CHẤT KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG

ỨNG DỤNG TIẾN BỘ SINH HỌC
Nhóm 2 – Lớp K62C

Trịnh Ngọc Anh
Lê Thị Châm
Nguyễn Thị Thu Hoài
Vương Thu Phương
Đỗ Thị Thúy Tâm
ỨNG DỤNG CHẤT ĐIỀU HÒA
SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
CHẤT ĐIỀU HÒA SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
Khái niệm
Chất điều hòa sinh trưởng thực vật (còn gọi là các hormone sinh trưởng) là các chất hữu cơ do bản thân cây tiết ra có tác dụng điều khiển các quá trình sinh trưởng phát triển của cây.

2 nhóm hoocmôn
Hoocmôn kích thích
Hoocmôn ức chế
Auxin (AIA)
Gibêrelin (GA)
Xitokinin
Êtilen
Axit abxixic
Vai trò sinh lý của các hoocmôn
Auxin gây ra tính hướng động của cây
Auxin kích thích sự sinh trưởng giãn và sự phân chia của tế bào
Quả được tạo ra do thụ tinh bình thường
Quả bị loại bỏ hạt và không xử lý AIA
Quả bị loại bỏ hạt và xử lý AIA
Hạt là nguồn cung cấp AIA cho quả phát triển: Nếu hạt(quả bế ) của dâu tây bị loại bỏ sau khi thụ tinh, có thể thay thế nó bằng cách xử lí AIA ngoại sinh
Auxin kích thích sự hình thành, sự sinh trưởng của quả và tạo quả không hạt
Auxin kích thích sự hình thành rễ của cây
Auxin gây hiện tượng
ưu thế ngọn
Sản xuất thuốc diệt cỏ
Ngoài ra, Auxin kìm hãm sự rụng lá, hoa, quả của cây
Gibêrelin
Kích thích sự sinh trưởng kéo dài của thân
GA kích thích sự nảy mầm của hạt
Cây được xử lí GA3
Cây không xử lý GA
GA kích thích sự ra hoa
GA làm tăng kích thước quả
và tạo quả không hạt
Giberelin
Xitokinin
Kìm hãm quá trình già hóa của các cơ quan và của toàn cây
Kích thích sự nảy mầm của hạt và chồi ngủ
Trong sự tương tác với auxin, xytokinin điều chỉnh hiện tượng ưu thế ngọn
Êtilen
Bên trái: cây được phun 50ppmethylene trong 3 ngày
Bên phải: cây đối chứng
Etylen và sự rụng của lá, quả
Etylen và sự chín của quả
Sản xuất dứa và mango trái vụ
Etylen kích thích sự ra hoa của một số thực vật
Axit abxixic
Tác động sinh lý của axit abxixic:
Gây ngủ cho hạt, chồi
Điều chỉnh sự đóng mở khí khổng
Kiểm soát sự rụng
Tương quan hoocmôn kích thích và hoocmôn ức chế
AAB/GA
GA/AAB
Tương quan giữa các hoocmôn kích thích với nhau
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng


1. Kích thích nhanh sự sinh trưởng của cây tăng chiều cao, tăng sinh khối.
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
2. Tăng kích thước và năng suất quả
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
3. Kích thích sự ra rễ phụ của cành giâm, cành chiết
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
4. Điều chỉnh sự ra hoa của cây
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
5. Điều chỉnh giới tính của hoa
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng


6. Hạn chế sự rụng của lá, hoa và quả, tăng tỉ lệ đậu quả
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
7. Tạo quả không hạt
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
8. Điều chỉnh sự chín của quả
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
9. Kích thích sự tiết nhựa của cây có mủ
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
10. Điều khiển sự phát sinh rễ và chồi trong nuôi cấy mô
Nuôi cấy mô hoa lan
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
11. Tạo dáng cho cây cảnh
Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng
12. Tăng tính chống chịu của cây trồng với các điều kiện bất lợi môi trường.
13.Làm thui hoa và ức chế mầm nách cho thuốc lá.
14. Điều khiển sự ngủ nghỉ của cơ quan thực vật.
15. Kích thích hoạt tính của enzyme trong kỹ nghệ sản xuất men bia.
16. Trừ cỏ dại cho cây trồng.
Ứng dụng điều khiển sự ra hoa bằng ethephon
Giới thiệu
Cây ăn quả Việt Nam rất phong phú và đa dạng nhưng chỉ ra hoa 1 lần trong năm.

