Chương II tầm quan trọng của pháp chế thư viện-thông tin

NHÓM 1: KIỀU TIÊN, KIM TUYỀN, BÉ TƯ, QUẾ MINH,QUANG VIỆT, CẨM NHI,
MỸ XUYÊN.
BÀI THUYẾT TRÌNH
CHƯƠNG II
Câu 1
Tại sao nói pháp chế thư viện - thông tin có ý nghĩa, tầm quan trọng rất lớn trong hoạt động thư viện - thông tin?
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
- Pháp chế thư viện - thông tin là môi trường pháp lý làm cho hệ thống văn bản pháp quy về công tác thư viện - thông tin phát huy được hiệu lực của mình, tạo lập trật tự kỷ cương trong hoạt động thư viện - thông tin.
- Để có pháp chế thư viện - thông tin đòi hỏi phải có một hệ thống pháp luật về công tác thư viện-thông tin đầy đủ, đồng bộ hoàn chỉnh phù hợp với từng giai đoạn lịch lử
1. Pháp chế thư viện - thông tin là môi trường pháp lý cho hoạt động thư viện - thông tin phát triển, tạo lập trật tự kỷ cương trong hoạt động thư viện - thông tin.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Các văn bản thành lập Thư viện chủ yếu là các chiếu, sắc, chỉ dụ của Vua.
-Năm 1078 vua Trần Nhân Tông lệnh cho xây dựng Bí thư các bên cạnh Quốc Tử Giám
-Năm 1384 vua Dụ Tông cho thành lập thư viện Lạn Kha
-Các vua triều Nguyễn ra các sắc, chỉ, chiếu nhằm thu thập sách để tiến hành biên soạn bộ sử của nhà Nguyễn.
-Năm 1821 nhà Nguyễn thành lập quốc sử quán, vừa là nơi biên soạn vừa là nơi tàng trữ thư tịch của Nhà nước và của địa phương


*Thời phong kiến
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
- Năm 1898 chính quyền Pháp quyết định thành lập thư viện Trường Viễn Thông Bác cổ.
- Ngày 29/11/1917 tại Hà Nội Nghị định thành lập Thư viện Trung ương trực thuộc Nha Lưu trữ và thư viện Đông Dương của toàn quyền Pháp.
- Ngày 31/01/1922 Nghị định thành lập sở lưu chiểu thuộc Thư viện Trung ương Đông Dương. Sở lưu chiểu này có chức năng thu nhận lưu trữ toàn bộ văn hóa phẩm xuất bản ở ba nước Đông Dương, mỗi ấn phẩm nhận 1 bản.


*Thời kỳ thuộc pháp
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
-Ngày 09/7/1953 theo Hiệp nghị Việt -Pháp thư viện trung ương được sáp nhập vào Viện Đại học Hà Nội, đổi tên là Tổng Thư viện Hà Nội.
-Năm 1954 trước khi rút chạy khỏi miền Bắc, thực dân Pháp ra lệnh di chuyển Tổng Thư viện vào Nam với số lượng gần 60.000 bản sách, báo chí quý được đưa vào miền Nam.


Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Sắc lệnh số 13/CP ngày 08/9/1945, sáp nhập Trường Viễn Thông Bác cổ, các nhà bảo tàng, các Thư viện công và học viện vào Bộ Quốc gia giáo dục.
Ngày 31/01/1946 Hồ Chủ Tịch ký Sắc lệnh số 18/CPđặt thể lệ lưu chiểu văn hóa phẩm trong nước Việt Nam.
-Ở chiến khu Việt bắc đã thành lập thư viện Trung ương với kho sách trên 20.000 cuốn gồm nhiều thư tiếng, thuộc nhiều ngành khoa học khác nhau
*Giai do?n 1945-1954
-Các thư viện đã góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Năm 1954-1965 các văn bản pháp quy được ban hành nhằm xây dựng sự nghiệp Thư viện phục vụ công cuộc hồi phục kinh tế. Thủ tướng chính phủ, Bộ văn hóa ban hành các văn bản chủ yếu vào việc xây dựng hệ thống Thư viện tỉnh, thành, thư viện cơ sở.
-Ngày 28/01/1955 Phó Thủ tướng CP Phạm Văn Đồng ký NĐ số 446-TTg chuyển quyền quản lý thư viện TW thuộc Bộ Giáo dục sang Bộ Tuyên truyền( Bộ Văn hóa).
*Giai do?n 10/1954 - 1965
-Ngày 11/6/1957 Bộ Văn hóa ra chỉ thị số 599 về việc lưu chiểu văn hóa phẩm : trong số 10 bản phải nộp cho TV quốc gia thì TV/Sở văn hóa địa phương được giữ lại 3 bản
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Chỉ thị số 802 VH/CP của Bộ Văn hóa ngày 12/5/1960 “ Về việc tăng cường lãnh đạo công tác thư viện”. Chỉ thị nêu rõ phương châm, nhiệm vụ các tủ sách, thư viện công cộng là “ phải thực sự trở thành một bộ phận công tác văn hóa giáo dục, một bộ phận của công tác tuyên truyền, phổ biến chỉ thị, Nghị quyết của Đảng và Nhà nước.
-Ch? th? s? 8 CT/VH ng�y 29/5/1958 c?a B? Van húa "V? v?n d? ch?n ch?nh phuong chõm, nhi?m v? v� tớnh ch?t c?a m?ng lu?i Thu vi?n" d?t bi?t chỳ tr?ng d?n vi?c xõy d?ng h? th?ng thu vi?n cụng c?ng v� d?y m?nh phong tr�o d?c sỏch bỏo ? co s?.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
- Trên cơ sở các văn bản pháp quy đã ban hành, chỉ trong khoảng 10 năm, số lượng thư viện ở miền Bắc tăng gấp 14 lần, số lượng bản sách tăng gấp 8 lần, số thư viện tăng lên đáng kể từ 8 lên 105 thư viện. Tổng số sách từ 314.700 bản lên 2.577.700 bản.
-Chỉ thị số 536 VH/CP ngày 17/4/1961 của Bộ Văn hóa “Về việc tăng cường nâng cao chất lượng công tác và cải tiến kĩ thuật các thư viện”, cho phép các thư viện thư viện tỉnh, thành phố được quyền thu nhận các xuất bản phẩm của địa phương và làm theo quy tắc kỹ thuật do Thư viện Quốc gia dự thảo, tiến hành xây dựng kho địa chí
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Giai đoạn này thư viện chỉ chú trọng quan tâm phát triển về số lượng, chưa quan tâm nhiều đến chất lượng hoạt động nghiệp vụ thư viện và hầu như chưa đề cập đến phát triển các dịch vụ thông tin-thư viện có giá trị gia tăng để thu hút người sử dụng
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
-Các văn bản quan trọng trong thời kỳ này gồm có:
-Thông tư số 05 –VH-TV ngày 21/02/1964 của Bộ Văn hóa về việc bảo vệ sách và tài liệu chữ Hán, chữ Nôm.
-Chỉ thị số 46 VH/CT ngày 13/10/1965 của Bộ Văn hóa “ Về công tác thư viện trong tình hình mới”
-Chỉ thị số 104 VH ngày 15/12/1966 của Bộ văn hóa “Về việc đẩy mạnh hơn nữa công tác thư viện và phong trào đọc sách báo trong thời chiến”

*Giai đoạn từ 1965-1975
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
-Văn bản quan trọng nhất đánh dấu sự quan tâm lớn của Nhà nước đối với công tác thư viện là Quyết định số 178/CP ngày 16/9/1970 của Hội đồng Chính phủ. Nôi dung đề cập đến các vấn đề:
+ Phương hướng phát triển sự nghiệp thư viện
+Tổ chức hệ thống thư viện Việt Nam
+Công tác đào tạo cán bộ thư viện
+Công tác bổ sung
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
+Cơ sở vật chất kỹ thuật cần thiết để cho các thư viện hoạt động
+Quy định trách nhiệm của Bộ Văn hoá trong việc tổ chức chỉ đạo công tác thư viện
+Thành lập Hội đồng thư viện Việt Nam.



