Chiến tranh thế giới thứ nhất

Chiến tranh thế giới thứ nhất
Thế chiến thứ nhất




Từ trên xuống theo chiều kim đồng hồ: 1. Chiến hào tại mặt trận phía tây; 2. Xe tăng Mark-1 của Anh đang bò qua chiến hào; 3. Tàu chiến Anh trúng mìn và chìm tại chiến dịch Dardanelles chống Ottoman; 4. Chiến binh đeo mặt nạ phòng độc trong chiến hào; 5. Máy bay thời Thế chiến I

.

Thời gian
28 tháng 6 năm 1914 – 11 tháng 11 năm 1918 (ngưng chiến) Hòa ước Versailles ký ngày 28 tháng năm 1919

Địa điểm
Châu Âu,Châu Phi và Trung Đông ( Trung Hoa Thái Bình Dương)

Nguyên nhân bùng nổ
Vụ ám sát Archduke Franz Ferdinand (28 tháng 6) Áo thuyên chiến với Serbia (28 tháng 7); Nga kéo quân vào Áo-Hung (29 tháng 7).

Kết quả
Entente chiến thắng; Đế quốc Nga, đế quốc Đức, đế quốc Áo-Hung và đế quốc Ottoman sụp đổ; Nhiều quốc gia mới tại Châu Âu và Trung Đông được thành lập; Hội nghị Versailles; Thành lập Hội quốc liên.



Tham chiến

Entente
Liên minh Trung tâm

Chỉ huy

Các nhà lãnh đạo và chỉ huy quân sự của Entente
Các nhà lãnh đạo và chỉ huy quân sự của Liên minh

Tổn thất

Số người chết: 5,525,000 Số người bị thương: 12,831,500 Số người mất tích: 4,121,000[1] ...xem thêm.
Số người chết: 4,386,000 Số người bị thương: 8,388,000 Số người mất tích: 3,629,000[1] ...xem thêm.

.



Chiến tranh thế giới thứ nhất, còn được gọi Đại chiến thế giới lần thứ nhất, Thế chiến thứ nhất hay Đệ nhất thế chiến, diễn ra từ tháng 8 năm 1914 đến tháng 11 năm 1918, là một trong những cuộc chiến tranh quyết liệt, quy mô to lớn nhất trong lịch sử nhân loại; về quy mô và sự khốc liệt nó chỉ đứng sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Đây là cuộc chiến tranh có chiến trường chính bao trùm khắp châu Âu và ảnh hưởng ra toàn thế giới, lôi kéo tất cả các cường quốc châu Âu và Bắc Mỹ vào vòng chiến với số người chết trên 20 triệu người với sức tàn phá và ảnh hưởng về vật chất tinh thần cho nhân loại rất sâu sắc và lâu dài.


Mục đích
Đây là một cuộc chiến để lập lại trật tự thế giới mới, nó làm sụp đổ bốn đế chế hùng mạnh của châu Âu và thế giới lúc đó là Đế quốc Nga, Đế quốc Đức, Đế quốc Áo-Hung và Đế quốc Ottoman, làm thay đổi sâu sắc bộ mặt của châu Âu và thế giới. Tuy nhiên mặc dù là cuộc chiến đẫm máu và khốc liệt như vậy nhưng cuộc chiến này đã không giải quyết được các mâu thuẫn gốc rễ và "thế giới mới" mà nó tạo ra còn đặt châu Âu và thế giới trước các vấn đề và mâu thuẫn khác còn trầm trọng hơn như phát sinh nhà nước theo chủ nghĩa cộng sản tại Nga, chủ nghĩa quân phiệt và phát xít tại Ý, Đức và Nhật, sự chia cắt, xâm phạm quyền tự quyết của các dân tộc... Những vấn đề đó sẽ dẫn đến bùng nổ Chiến tranh thế giới thứ hai. Đó là lý do một số nhà nghiên cứu cho rằng Chiến tranh thế giới thứ hai chỉ là sự nối tiếp của Chiến tranh thế giới thứ nhất sau 20 năm tạm nghỉ lấy sức.
Chiến tranh thế giới thứ nhất xảy ra giữa hai khối liên minh quân sự được hình thành sau thế kỷ 19: một bên là liên minh ba đế quốc Anh - Pháp - Nga, hay được gọi là khối hiệp ước Entente ba bên (trong tiếng Pháp entente có nghĩa là sự đồng thuận, hiệp ước) và sau này còn thêm Hoa Kỳ và một số nước khác tham gia; bên kia là phe Liên minh Trung tâm (Central Powers, hay còn gọi là Liên minh ba nước) gồm Đức, Áo – Hung và Ý. Tuy nhiên sau đó Ý chiến đấu bên phía Entente ba bên nhưng Liên minh Trung tâm có thêm Đế quốc Ottoman, Bulgaria. Trong khi vai trò của các đồng minh chính trong Entente ba bên khá đồng đều trong việc gánh vác sức nặng chiến tranh thì phía Liên minh Trung tâm vai trò các đồng minh là mờ nhạt hơn, chỉ Đức có vai trò trụ cột vì thực tế mâu thuẫn chủ yếu gây nên chiến tranh là gắn liền với tham vọng chính trị kinh tế và đế quốc của Đức lúc đó.
Quy mô, tính chất



Về khía cạnh chính trị – quân sự đây là lần đầu tiên thế giới biết đến một kiểu chiến tranh tổng lực, chiến tranh toàn diện. Chiến tranh diễn ra không những ác liệt trên bộ, trên không,