• Etylen là một Cacbuahyđro đơn ở dạng khí, được phát hiện và xếp vào nhóm phytohormones muộn nhất nhưng lại được đưa vào ứng dụng đại trà nhanh nhất, mang lại hiệu quả kinh tế to lớn.
Trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, chất tổng hợp có tác dụng tương tự etylen được sử dụng nhiều hơn cả là Ethephon (Ethrel) hay (2-CEPA)
Ứng dụng điều khiển sự ra hoa bằng ethephon
2. Ứng dụng của ethephon
Điều chỉnh quá trình ra hoa kết trái của xoài, nhãn
Để có trái cây chín vào dịp tết, người ta dùng Ethephon 0,1% phun ướt đều lên lá xoài, nhãn.
Sau khi hoa hình thành, tiến hành xử lí hoa.
Pha 20ml dung dịch Ethephon 0,1% phun ướt đều trên cây
Khấc ¾ số cành trên cây, rộng 5-10mm
Pha 25ml dung dịch Ethephon 0,1% phun ướt đều trên toàn cây
Hiệu lực của Ethephon đến các yếu tố cấu thành năng suất nhãn (Thí nghiệm thực hiện tại Long Khánh - Đồng Nai, 1ha có 300 cây)
Ảnh hưởng của Ethephon đến năng suất trái nhãn
Ethephon giúp tăng mùa vụ, tăng năng suất của cây nhãn mà chất lượng của quả nhãn không thay đổi. Việc đưa vào các tiến bộ khoa học đã mang lại hiệu quả lớn cho các vùng trồng nhãn, xoài…
Điều chỉnh quá trình ra hoa của họ cây có múi
Khi bộ lá vừa già, xanh sậm bắt đầu phun dung dịch Ethephon 0,1%, phun 2 lần cách nhau 5-7 ngày, Kết hợp với việc xiết nước . Lá già bắt đầu rụng, rồi cây sẽ nhú đọt non mới và ra hoa.
Hiệu lực của Ethephon đến các yếu tố cấu thành năng suất cam xanh (Vườn anh Sáu Dân, Châu Thành, Long An, 1ha có 1.600 cây)
Sau khi xử lý ra hoa cho cây trồng bằng Ethephon cần phải tuân thủ chế độ phân bón đầy đủ khi cây ra hoa và sau đó cần bón phân để tăng tỷ lệ đậu quả, tăng chất lượng và đảm bảo mẫu mã quả đẹp, đồng đều.
MỘT SỐ NGUYÊN TẮC KHI SỬ DỤNG CHẤT ĐIỀU HÒA SINH TRƯỞNG THỰC VẬT
NỒNG ĐỘ SỬ DỤNG
Kích thích → Nồng độ thấp
Ức chế sinh trưởng, diệt trừ cỏ → Nồng độ cao
Cần xác định:
Loại cây trồng
Thời kì sinh trưởng
Các chất kích sinh trưởng tương ứng...
2. NGUYÊN TẮC PHỐI HỢP
Thỏa mãn các điều kiện sinh thái và các yếu tố dinh dưỡng cho cây.
Cần xác định thời vụ và vùng cây trồng thích hợp.
Đáp ứng đầy đủ nước và phân bón.
→ Phun hỗn hợp các chất điều hòa sinh trưởng + các nguyên tố khoáng.
→ Sử dụng phối hợp phân bón và chất điều hòa sinh trưởng có ý nghĩa lớn.
MỘT SỐ NGUYÊN TẮC KHI SỬ DỤNG CHẤT ĐIỀU HÒA SINH TRƯỞNG THỰC VẬT
3. NGUYÊN TẮC ĐỐI KHÁNG SINH LÝ GIỮA CÁC CHẤT ĐIỀU HÒA SINH TRƯỞNG NỘI SINH VÀ NGOẠI SINH
VD:
Giữa auxin xử lí và etylen nội sinh trong việc ngăn ngừa sự rụng lá, hoa, quả.
Giữa gibberellin ngoại sinh và acid absisic nội sinh trong việc phá bỏ trạng thái ngủ nghỉ của cây.
Giữa auxin và cytokinin trong sự phân hóa rễ và chồi...