*Các văn bản pháp quy ban hành trong thời kỳ này là tín hiệu tốt để thúc đẩy các thư viện nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng nhu cầu phát triển thư viện của miền Nam sau ngày giải phóng
- Pháp chế thư viện - thông tin tạo ra môi trường pháp lý cho việc bảo đảm thực hiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước về thư viện - thông tin, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của các hệ thống, loại hình thư viện khác nhau ở nước ta, bảo đảm cho sự hoạt động nhịp nhàng, đồng bộ và phối hợp giữa các hệ thống, loại hình thư viện /CQTT.
- Pháp chế thư viện - thông tin là môi trường pháp lý an toàn, ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho sự nghiệp thư viện phát triển bền vững, định ra khuôn khổ, mẫu mực cho hoạt động thư viện - thông tin.
2. Pháp chế thư viện - thông tin điều chỉnh một cách có hiệu quả các quan hệ nảy sinh trong quá trình xây dựng và phát triển sự nghiệp thư viện - thông tin.
-Pháp chế thư viện - thông tin có vai trò đặc b iệt quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển ổn định, bền vững và năng động của các thư viện và cơ quan thông tin.

- S? phỏt tri?n s? nghi?p thu vi?n - thụng tin tựy thu?c v�o s? di?u ch?nh c?a phỏp ch? thu vi?n - thụng tin v? cỏc m?i quan h? phỏt sinh gi?a cỏc co quan qu?n lý nh� nu?c v? linh v?c thu vi?n - thụng tin v?i nhau, gi?a cỏc co quan qu?n lý nh� nu?c v?i thu vi?n/CQTT tr?c thu?c, gi?a cỏc thu vi?n/CQTT v?i thu vi?n/CQTT, gi?a thu vi?n/CQTT v?i cụng dõn.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
- Để nền pháp chế thư viện - thông tin thực hiện theo đúng pháp luật và vững mạnh cần phải:
+ Điều chỉnh quyền và trách nhiệm của cơ quan nhà nước, các tổ chức trong xã hội đối với hoạt động thư viện - thông tin.
+ Xác định rõ mọi nghĩa vụ, trách nhiệm, các điều kiện vật chất và tinh thần của nhà nước trong lĩnh vực thư viện - thông tin.


3. Pháp chế thư viện - thông tin là công cụ, phương tiện chủ yếu và quan trọng nhất để các cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động thư viện - thông tin có thể thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước của mình, đảm bảo cho các cơ quan này hoạt động theo đúng pháp luật.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
4. Pháp chế thư viện - thông tin xác định rõ quyền hạn, chức năng, nhiệm vụ, nghĩa vụ, bổn phận của các đối tượng liên quan đến việc sử dụng, khai thác nguồn tài nguyên thông tin được lưu giữ trong thư viện/CQTT.



- Pháp chế thư viện - thông tin mà các thư viện/CQTT xác định rõ những chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
- Người làm công tác thư viện - thông tin hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ, bổn phận của họ: xác định rõ quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của người sử dụng thư viện/CQTT.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
5. Pháp chế thư viện - thông tin tạo ra địa vị pháp lý thuận lợi cho các thư viện và cơ quan thông tin hoạt động và phát triển.
.


Cơ chế quản lý hoạt động thư viện-thông tin bằng pháp luật đòi hỏi các cơ quan quản lý nhà nước phải chú trọng vấn đề xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản pháp quy, tổ chức triển khai thực hiện tốt văn bản pháp quy đã ban hành .
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
6. Nhờ có pháp chế thư viện - thông tin, chính sách phát triển văn hóa - giáo dục, chính sách khoa học và công nghệ liên quan đến hoạt động thư viện - thông tin, chính sách phát triển thông tin - thư viện của Đảng được thể chế hóa thành văn bản pháp quy của Nhà nước. làm cho những chính sách này đi vào cuộc sống, bám sát cuộc sống và có hiệu lực thực thi.



