Cấu trúc và một số đặc điểm của Trái Đất

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
Chương 2
HÌNH DẠNG, KÍCH THƯỚC
VÀ CẤU TẠO CỦA TRÁI ĐẤT
Bài 2: CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM
CỦA TRÁI ĐẤT
Người soạn: GV. Vũ Thị Thanh Hương
Lớp dạy: Văn – Địa K37
Ngày dạy: 10/11/2015
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
1. Cấu trúc Trái Đất
a. Các lớp của Trái Đất
BẢNG THÔNG TIN VỀ CÁC LỚP CẤU TẠO TRÁI ĐẤT
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
BẢNG THÔNG TIN VỀ CÁC LỚP CẤU TẠO TRÁI ĐẤT
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
Manti
Nhân
Manti
trên
Manti
Dưới
Nhân
ngoài
Nhân
trong
Hãy so sánh thông tin về các lớp và rút ra nhận xét
Câu hỏi
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Kết luận chung
+ Nhiệt độ TĐ tăng dần từ ngoài vào trong.
+ Áp suất TĐ tăng dần từ ngoài vào trong.
+ Theo thứ tự từ ngoài vào trong, các lớp của Trái đất: Vỏ, Manti, Nhân
Câu hỏi vận dụng
1
Tại sao ở nhiệt độ 45000C,
2
nhân trong của TĐ vẫn ở trạng thái rắn?
Tại sao nhân TĐ có thể tích chỉ chiếm 17%,
nhưng khối lượng của nhân chiếm những 33,5%?
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
+ Càng vào trong vật chất có khối lượng riêng (tỉ trọng) càng lớn.
- Kết luận chung
+ Nhiệt độ TĐ tăng dần từ ngoài vào trong.
+ Áp suất TĐ tăng dần từ ngoài vào trong.
+ Theo thứ tự từ ngoài vào trong, các lớp của Trái đất: Vỏ, Manti, Nhân
Câu hỏi mở rộng
1
Giữa các lớp của TĐ có mối quan hệ với nhau không?
Hãy lấy ví dụ minh họa.
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
Mối quan hệ
giữa Vỏ - Manti
i
Núi lửa
Vỏ Trái Đất
Nhân trong
Nhân ngoài
Tác động của dòng đối lưu tới vỏ Trái Đất
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Giữa lớp Manti và lớp vỏ TĐ có mối quan hệ chặt chẽ với nhau do dòng đối lưu trong lớp Manti thường xuyên tác động vào vỏ TĐ.
+ Nguyên nhân hình thành dòng đối lưu: do sự phân dị trọng lực (vật chất nặng chìm xuống dưới, vật chất nhẹ nổi lên trên).
+ Ý nghĩa của dòng đối lưu: tạo thành núi lửa, cung cấp vật liệu làm dày vỏ TĐ, làm cho các mảng TĐ dịch chuyển theo phương nằm ngang.
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
b. Cấu trúc vỏ TĐ
1. Cấu trúc Trái Đất
a. Các lớp của Trái Đất
Hình vẽ Vỏ Trái Đất, tr.16 Tập bản đồ ĐLTNĐC
1
Cấu trúc ngang của vỏ TĐ gồm những kiểu nào?
2
Cấu trúc đứng của vỏ TĐ gồm những lớp nào?
Câu hỏi gợi mở
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
b. Cấu trúc vỏ TĐ
- Vỏ TĐ rất mỏng, được phân ra hai kiểu
+ Vỏ lục địa gồm 3 lớp: trầm tích, granit, badan.
+ Vỏ đại dương chỉ có 2 lớp: trầm tích, ba dan
- Chỗ mỏng nhất và yếu nhất của vỏ TĐ là ở dãy núi ngầm giữa đại dương.
- Chỗ dày nhất của vỏ TĐ là khiên lục địa.
1. Cấu trúc Trái Đất
a. Các lớp của Trái Đất
Phân biệt vỏ Trái Đất và thạch quyển?
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
Vỏ TĐ tuy nằm ở ngoài cùng và ở trạng thái rắn chắc nhưng không ổn định và thường xuyên bị tác động bởi dòng đối lưu trong bao Manti mà sinh ra núi lửa và sự chuyển dịch. Vỏ TĐ cùng với Mái Manti hợp thành thạch quyển.
Tiểu kết
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Hội nghị địa chất thế giới năm 1972 đã đưa ra thuyết mới là thuyết kiến tạo mảng trên cơ sở kế thừa thuyết lục địa trôi.
