Chương 2 Điện tử thông tin

Chương 2
Máy phát
2.1 Định nghĩa và phân loại
Một hệ thống thông tin bao gồm: máy phát, máy thu và môi trường truyền sóng như hình 2.1. Trong đó máy phát là một thiết bị phát ra tín hiệu dưới dạng sóng điện từ được biểu diễn dưới một hình thức nào đó.






Sóng điện từ gọi là sóng mang hay tải tin làm nhiệm vụ chuyển tải thông tin cần phát tới điểm thu. Thông tin này được gắn với tải tin theo một hình thức điều chế thích hợp. Máy phát phải phát đi công suất đủ lớn để cung cấp tỉ số tín hiệu trên nhiễu đủ lớn cho máy thu. Máy phát phải sử dụng sự điều chế chính xác để bảo vệ các thông tin được phát đi, không bị biến dạng quá mức. Ngoài ra, các tần số hoạt động của máy phát được chọn căn cứ vào các kênh và vùng phủ sóng theo qui định của hiệp hội thông tin quốc tế (ITV). Các tần số trung tâm của máy phát phải có độ ổn định cao. Do đó, chỉ tiêu kỹ thuật của máy phát là: Công suất ra, tần số làm việc, độ ổn định tần số, dải tần số điều chế. Có nhiều cách phân loại máy phát
.1 Theo công dụng








Theo tần số
+ Phát thanh:
+ 3KHz30KHz (100Km 10Km): đài phát sóng cực dài VLW
+ 30KHz300KHz (10Km 1Km): đài phát sóng dài LW
+ 300KHz3000KHz (1Km 100m): đài phát sóng trung MW
+ 3MHz30MHz (100m 10m): đài phát sóng ngắn SW
+ Phát hình:
+ 30MHz300MHz (10m 1m): đài phát sóng mét
+ 300MHz3000MHz (1m 0,1m): đài phát sóng dm
+ Thông tin Vi ba và Rađa:
+ 3GHz30GHz (0,1m 0,01m): đài phát sóng cm
+ 30GHz300GHz (0,01m 0,001m): đài phát sóng mm
Theo phương pháp điều chế
+ Máy phát điều biên (AM)
+ Máy phát đơn biên (SSB)
+ Máy phát điều tần (FM) và máy phát điều tần âm thanh nổi (FM Stereo)
+ Máy phát điều xung (PM)
+ Máy phát khoá dịch biên độ ASK, QAM
+ Máy phát khoá dịch pha PSK, QPSK
+ Máy phát khoá dịch tần FSK...
Theo công suất
+ Máy phát công suất nhỏ Pra <100W
+ Máy phát công suất trung bình 100W < Pra < 10KW
+ Máy phát công suất lớn 10KW < Pra < 1000KW
+ Máy phát công suất cực lớn Pra > 1000KW
Ngày nay, trong các máy phát công suất nhỏ và trung bình người ta có thể sử dụng hoàn toàn bằng BJT, FET, MOSFET công suất, còn trong các máy phát có công suất lớn và cực lớn người ta thường sử dụng các loại đèn điện tử đặc biệt.



Sơ đồ khối tổng quát của các loại máy phát
Sơ đồ khối tổng quát của máy phát điều biên (AM)










+ Tiền khuếch đại âm tần: Có nhiệm vụ khuếch đại điện áp tín hiệu vào đến mức cần thiết