Chính sách của Đảng và Nhà nước về lĩnh vực thư viện - thông tin chính là “linh hồn” của các văn bản pháp quy về công tác thư viện - thông tin muốn phát huy được hiệu lực trong cuộc sống thực tế đòi hỏi phải được các cơ quan lập pháp, lập quy cụ thể hóa, thể chế hóa thành các quy phạm pháp luật mang tính phổ biến, có tính bắt buộc chung, được bảo đảm thực hiện kịp thời, nhất quán trong toàn xã hội.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
7. Pháp chế thư viện - thông tin được coi là công cụ, phương tiện để kiểm tra tính đúng đắn trong chủ trương, chính sách phát triển văn hóa - giáo dục, chính sách khoa học & công nghệ, chính sách phát triển thông tin -thư viện của Đảng và Nhà nước.


Chính sách của Đảng và Nhà nước về thư viện - thông tin được thực hiện qua những quy phạm pháp luật của các cơ quan quản lý nhà nước về thư viện - thông tin, mang tính quyền lực nhà nước, trở thành các quyền và nghĩa vụ pháp lý cụ thể của các tổ chức, cá nhân một cách thống nhất trong cả nước, trong toàn ngành, từng địa phương, từng thư viện/CQTT.
Chủ trương của Đảng và Nhà nước về lĩnh vực thư viện - thông tin đúng đắn sẽ được toàn thể cán bộ thư viện và mọi công dân thực thi và thổi luồng sinh khí mới vào hoạt động thư viện - thông tin.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Câu 2: Tại sao các văn bản pháp quy giữ vai trò chủ đạo tư tưởng, chỉ đạo phương châm hoạt động của toàn bộ sự nghiệp thư viện-thông tin?
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Vai trò chi đạo, định hướng của văn bản pháp quy


-Các văn bản pháp quy giữ vai trò chỉ đạo tư tưởng, chỉ đạo phương châm hoạt động của toàn bộ sự nghiệp thư viện – thông tin và công tác thư viện – thông tin, định hướng, mở đường cho sự phát triển sự nghiệp thư viện – thông tin và công tác thư viện – thông tin phù hợp với từng thời kỳ lịch sử nhất định, đề ra các mục tiêu chiến lược, dài hạn và ngắn hạn, trước mắt.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
-Xác định hướng phát triển của các thư viện/CQTT trong bối cảnh khoa học và công nghệ phát triển như vũ bão. Điều 4 Pháp lệnh thư viện quy định: "Nhà nước đầu tư ngân sách để phát triển thư viện, vốn tài liệu thư viện; mở rộng sự liên thông giữa các thư viện trong nước và hợp tác, trao đổi tài liệu với thư viện nước ngoài". Điều 14 Pháp lệnh thư viện cũng chỉ rõ "Bảo đảm kinh phí cho các thư viện phát triển vốn tài liệu, xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật theo hướng hiện đại hóa, từng bước thực hiện điện tử hóa, tự động hóa, xây dựng thư viện điện tử và phát triển thư viện sử dụng kỹ thuật số, mở rộng hoạt động thư viện...".


Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
-Nhằm thực hiện phương châm xã hội hóa hoạt động thư viện và giải quyết những khó khăn mà sự nghiệp thư viện Việt Nam đang gặp phải giữa nhu cầu kinh phí để phát triển và ngân sách có hạn của Nhà nước, đồng thời khắc phục tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào ngân sách nhà nước. Đẩy mạnh xã hội hóa theo nguyên tắc xây dựng đi đôi với quản lý tốt để phát triển bạn đọc - người dùng tin. Kết hợp các loại hình thư viện trên địa bàn, thực hiện phương pháp mượn liên thư viện nhằm phục vụ tốt nhu cầu và dùng tin của người đọc. Củng cố và tiếp xây dựng xã hội đọc.


Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Vai trò chỉ đạo, định hướng của hệ thống văn bản pháp quy không dừng lại ở việc vạch ra con đường đi của sự nghiệp thư viện - thông tin Việt Nam mà còn đi sâu vào hoạt động của từng loại hình thư viện cụ thể với những phương châm cụ thể. Ví dụ: đối với thư viện công cộng ở địa phương, ngay từ năm 1987, phương hướng cụ thể Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTT&DL) đã vạch ra thông tư 147/VH-TT ngày 30/7/1987 về việc hướng dẫn tiếp tục thực hiện quy chế tổ chức và hoạt động của thư viện cấp huyện là:


Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
"Đẩy mạnh việc củng cố vững chắc các thư viện hiện có, đến năm 1990 sẽ xây dựng nốt một số huyện chưa có thư viện, đẩy mạnh các mặt hoạt động để thư viện huyện thực sự là thư viện trung tâm trên địa bàn huyện, vừa tổ chức tốt hoạt động tại chỗ, vừa làm tốt công tác chỉ đạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho phong trào thư viện cơ sở".


Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Thực hiện vai trò chỉ đạo, định hướng của hệ thống văn bản pháp quy có nghĩa là xác lập, củng cố, hoàn thiện cơ sở pháp lý của quản lý nhà nước đối với hoạt động thư viện - thông tin, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân trong hưởng thụ tri thức và thông tin, tạo mọi cơ hội thuận lợi cho họ khai thác và sử dụng thông tin theo pháp luật, khắc phục tình trạng lạc hậu về thông tin, thiếu thông tin cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ, nghiên cứu khoa học và các hoạt động xã hội khác.


Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Tóm lại: Văn bản pháp quy là công cụ hướng dẫn, thúc đẩy, khuyến khích, điều chỉnh, tạo hành lang pháp lý cho hoạt động thư viện. Với Nhà nước, văn bản pháp quy là phương tiện tổ chức và hoạt động của mình, là công cụ quản lý có hiệu lực toàn diện mọi hoạt động của các thư viện/CQTT, đảm bảo sự phát triển của sự nghiệp thư viện - thông tin Việt Nam phục vụ tốt nhất yêu cầu của thời kì CNH -HĐH đấtb nước.


Câu hỏi 3: Vai trò điều tiết vĩ mô và vi mô toàn bộ hoạt động Thư viện-thông tin thể hiện như thế nào trong các văn bản pháp quy do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành

Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
-Tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, phát huy vai trò điều hành của cơ quan quản lý nhà nước về thư viện-thông tin.
-Đảm bảo cho các tổ chức, hoạt động của các thư viện và cơ quan thông tin phát triển đúng hướng,đồng bộ và phù hợp với những quy luật khách quan trong đời sống kinh tế-xã hội.
Các văn bản pháp quy do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành giữ vai trò
điều tiết vĩ mô và vi mô toàn bộ hoạt động thư viện-thông tin từ trung ương xuống các địa phương. Sự điều tiết này có tác dụng:
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
-Đảm bảo sự tiếp cận ngang bằng cho mọi đối tượng sử dụng thư viện/CQTT.

-Giảm tình trạng chênh lệch hoặc mất cân đối trong phân bổ mạng lưới thư viện/CQTT trên phạm vi toàn quốc.
Công cụ được nhà nước sử dụng để điều tiết sự phát triển của sự nghiệp thư viện-thông tin và thực hiện quản lý nhà nước đối với công tác thư viện-thông tin chính là công cụ luật pháp, các quy định về công tác thống kê, kế hoạch hóa, tài chính, các quy định về thanh tra, kiểm tra trong các hệ thống thư viện/CQTT từ TW đến địa phương.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
-Quy định và định hướng cho hoạt động thư viện-tt đáp ứng nhu cầu phát triển xã hội theo hướng tiến bộ, thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của mình.

-Quy định những hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thư viện-tt, hạn chế hành vi đi ngược lại lợi ích của người dân của xã hội.


