Canh ngay xuan

GIÁO ÁN
NGỮ VĂN 9
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: ĐÀO THỊ HÔNG LÊ
TỔ NGỮ VĂN
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ NGHĨA HƯNG

KIỂM TRA BÀI CŨ
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Câu1:
a) Đọc thuộc lòng và diễn cảm 4 câu thơ miêu tả Thuý Vân.
Câu 1:
b) Sắc đẹp của Thuý Vân được so sánh với những hình tượng thiên nhiên nào? Đó là bút pháp gì?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2:
Các từ sau cho em nhận biết những tài gì ở Kiều?
thi hoạ
ca ngâm.
Cung thương
Hồ cầm
Làm thơ, vẽ, hát, đàn, đặc biệt tài đàn.
Bất
Tri
Tam
Bách
Dư
Niên
Hậu
Thiên
Hạ
Hà
Nhân
Khấp
Tố
Như
Tiết 28
Trích "truyện kiều"- nguyễn du
CẢNH NGÀY XUÂN


Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời ,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
CẢNH NGÀY XUÂN
I.Tìm hiểu chung
1) Vị trí đoạn trích:
Thuộc phần “Gặp gỡ và đính ước”.
2) Bố cục:
Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Khung cảnh ngày xuân
Khung cảnh lễ hội
trong tiết Thanh minh
Cảnh chị em Thuý Kiều
du xuân trở về
Trích "truyện kiều"- nguyễn du
3 phần:
- 4 câu đầu: Khung cảnh ngày xuân.
- 8 câu tiếp: Khung cảnh lễ hội trong tiết Thanh minh.
- 6 câu cuối: Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về.
CẢNH NGÀY XUÂN

Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời ,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

II. Đọc – hiểu văn bản
1) Khung cảnh ngày xuân
- “Con én đưa thoi” ->ẩn dụ
->thời gian, gợi không gian.

- Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

->Sử dụng màu sắc hài hòa, xanh của cỏ non traỉ rộng, điểm xuyến một vài bông lê trắng.
->Bức họa tuyệt đẹp về mùa xuân: mới mẻ, tinh khôi(cỏ non), giàu sức sống, khoáng đạt(xanh tận chân trời), trong trẻo, nhẹ nhàng, thanh khiết(trắng điểm của hoa lê).
CẢNH NGÀY XUÂN
II. Đọc – hiểu văn bản:
1) Khung cảnh ngày xuân
“Phương thảo liên thiên bích,
Lê chi sổ điểm hoa”.
(Thơ cổ Trung Hoa)
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
(Nguyễn Du)
Miêu tả cành lê điểm một vài bông hoa
mà không nói tới màu sắc của hoa lê
Là bức hoạ tuyệt đẹp về mùa xuân:
Gam màu làm nền cho bức tranh xuân là thảm
cỏ non trải rộng chân trời,trên nền xanh cỏ non
ấy điểm xuyết một vài bông hoa lê trắng.
Nguyễn Du chỉ thêm chữ “trắng”cho cành lê
mà bức tranh xuân đã khác, nó là điểm nhấn
làm nổi bật thần sắc của hoa lê. Màu xanh
của cỏ non và sắc trắng của hoa lê làm cho
màu sắc có sự hài hoà tới mức tuyệt diệu.
Tất cả gợi lên vẻ đẹp riêng của mùa xuân.
CẢNH NGÀY XUÂN
II. Đọc –hiểu văn bản
1) Khung cảnh ngày xuân
2) Khung cảnh lễ hội Thanh minh

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

II.Đọc và phân tích:
2)Khung cảnh lễ hội Thanh minh:
LỄ TẢO MỘ
HỘI THANH MINH
CẢNH NGÀY XUÂN
CẢNH NGÀY XUÂN
II.Đọc – hiểu văn bản
2) Khung cảnh lễ hội Thanh minh
* Lễ: Tảo mộ
* Hội: Đạp thanh

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

Truyền thống văn hoá xưa
“Nô nức yến anh”
(ẩn dụ)
Gợi hình ảnh trai thanh gái lịch vui vẻ, rộn ràng.
“Ngựa xe như nước
áo quần như nêm”
(so sánh)
Không khí đông vui, nhộn nhịp.
- Dùng hình ảnh ẩn dụ, so sánh
.

CẢNH NGÀY XUÂN
II.Đọc –hiểu văn bản
2) Khung cảnh lễ hội Thanh minh

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

PHONG TỤC CÚNG ĐỐT VÀNG MÃ

CẢNH NGÀY XUÂN
II.Đọc – hiểu văn bản
2) Khung cảnh lễ hội Thanh minh

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân ,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên ,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.


- Dùng từ loại: Dùng một loạt từ có hai âm tiết(từ ghép, từ láy)là tính từ , động từ, danh từ.

 Sự đông vui
 Sự náo nhiệt.
 Sự tấp nập


Khung cảnh lễ hội đông vui, náo nhiệt, khắc họa một truyền thống lễ hội xa xưa.

CẢNH NGÀY XUÂN


Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.


II. Đọc – hiểu văn bản
3) Cảnh chị em Kiều du xuân trở về
- Cảnh và người: thưa vắng, không còn đông vui, náo nhiệt.
 Gợi tả tâm trạng luyến tiếc, bâng khuâng, lặng buồn, sâu lắng .
Tả cảnh ngụ tình.
Thời điểm: buổi chiều tà, hoàng hôn xuống, lúc tan hội
Dùng từ láy: tà tà, thơ thẩn, thanh thanh, nao nao, nho nhỏ

1) Nội dung: Bức tranh cảnh ngày xuân tươi đẹp.
2) Nghệ thuật: Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu sức gợi.
III.Tổng kết
*Ghi nhớ-87/sgk
1
3
5
?3
6
7
?1
?5
4
?4
?6
?7
?2
8
?8
2
Trò chơi ô chữ
Điền từ vào chỗ trống
9
?9
10
?10
11
?11
12
?12
C
Ả
N
H

N
G
Ụ

T
Ì
N
H
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
.
HU?NG D?N H?C ? NH�:
1) B�i cu:
H?c thu?c lịng do?n trích :C?nh ng�y xu�n"
N?m v?ng ph�n tích n?i dung v� ngh? thu?t trong do?n trích.

2) B�i m?i:
*So?n b�i "Thu?t ng?"

xin chào
Tiết học đến đây kết thúc
Hẹn gặp lại