Chien tranh phongkien và swj chia cắt đất nuoc

"Năm 1504 , Hiến Tông "vì ham nữ sắc quá nhiều"chết sớm , Lê Uy Mục sao nhãng việc triều chính "đêm đêm cùng cung nhân uống rượu vô độ , ai say thì giết", lại giết các công thần , tôn thất có ý không ủng hộ mình . Tính tình hung hãn đến nỗi một viên sứ thần Trung Quốc đã phải gọi y là "vua quỷ"...
Tương Dực mới lên ngôi cũng tỏ ra sa đọa không kém , "hoang dâm vô độ". Sứ thần Trung Quốc nhận xét : "nhà vua tướng hiếu dâm như tướng lợn , loạn vong không còn bao lâu nữa"."
"Năm 1512 đại hạn trong nước đói to."
"Năm 1517, trong nước đói to , nhân dân chết đói nằm gối lên nhau"
"1519 hạn hán , lúa hỏng , gạo đắt ."
Năm 1511, Thân Duy Nhạc , Ngô Văn Tổng nổi lên ở Kinh Bắc .
Năm 1512 , Nguyễn Nghiêm nổi dậy ở Sơn Tây.
Năm 1515, Phùng Chương nổi dậy ở Tam Đảo . .
Năm 1516 , Trần Công Ninh nổi dậy ở Yên Lãng
"Mạc Đăng Dung người làng Cổ Trai ( Nghi Dương - Hải Phòng), lúc nhỏ làm nghề đánh cá , nhờ có sức khoẻ , giỏi võ mà thi đỗ lực sĩ . Năm 1508 được cử làm Đô chỉ huy sứ vệ thần vũ , sau được phong Vũ xuyên bá , giữ chức trấn thủ Sơn nam . Lợi dụng mâu thuẫn và tranh chấp gữa các đại thần của nhà Lê , Mạc Đăng Dung đem quân đánh bại dần các thế lực phong kiến mạnh , được vua Lê tín nhiệm thăng chức Thái Phó , tước quốc công , rồi tước An Hưng vương" .
Năm 1592
1558
1570
Chú giải:
Nơi xảy ra chiến tranh
Hôị chầu ở triều đình vua Lê
Hôị chầu ở phủ Chúa Trịnh
N g u y ễ n b ỉ n h k h i ê m
s ô n g g i a n h
L ê t ư ơ n g d ự c
m i n h k i n h b á c h ọ c
N g u y ễ n h o à n g
q u â n đ i ề n
C a o b ằ n g
1
7
6
5
4
3
2
8
Q u ố c t ử g i á m
C h i a c ắ t đ ấ t n ư ớ c
10