Văn bản pháp quy tác động đến hoạt động thư viện-thông tin theo hai hướng chính:

Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ

Ví dụ: Điều 5 của Pháp lệnh (tr.229)
Nghiêm cấm các hành vi sau đây:
1. Tàng trữ trái phép tài liệu nội dung:
a) Chống lại Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ; phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân;
b) Tuyên truyền bạo lực, chiến tranh xâm lược, gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước; truyền bá tư tưởng, văn hoá phẩm phản động, lối sống dâm ô, đồi truỵ, các hành vi tội ác, tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan; phá hoại thuần phong mỹ tục của dân tộc.
c) Xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, xúc phạm vĩ nhân, anh hùng dân tộc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của công dân.

Hệ thống văn bản pháp quy là công cụ điều tiết công tác kế hoạch hóa , thống kê thư viện
Thống kê thư viện-tt nằm trong hệ thống thống kê nhà nước, do đó hoạt động thống kê thư viện –tt phải bảo đảm nguyên tắc quy định tại Điều 4 của Luật thống kê năm 2003 về “tính trung thực, khách quan, chính xác, đầy đủ, kịp thời trong hoạt động thống kê;thống nhất về chỉ tiêu, biểu mẫu, phương pháp tính bảng phân loại, đơn vị đo lường, niên độ thống kê. Công tác thống kê không được trùng lặp, chồng chéo giữa các cuộc thống kê, các chế độ báo cáo được công bố công khai.
Để bảo đảm thực hiện đúng những yêu cầu của công tác thống kê, báo cáo , các thư viện/CQTT còn phải tuân theo Nghị định số 14/2005/NĐ-CP của hính phủ ngày 04/02/2005 về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thống kê
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Ví dụ: Nghị định số 14/2005/NĐ-CP ngày 04/02/2005 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thống kê
Điều 10. Vi phạm các quy định về sử dụng mẫu biểu báo cáo thống kê
1. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi lập báo cáo thống kê không đúng với mẫu biểu do cơ quan có thẩm quyền ban hành.(Tr.296)

Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Công tác thống kê thư viện- thông tin dưới sự điều tiết của hệ thống văn bản pháp quy sẽ đảm bảo được tính hiệu quả, kịp thời phục vụ cho việc tự đánh giá, dự báo tình hình, hoạch định chiến lược, chính sách xây dựng các kế hoạch phát triển sự nghiệp Thư viện-Thông tin.


Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Quyết định số 219/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 09/9/2005 là một trong những văn bản có ảnh hưởng lớn đến việc xác định hướng đi, xây dựng kế hoạch cho quá trình hiện đại hóa Thư viện ở Việt Nam và chiến lược phát triển thông tin đến năm 2010.

Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
- Chiến lược, quy hoạch phát triển , kế hoạch dài hạn và hàng năm về thư viện
- Kế hoạch đào tạo bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ người làm công tác thư viện.
Hiện nay, các văn bản liên quan đến công tác kế hoạch hóa ngành thư viện-thông tin do Vụ Thư viện chịu trách nhiệm soạn thảo và trình Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch là:
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Đối với các thư viện hoạt động bằng ngân sách của nhà nước, vai trò điều tiết của văn bản pháp quy thể hiện qua việc quy định cung cấp nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước để đảm bảo cho việc xây dựng vốn tài liệu , đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất kỹ thuật, trả lương cho cán bộ.


Hệ thống văn bản pháp quy là một trong những công cụ nhà nước sử dụng để điều tiết hoạt động tài chính của thư viện/CQTT
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Ví dụ: NĐ số 72/2002/NĐ-CP ngày 06/8/2002 quy định:
Điều 19. Trách nhiệm của Bộ Tài chính
1. Chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa - Thông tin và các Bộ có liên quan xây dựng định mức chi ngân sách nhà nước cho hoạt động thư viện theo khoản 1 Điều 14 Nghị định này đối với từng loại, hạng thư viện.


Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Điều 20 Pháp lệnh thư viện quy định các nguồn tài chính của thư viện gồm: ngân sách nhà nước cấp hoặc hỗ trợ, vốn của tổ chức, các khoản thu từ phí dịch vụ; các nguồn tài trợ khác .


