Chương IV. §1. Hình trụ - Diện tích xung quanh và thể tích của hình trụ

1. Hình trụ
Khi quay hình chữ nhật ABCD một vòng quanh cạnh CD cố định, ta được một hình trụ . Khi đó:
Hình 73
1. Hình trụ
Lọ gốm ở hình 74 có dạng một hình trụ. Quan sát và cho biết đâu là đáy, đâu là mặt xung quanh, đâu là đường sinh của hình trụ đó ?
1. Hình trụ
2. Cắt hình trụ bởi một mặt phẳng
2. Cắt hình trụ bởi một mặt phẳng
Chiếc cốc thuỷ tinh và ống nghiệm điều có dạng hình trụ (h. 76), phải chăng mặt nước trong cốc và mặt nước trong ống nghiệm là những hình tròn ?
2. Cắt hình trụ bởi một mặt phẳng
3. Diện tích xung quanh của hình trụ
Từ một hình trụ cắt rời hai đáy và cắt dọc theo đường sinh AB của mặt xung quanh rồi trãi phẳng ra, ta được hình khai triển mặt xung quanh của hình trụ là một hình chữ nhật có một cạnh bằng chu vi hình tròn đáy một cạnh còn lại chiều cao của hình trụ.
3. Diện tích xung quanh của hình trụ
Quan sát hình 77 và điền số thích hợp vào vào các ô trống:
- Chiều cao của hình chữ nhật bằng chu vi của đáy hình trụ và bằng:  (cm).

- Diện tích hình chữ nhật :  .  =  (cm2).

- Diện tích một đáy của hình trụ :  . 5 . 5 =  (cm2).

- Tổng diện tích hình chữ nhật và diện tích hai hình tròn đáy (diện tích toàn phần) của hình trụ :  +  . 2 =  (cm2).
3. Diện tích xung quanh của hình trụ
Tổng quát, với hình trụ bán kính đáy r và chiều cao h, ta có:
Diện tích xung quanh
Sxq= 2rh
Diện tích toàn phần
Stp = 2rh + 2r2
3. Diện tích xung quanh của hình trụ
4. Thể tích hình trụ
Ở lớp dưới chúng ta đã biết công thức tính thể tích hình trụ :
Vì sao thùng đựng nước, phích nước…đều có dạng hình trụ ?
Khi sản xuất các thùng chứa, người ta thường chú ý đến việc tiết kiệm vật liệu. cùng một lượng vật liệu nhất định, làm thế nào để sản xuất thùng chứa có dung tích lớn nhất.
4.Thể tích hình trụ
Bài tập 5 (SGK, trang111)
Điền đầy đủ các kết quả vào những ô trống của bảng sau :
Hình bên IJ có phải là đường sinh không?
IK là đường sinh (IJ không phải là đường sinh).
củng cố:
4
 
 
 
2
10

25
4
20
40
32
10
100
32
2
Kết thúc tiết học.