2. Thuyết kiến tạo mảng
Thuyết lục địa trôi
A.Wegener đề xuất năm 1912
Thuyết kiến tạo mảng
Ra đời vào những năm 60 của thế kỷ XX
Câu hỏi gợi mở
1
Bề mặt TĐ chia thành những mảng kiến tạo nào?
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Thạch quyển của TĐ được cấu tạo bởi 7 mảng kiến tạo lớn: Âu - Á, Thái Bình Dương, Bắc Mĩ, Nam Mĩ, Phi, Ấn Độ, Nam Cực và 3 mảng kiến tạo nhỏ: Naxca, Arap, Philippin.
Câu hỏi gợi mở
2
Em hãy liệt kê tên của các mảng thuộc 2 kiểu sau?
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Chỉ có mảng Thái Bình Dương, Philippin, mảng Naxca toàn bộ là vỏ đại dương (mảng đại dương). Các mảng còn lại có cả vỏ lục địa (mảng lục địa) và vỏ đại dương (mảng đại dương).
- Nghiên cứu về các mảng ko chỉ nghiên cứu lục địa mà phải nghiên cứu từ bề mặt tới hết giới hạn thạch quyển.
- Quá trình hình thành các châu và đại dương.
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
Quá trình hình thành các châu và đại dương
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Sự chuyển dịch của các mảng xảy ra theo nhiều cách khác nhau:
+ Khi 2 mảng lục địa tiến vào nhau.
Một mảng bị chui xuống dưới mảng kia
Mảng lục địa
Mảng lục địa
1. Thạch quyển
2. Quyển mềm
Bị xô ép
Hình thành các dãy núi
Bị xô ép
2 mảng lục địa tiến vào nhau
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Sự chuyển dịch của các mảng xảy ra theo nhiều cách khác nhau:
+ Khi mảng đại dương tiến vào mảng lục địa.
Núi lửa
Dãy núi lửa
Mảng lục địa
Mảng đại dương
Vực thẳm đại dương
Đới hút chìm
Măc ma được sinh ra
Bị xô ép
1. Thạch quyển
2. Quyển mềm
mảng đại dương tiến vào mảng lục địa
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Sự chuyển dịch của các mảng xảy ra theo nhiều cách khác nhau:
+ Khi 2 mảng đại dương tiến vào nhau.
Chuỗi đảo núi lửa
Mảng đại dương
Mảng đại dương
Vực thẳm đại dương
Đới hút chìm
Măc ma được sinh ra
Bị xô ép
1. Thạch quyển
2. Quyển mềm
2 mảng đại dương tiến vào nhau
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Sự chuyển dịch của các mảng xảy ra theo nhiều cách khác nhau:
+ Khi 2 mảng tách khỏi nhau
2 mảng đại dương tách dãn
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
- Sự chuyển dịch của các mảng xảy ra theo nhiều cách khác nhau:
+ Khi 2 mảng trượt bằng.
Đứt gãy
Nơi dịch chuyển
Tâm chấn
Tiêu điểm
Sóng địa chấn
2 mảng trượt bằng
?
Dựa vào bản đồ kiến tạo mảng, tr.18, 19 Tập bản đồ ĐLTNĐC
Bài tập vận dụng
Hãy xác định kiểu dịch chuyển giữa các cặp mảng sau?
Kết quả là hình thành dạng địa hình nào?
Mảng Thái Bình Dương và Mảng Âu - Á
Mảng Naxca và mảng Nam Mĩ
Mảng Ấn Độ và Mảng Âu - Á
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
Nơi tiếp xúc giữa các mảng kiến tạo là những vùng bất ổn, thường có các hoạt động kiến tạo xảy ra, kèm theo động đất và núi lửa. Hiện nay, các mảng kiến tạo vẫn đang tiếp tục dịch chuyển, nhưng rất chậm: vài cm - vài chục cm/năm.
Tiểu kết
CẤU TRÚC VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÁI ĐẤT
3. Một số đặc trưng chính của Trái Đất
a. Ý nghĩa của trọng lực và từ trường của Trái Đất.
b. Những đặc điểm của phân bố lục địa và đại dương trên Trái Đất.
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Đặc điểm các lớp của Trái Đất
Cấu trúc của lớp vỏ Trái Đất
Đặc điểm của các mảng thạch quyển
DẶN DÒ
1
Hoàn thành các yêu cầu được nhắc tới trong bài học
2
Lớp làm 1 sơ đồ tư duy của chương 2 trên khổ giấy A0.
3
Chuẩn bị dụng cụ giờ sau TH gồm: compa, bút chì, thước kẻ.