Điều 22 Pháp lệnh thư viện quy định nhà nước thực hiện chính sách ưu đãi đối với hoạt động thư viện như: miễn, giảm thuế nhập khẩu những tài liệu thư viện, tranh thiết bị, máy móc chuyên dùng;hỗ trợ kinh phí cho việc khai thác mạng thông tin thư viện trong và ngoài nước, cho mượn tài liệu giữa các thư viện và người đọc.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Điều 14 Pháp lệnh thư viện quy định các chính sách ưu tiên đối với thư viện hoạt động bằng ngân sách nhà nước:


- Ưu tiên đầu tư xây dựng, tăng cường cơ sở vật chất-kỹ thuật và vốn tài liệu cho các thư viện thuộc các vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn .
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ


-Ưu tiên giao đất và tạo điều kiện thuận lợi cho các thư viện được xây dựng ở nơi trung tâm văn hóa, hành chính, thuận lợi về giao thông, đáp ứng yêu cầu cảnh quan, môi trường văn hóa
-Ưu tiên đầu tư cho việc viết, xuất bản các sách , báo dành cho trẻ em, sách báo bằng tiếng dân tộc thiểu số, tài liệu dành cho người khiếm thị để phục vụ co các đối tượng này.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ


Ví dụ: Ưu tiên đầu tư xây dựng, tăng cường cơ sở vật chất-kỹ thuật cho các thư viện có vị trí quan trọng nhất của đất nước như: TVQGVN, TVVTTKHXH….
Ngoài ra các thư viện huyện thuộc các vùng có điều kiện kinh tế xã hội và đặc biệt khó khăn cũng được nhà nước đầu tư .
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Một trong những nội dung quản lý nhà nước về thư viện là : thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về thư viện
Thanh tra chuyên ngành về Văn hóa-thông tin thực hiện chức năng thanh tra về thư viện
Hệ thống văn bản pháp quy còn được sử dụng như là công cụ thanh tra, kiểm tra.
Điều 34 Pháp lệnh Thư viện quy định:
Điều 26 Pháp lệnh Thư viện chỉ rõ:
Cơ quan chịu trách nhiệm thanh tra cấp nhà nước về thư viện là thanh tra chuyên ngànhVHTT&DL,ở địa phương là thanh tra SởVHTT&DL
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ
Theo Điều 3 Nghị định số 138/2005/NĐ-CP ngày 09/11/2005 của Chính phủ về Tổ chức và hoạt động của thanh tra Văn hóa-Thông tin, mục đích thanh tra, kiểm tra là nhằm phòng ngừa, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi, vi phạm pháp luật.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ


Điều 20, nghị định số 138/2005/NĐ-CP quy định nghĩa vụ của đối tượng thanh tra, trong đó có thư viện là:
Điều 2 của Nghị định số 138/2005/NĐ-CP ngày 09/11/2005 quy định về đối tượng của thanh tra văn hóa thông tin là tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý trực tiếp của cơ quan quản lý nhà nước về văn hóa- thông tin.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ


+ Công tác kiểm tra, thanh tra có tác động tích cực đến hoạt động thư viện- thông tin, góp phần làm cho các thư viện/CQTT thực hiện tốt chính sách, đường lối chủ trương của Đảng và Nhà nước, tuân thủ các quy tắc, tiêu chuẩn của ngành, hoàn thành các nhiệm vụ được giao.
+ Phải chấp hành quyết định thanh tra; có nghĩa vụ cung cấp đầy đủ, kịp thời, chính xác thông tin, tài liệu theo yêu cầu của cơ quan thanh tra và chịu trách nhiệm trước cơ quan pháp luật về tính trung thực của thông tin, tài liệu đã cung cấp; chấp nhận yêu cầu, kết luận, quyết định xử lý của đoàn thanh tra.
Phan Thị Mỹ Huế
Trường THCS Phú Hồ


Những quy định về công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động TV-TT góp phần điều tiết mọi hoạt động của thư viện, tăng tính tự giác trong việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, đẩy mạnh tiến độ và hoàn thành tốt các chỉ tiêu kế hoạch đã đề ra.
Trên đây là các câu hỏi chương 2 nhóm đã trình bày!