Chương IV. §1. Hình trụ - Diện tích xung quanh và thể tích của hình trụ

Bài 1: HÌNH TRỤ-DIỆN TÍCH XUNG QUANH
VÀ THỂ TÍCH CỦA HÌNH TRỤ
Trường THCS Nam Đà
Giáo viên : Trần Công Định
Tiết 58 Hình học lớp 9
Chương IV:
HÌNH TRỤ - HÌNH NÓN – HÌNH CẦU
Giới thiệu chung về chương IV
-Tìm hiểu các hình không gian có mặt cong:
Hình trụ,hình nón,Hình cầu
-Tìm hiểu các công thức tính diện tích xung quanh – diện tích toàn phần, thể tích.

Tháp hình trụ ở tòa lâu đài
Quan sát các hình ảnh sau:
Cột hình trụ ở kiến trúc cổ
Tháp
nghiêng
Pi-da
ở
Italia
1. Hình trụ
- CD gọi là trục của hình trụ.
- DA và CB quét nên hai đáy của hình trụ.
- C?nh AB qu�t n�n m?t xung quanh c?a hình tr?, m?i v? trí c?a AB du?c g?i l� m?t du?ng sinh, ch?ng h?n EF l� m?t du?ng sinh.
- Các đường sinh của hình trụ vuông
góc với hai mặt phẳng đáy. Độ dài đường
sinh là chiều cao của hình trụ.
1. Hình trụ
?1
Lọ gốm ở hình 74 có dạng một hình trụ. Quan sát hình và cho biết đâu là đáy, đâu là mặt xung quanh, đâu là đường sinh của hình trụ đó?
Đường sinh
Mặt đáy
Mặt xung quanh
Quan sát hình vẽ và cho biết AC có phải là đường sinh của hình trụ không? Tại sao
2. Cắt hình trụ bởi một mặt phẳng
Cắt hình trụ bởi mặt
phẳng song song với đáy
Cắt hình trụ bới mặt phẳng
song song với trục
Mặt cắt là hình tròn
Mặt cắt là hình chữ nhật
Hình 76
Chiếc cốc thuỷ tinh và ống nghiệm có dạng hình trụ. Thế thì mặt nước có dạng hình gì? Giải thích.
5 cm
A
B
A
B
10 cm
10 cm
3. Diện tích xung quanh của hình trụ
3. Diện tích xung quanh của hình trụ .
 Chiều dài của hình chữ nhật bằng chu vi của đáy hình trụ và bằng:
 Diện tích hình chữ nhật :
 Diện tích một đáy của hình trụ :
 Tổng diện tích hình chữ nhật và diện tích hai hình tròn đáy ( diện tích toàn phần) của hình trụ :
x
x 5 x 5 =
x 2 =
(cm )
(cm2)
(cm2)
(cm2)
=
+
10
10 10 100
 25
100 25 150
?
?
5cm
10cm
5cm
2..5cm
5 cm
A
B
A
B
10cm
3. Diện tích xung quanh của hình trụ
Tổng quát: Hình trụ có bán kính đáy r và chiều cao h, ta có:
Diện tích xung quanh: Sxq = 2rh
Diện tích toàn phần: Stp= 2rh + 2r2
r
h
Th? tích hình tr?:
V = Sh = ?r2h
(S: Diện tích đáy, h: Chiều cao, r: Bán kính đáy)
4. Thể tích hình trụ:
Các kích thước của một vòng bi cho trên hình 78. Hãy tính “thể tích” của vòng bi (phần giữa hai hình trụ)
Ví dụ:
Ta có:
V = V2 – V1
= .a2.h - .b2.h
= (a2 – b2 )h
Bài tập 4/Sgk
Một hình trụ có bán kính đáy là 7cm, diện tích xung quanh bằng 352 cm. Khi đó, chiều cao của hình trụ là:
A. 3,2cm
B. 4,6cm
C. 1,8cm
D. 2,1cm
E. Kết quả khác
Điền đủ các kết quả vào những ô trống của bảng sau:
Bài tập 5/Sgk( HS thảo luận nhóm)
Một thùng đựng nước (không có nắp) có kích thước như hình vẽ.

a) Tính diện tích vật liệu cần có để làm được chiếc thùng?
b) Tính lượng nước mà chiếc thùng có thể chứa được?
Bài tập:
Hướng dẫn về nhà
- Xem lại các khái niệm trong bài.
Học thuộc các công thức tính diện tích xung quanh, diện tích toàn phần và thể tích của hình trụ.
- Giải các bài tập còn lại của bài trong SGK.
Bài 6. tr 111.sgk
h
r
Tính r và Vhình trụ
Sxq = 314cm2
Sxq = 2.p.r.h
= 2.p.r2
V = p.r2.h

Hướng dẫn bài tập 6