
Mặt cắt của một mặt cầu là một đường tròn
Mỗi đường tròn là giao của mặt cầu và mặt phẳng vuông góc với đường thẳng NB gọi là một vĩ tuyến.
Xích đạo là vĩ tuyến lớn nhất chia bề mặt trái đất ra hai nửa bằng nhau: bán cầu Bắc và bán cầu Nam
Mỗi đường tròn có đường kính NB gọi là một vòng kinh tuyến. Mỗi nửa vòng kinh tuyến nối hai mút N, B gọi là một kinh tuyến.
Theo quy ước quốc tế, người ta chọn kinh tuyến đi qua đài thiên văn Greenwich - nước Anh làm kinh tuyến gốc.
Xích đạo được lấy làm vĩ tuyến gốc
Mặt phẳng qua kinh tuyến gốc chia trái đất thành hai nửa bằng nhau: bán cầu Đông và bán cầu Tây
Số đo góc G`OP` gọi là kinh độ của P, số đo góc G`OG gọi là vĩ độ của P
Tuỳ theo vị trí của P ở phái đông hay phía tây đối với kinh tuyến gốc, ở phía bắc hay phía nam đối với xích đạo mà ta cần chỉ rõ thêm: Kinh độ đông hay kinh độ tây, vĩ độ bắc hay vĩ độ nam
Ví dụ: Tọa độ địa lí của Hà Nội là
1050 48` kinh độ Đông
200 01` vĩ độ Bắc

Vị trí của một điểm trên mặt cầu - Tọa độ địa lí
G
P
G`
O
P`
N
B
bán
cầu
Tây
bán
cầu
Đông
2) Cắt hình cầu bởi một mặt phẳng
1) Hình cầu
3) Diện tích mặt cầu
Ví dụ 1: Tính diện tích mặt cầu có đường kính 42cm.
(R là bán kính,
d là đường kính của mặt cầu)
Giải :
Ví dụ 2: Diện tích một mặt cầu là 36. Tính đường kính của một mặt cầu thứ hai có diện tích gấp ba lần diện tích mặt cầu này.
Ti?t 62 Hình cầu - diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu
42cm
Diện tích mặt cầu thứ hai là 36.3=108 ( )
Giải :
2) Cắt hình cầu bởi một mặt phẳng
1) Hình cầu
3) Diện tích mặt cầu
Ví dụ 2: Diện tích một mặt cầu là 36 . Tính đường kính của một mặt cầu thứ hai có diện tích gấp ba lần diện tích mặt cầu này.
* Ví dụ 1 : Tính diện tích mặt cầu có đường kính 42cm.
Giải :
R
r
Ti?t 62 Hình cầu - diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu
1,13 mm2
Bài tập 31 (SGK/124)
484,37
dm2
1,01 m2
125600
km2
31400
dam2
452,16
hm2
Bài tập 34/SGK:
YÊU CẦU VỀ NHÀ:

Tiết học kết thúc
* Nắm vững các khái niệm,
công thức về hình cầu.
* Làm bài tập : 33,35,36,37 (sgk), 30,32(sbt)