Chương II. §5. Dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO!
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: HÀ THỊ THƯƠNG HUẾ
Định nghĩa: Tiếp tuyến của đường tròn là đường thẳng tiếp xúc với đường tròn (đường thẳng chỉ có 1 điểm chung với đường tròn)
1.Nêu vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn; Các hệ thức
giữa khoảng cách từ tâm đường tròn đến đường thẳng và bán kính
đường tròn
2. Thế nào là tiếp tuyến của một đường tròn? Tiếp tuyến của đường tròn có tính chất gì?
Với d là khoảng cách từ tâm đường tròn đến đường thẳng
R là bán kính đường tròn
Tính chất: Nếu một đường thẳng là tiếp tuyến của đường tròn thì nó vuông góc với bán kính đi qua tiếp điểm
Qua bài học trước (bài 4), có những dấu hiệu nào để nhận biết một đường thẳng là tiếp tuyến của một đường tròn ?
Nếu một đường thẳng đi qua một điểm của đường tròn và vuông góc với bán kính đi qua điểm đó thì đường thẳng ấy là một tiếp tuyến của đường tròn.
Nếu một đường thẳng và một đường tròn chỉ có một điểm chung thì đường thẳng đó là tiếp tuyến của đường tròn.
Nếu khoảng cách từ tâm của một đường tròn đến đường thẳng bằng bán kính của đường tròn (d = R) thì đường thẳng đó là tiếp tuyến của đường tròn.
ĐỊNH LÍ
Cho tam giác ABC, đường cao AH. Chứng minh rằng đường thẳng BC là tiếp tuyến của (A; AH)
nên BC là tiếp tuyến của (A; AH) (dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến)
?1
Ta có:
Chứng minh:
Cách 1:
Cách 2:
Khoảng cách từ A đến BC bằng bán kính của đường tròn nên BC là tiếp tuyến của đường tròn
Bài toán: Qua điểm A nằm bên ngoài đường tròn (O), hãy dựng tiếp tuyến của đường tròn.
- Giả sử dựng được tiếp tuyến AB của (O) với B là tiếp điểm
Ta có ABO vuông tại B (ABOB) (Tính chất tiếp tuyến)
- Gọi M là trung điểm của AO
Tam giác vuông ABO có BM là trung
tuyến ứng với cạnh huyền nên BM =
Vậy điểm B nằm trên (M; MO )
B
M
O
A
Phân tích:
Bài toán: Qua điểm A nằm bên ngoài đường tròn (O), hãy dựng tiếp tuyến của đường tròn.
- Dựng M là trung điểm của AO
- Dựng (M; MO) cắt (O) tại B và C
- Kẻ các đường thẳng AB và AC
Ta được các tiếp tuyến cần dựng
?2 Hãy chứng minh cách dựng trên là đúng?
Chứng minh
nên ABO vuông tại B
=> AB  BO tại B mà B (O)
Vậy AB là tiếp tuyến của (O)
Tương tự: AC là tiếp tuyến của (O)
B
M
O
A
C
Cách dựng:
Bài 21- SGK- 111: Cho tam giác ABC có AB = 3, AC = 4, BC = 5. Vẽ đường tròn (B; BA). Chứng minh rằng AC là tiếp tuyến của đường tròn.
Suy ra AC  BA tại A. Mà A  (B)
nên AC là tiếp tuyến của đường tròn (B; BA)
Tam giác ABC có :
AB2 + AC2 = 32 + 42 = 9+16 =25 = 52 = BC2
Nên ABC vuông tại A (định lí Py-ta-go đảo)
Chứng minh:
Bài tập 23 (trang 111/SGK):Dây cua-roa hình trên có những phần là tiếp tuyến của các đường tròn tâm A, B, C. Chiều quay của vòng tròn tâm B ngược chiều kim đồng hồ . Tìm chiều quay của các vòng tròn còn lại .
LIÊN HỆ THỰC TẾ
ĐÁP ÁN
B
A
C
Chiều quay của đường tròn tâm A và tâm C cùng chiều kim đồng hồ
Thước cặp ( pan-me ) dùng để đo đường kính của một vật hình tròn
CD, AC, BD là các tiếp tuyến của đường tròn
MINH HOẠ CÁCH ĐO
Độ dài đường kính là : 5,8 cm

Nắm vững dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn.
Biết vẽ tiếp tuyến từ một điểm nằm ngoài đường tròn đến đường tròn
Xem lại các bài tập áp dụng.
Làm bài tập 22, 24,25 trang 111, 112
Tiết sau luyện tập
Chúc các em
chăm ngoan, học giỏi!