4. NGUYÊN TẮC CHỌN LỌC
Thường áp dụng với các chất diệt trừ cỏ dại (có tính độc chọn lọc cao).
Khả năng độc chọn lọc phụ thuộc vào đặc trưng giải phẫu, hay khả năng phân hủy nhanh trong cây...
→ Chọn thuốc diệt cỏ mà không độc cho cây trồng, phối hợp các thuốc khác nhau.
THUẬN LỢI
Các chính sách của nhà nước đối với phát triển khoa học công nghệ ứng dụng trong nông nghiệp, cùng với đó là nguồn vốn đầu tư lớn.
Các chế phẩm đa dạng đã được bán rộng rãi trên thị trường.
Nông dân và người sản xuất đã được tiếp cận với các ứng dụng mới trong trồng trọt.
Nông nghiêp luôn nhận được sự quan tâm của các cấp chính quyền, thể hiện qua các chính sách và các chương trình hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp.
Quy mô thị trường trong nước đã ngày một lớn hơn, thu nhập của người dân ngày càng tăng → thị trường nội địa có khả năng sẽ trở thành nơi tiêu thụ được một lượng lớn các sản phẩm mà ngành nông nghiệp sản xuất ra.
KHÓ KHĂN
Một số nơi người nông dân vẫn chưa có điều kiện biết và ứng dụng các biện pháp mới như sử dụng các chất điều hòa sinh trưởng.
Các chế phẩm bán trên thị trường tràn lan và chưa được kiểm soát về chất lượng.
Sử dụng không đúng theo các nguyên tắc, gây ra một số tác dụng trái chiều.
Sự tăng trưởng nhanh về số lượng có thể không kèm theo sự tăng về chất lượng, thậm chí còn làm giảm chất lượng.
Tình trạng sử dụng hóa chất tràn lan trong nông nghiệp hiện nay rất đáng báo động đẫn đến nguy cơ đất nông nghiệp bị thoái hóa, bạc màu. Trong khi đó, các công ty trong lĩnh vực chế phẩm sinh học của ta lại rất yếu, nhiều sản phẩm nhập từ nước ngoài về đã quá hạn sử dụng hoặc đã bị cấm sử dụng trên thế giới,chính vì vậy mà gây khó khăn thêm cho phát triển nông nghiệp.
THỜI CƠ
Sau khi gia nhập vào WTO, nông nghiệp Việt Nam có 3 cái được:
Thị trường nông sản mở rộng, hàng hóa nông sản có thể bán trong nước và cho các nước thành viên khác.
Đầu tư nước ngoài vào Việt Nam sẽ tăng mạnh đặc biệt là vào lĩnh vực nông nghiệp, nhờ vậy sẽ thúc đẩy nền nông nghiệp Việt Nam phát triển mạnh lên.
Bà con nông dân sẽ có dịp tiếp cận những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới ngày càng nhiều hơn, nhanh hơn và sâu rộng hơn.

→ Thị trường tiêu thụ rộng lớn làm đẩy mạnh quá trình sản xuất và ứng dụng khoa học kĩ thuật để tăng sản lượng.
THÁCH THỨC
Sản phẩm sử dụng chất điều hòa sinh trưởng có thể bị hạn chế tiêu thụ bởi những người tiêu dùng hoặc ở các thị trường khó tính.
Sản phẩm chưa được kiểm soát về chất lượng và sản xuất không tuân theo tiêu chuẩn GAP có thể bị từ chối khi xuất khẩu.
Việc áp dụng các nguyên tắc sử dụng chế phẩm chất điều hòa sinh trưởng thực vật trong sản xuất nông nghiệp cần phải được tuân thủ chặt chẽ. Tuy nhiên, điều này còn bị hạn chế bởi 1 số thách thức như: hiểu biết của người nông dân, ý thức lợi nhuận bản thân, điều kiện kinh tế hạn chế nên việc nâng cao chất lượng nông sản chưa được chú trọng nhiều như việc tăng năng suất...
PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN
Sử dụng chất điều hòa sinh trưởng thực vật trong sản xuất nông nghiệp không còn là một hướng mới, tuy nhiên vẫn đang tiếp tục phát triển và mở ra nhiều triển vọng cho người nông dân.
Là biện pháp tương đối an toàn trong trồng trọt đối với sức khỏe con người và môi trường nên được ủng hộ và có điều kiện phát triển.
Là biện pháp hàng đầu trong kích thích sinh trưởng của cây.
Được sử dụng ngày càng nhiều trong việc làm tăng năng suất nông phẩm.
Sử dụng nhiều trong nuôi cấy mô và tế bào.
Trừ cỏ dại mà vẫn an toàn đối với môi trường...
→ Trong tương lai sẽ mở rộng ra nhiều ứng dụng hơn nữa của hormone thực vật trong trồng trọt.
CẢM ƠN THẦY VÀ CÁC BẠN ĐÃ LẮNG NGHE!