Chương II. §5. Dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn

TRƯỜNG THCS LL
HỌC SINH LỚP 9
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO!
Tiếp tuyến của đường tròn là đường thẳng tiếp xúc với đường tròn (đường thẳng chỉ có 1 điểm chung với đường tròn)
Kiểm tra bài cũ
2
d < R
1
d > R
Đường thẳng và đường tròn tiếp xúc nhau
Đường thẳng và đường tròn không giao nhau
d = R
0
Đường thẳng và đường tròn cắt nhau
1.Nêu vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn và các hệ thức
giữa khoảng cách từ tâm đường tròn đến đường thẳng và bán kính
đường tròn
2. Thế nào là tiếp tuyến của một đường tròn?
Làm thế nào để nhận biết một đường thẳng
là tiếp tuyến của đường tròn?
. O
C
•
R
d
Qua bài học trước, có cách nào nhận biết một đường thẳng là tiếp tuyến của một đường tròn ?
Nếu một đường thẳng và một đường tròn chỉ có một điểm chung thì đường thẳng đó là tiếp tuyến của đường tròn.
Nếu khoảng cách từ tâm của một đường tròn đến đường thẳng bằng bán kính của đường tròn (d = R) thì đường thẳng đó là tiếp tuyến của đường tròn.
Cho đường tròn (O),
Giải:
+ Có OC  a tại C (gt) d = OC
(d: là khoảng cách từ tâm O đến đt a)
+ có C  (O; R) (gt)  OC = R
Suy ra d = R
Vậy đường thẳng a là tiếp tuyến của (O)
C
O

a
lấy điểm C thuộc (O).
Qua C vẽ đường thẳng a vuông góc với
bán kính OC.
Hỏi đường thẳng a có là
tiếp tuyến của (O) hay không? Vì sao?
Nếu một đường thẳng đi qua một điểm của đường tròn và vuông góc với bán kính đi qua điểm đó thì đường thẳng ấy là một tiếp tuyến của đường tròn.
a) Nếu một đường thẳng và một đường tròn chỉ có một điểm chung thì đường thẳng đó là tiếp tuyến của đường tròn.
b) Nếu khoảng cách từ tâm của một đường tròn đến đường thẳng bằng bán kính của đường tròn thì đường thẳng đó là tiếp tuyến của đường tròn.
ĐỊNH LÍ
1. Dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn
Xét tính đúng , sai của các câu sau:
S
S
Đ
Đ
A
B
C
H
Cho tam giác ABC,đường cao AH. Chứng minh rằng BC là tiếp tuyến của (A; AH)
nên BC là tiếp tuyến của (A; AH)
(dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến)
?1
Chứng minh:
Ta có:
Bài 21/SGK/T111: Cho tam giác ABC có AB = 3, AC = 4, BC = 5. Vẽ đường tròn (B; BA). Chứng minh rằng AC là tiếp tuyến của đường tròn.
CA vuông góc với bán kính BA tại A
nên CA là tiếp tuyến của đường tròn (B)
Tam giác ABC có :
AB2 + AC2 = 32 + 42 = 9+16 =25 = 52 = BC2
nên vuông tại A ( định lí Py-ta-go đảo)
GIẢI:
2. áp dụng
Bài toán:
Qua điểm A nằm bên ngoài dường tròn (O), hãy dựng tiếp tuyến của đường tròn
- Dựng M là trung điểm của AO
- Dựng (M; MO) cắt (O) tại B và C
- Kẻ các đường thẳng AB và AC
Ta được các tiếp tuyến cần dựng
?2 Hãy chứng minh cách dựng trên là đúng?
B
M
O
A
C
*Cách dựng:

Cho tam giác ABC có AB = 6; AC= 8; BC= 10.
Trong các câu sau, câu nào sai?
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Tiếp tuyến của đường tròn
Đường thẳng tiếp xúc với đường tròn
Nếu một đường thẳng là tiếp tuyến của một đường tròn thì nó vuông góc với bán kính đi qua tiếp điểm.
Nếu một đường thẳng và một đường tròn chỉ có một điểm chung thì đường thẳng đó là tiếp tuyến của đường tròn.
Nếu một đường thẳng đi qua một điểm của đường tròn và vuông góc với bán kính đi qua điểm đó thì đường thẳng ấy là một tiếp tuyến của đường tròn.
Định nghĩa
Tính chất
Dấu hiệu nhận biết
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Thước cặp ( pan-me ) dùng để đo đường kính của một vật hình tròn
CÁCH ĐO
Độ dài đường kính là : 3 cm
BT 23 tr 111SGK. Dây cua-roa hình trên có những phần là tiếp tuyến của các đường tròn tâm A, B, C. Chiều quay của đường tròn tâm B ngược chiều quay kim đồng hồ . Tìm chiều quay của đường tròn tâm A và đường tròn tâm C (cùng chiều quay hay ngược chiều quay của kim đồng hồ).
LIÊN HỆ THỰC TẾ
B
A
C
Chiều quay của đường tròn tâm A và đường tròn tâm C cùng chiều quay của kim đồng hồ.
HƯỚNG DẪN học ở nhà

Nắm vững dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn.
Biết vẽ tiếp tuyến từ một điểm nằm ngoài đường tròn đến đường tròn
Xem lại các bài tập áp dụng.
Làm bài tập 22, 24,25 trang 111, 112 SGK.
Tiết sau luyện tập.