Các kiểu chân côn trùng

Trường Đại học Nông Lâm
TP. Hồ Chí Minh
***
Môn: Côn Trùng Đại Cương

Đề tài: Cấu tạo các kiểu chân và chức năng của côn trùng

Nhóm: 4
GVHD: Ths.Lê Cao Lượng
Danh sách nhóm:
Nguyễn Thị Dung 12145098
Võ Văn Ngọc Châu 12145030
Nguyễn Thanh Phong 12145061
Đặng Ngọc Trinh 12145040
Nguyễn Anh Khoa 12145217
Nội dung chính:
Giới thiệu chung
Cấu tao của chân côn trùng
Các kiểu chân và chức năng
Giới thiệu chung
Chân là chi phụ điển hình của đốt ngực của côn trùng
Cơ quan vận động chính của côn trùng
Mang đặc điểm của nghành chân khớp
Gắn vào những đốt ngực giữa mảnh bên và mảnh bụng
Gồm nhiều đốt gắn với nhau
Cấu tạo chân côn trùng
Gồm nhiều đốt. Mỗi đốt gắn với nhau bởi các chất màng
Đốt chậu (coxa)
Đốt chuyền
Đốt đùi (femur)
Đốt ống hay Đốt chậu (tibia)
Đốt bàn (tarsus)
Đốt cuối bàn (móng, vuốt)
Đốt chậu (coxa) thường có hình chóp cụt , ngắn nằm trong ổ chậu(chỗ lõm bằng da mềm) dễ dàng di chuyển về mọi phía
Đốt chuyển: (trochanter) có kích thước ngắn, hẹp, nhỏ như một khớp bản lề (cũng có 1 số loài như chuồn chuồn, thành trùng và ấu trùng), đốt chuyển ngắn chia đôi nhưng thực chất là 1 đốt.đốt chuyển chuyển tự do
Đốt đùi :(femur) là đốt thứ 3 có kích thước lớn hn các đốt khác luôn dài to và mạnh.nhất là kiểu chân nhảy như chân sau của dế mèn, châu chấu đốt đùi rất dài và mập
Đốt ống: đốt chày (tibia) : mãnh dài nhưng ngắn hơn đốt đùi mặt sau của ống thường có 2 hàng gai cứng có khi còn có 1-2 cựa mọc ở mút dưới có thể cử động được
Đốt bàn (tarsus) gồm nhiều các đốt nhỏ (tarsomeres) ghép lại, thường 1-5 đốt nhỏ cử động được.
Đốt cuối bàn (móng, vuốt) thường có những vuốt hay móng(claw), đệm giữa móng vật lồi giữ móng, đệm đốt cuối bàn chân đệm móng đốt bàn chân cuối mấu lồi cơ gấp đốt cuối bàn chân.lòng đệm giữa móng là lớp da mềm . Đệm móng phủ đầy lông mịn.



Cấu tạo đốt bàn chân của cộn trùng

B1 . Ở côn trùng bộ cánh thẳng( nhìn mặt bụng); B2. Ở con đực loài Asilus crabroniformis; B3. Ở con đực loài Rhagio notata; a.Đệm giữa móng; c móng; e. là vật lồi giữa móng; fp đệm đốt cuối bàn chân;ft.mấu lồi cơ gấp đốt cuối bàn chân; p. đệm móng; t. đốt bàn chân cuối.




Các kiểu chân ở côn trùng
Chân bò chân chạy
Chân nhảy
Chân đào bới.Chân bắt mồi
Chân bơi lội
chân lấy phấn- Chân chải phấn
Chân kẹp leo
chân giác bám (chân bám hút)
Các kiểu chân ở côn trùng
Chân bò

Hay còn gọi là chân chạy
Đây là loại chân phổ biến ở các loại côn trùng
Chân này dài và phát triển đều nhau (như chân gián, bọ chân chạy carabids)
Chân nhảy
kiểu chân mà phần nhiều chân ngực sau tiến hóa thành
Đốt đùi rất phát triển trở nên to và mập
Đốt chày dài và mảnh hơn giúp cho côn trùng chạy nhanh (cào cào,dế,một số loài rầy..)
Chân đào bới:

Điển hình là đôi chân trước của dế dũi và bọ hung ăn phân
Cặp chân thích hợp với cuộc sống trong đất
Chân thường ngắn và thô
Đốt chày chân trước phình to và phía mép đốt chày có nhiều răng cưa.
Chân bắt mồi

Đôi chân trước của bọ ngựa (mantidae)
Kiểu chân của lòai côn trùng chuyên săn bắt những động vật khác làm thức ăn
Đốt (chậu) chân trước vươn dài ra
Đốt đùi rất phát triển có rãnh lỏm ở mặt dưới và hai hàng gai sắc nhọ ở hai bên rãnh
Đốt ống cũng có 2 hàng gai có thể gấp lọt vào rãnh lỏm của đốt
Chân bơi :
Đây là kiểu chân của côn trùng sống dưới nước
Dùng chân để bơi như niềng niễng
Đốt ống và bàn chân của đôi chân sau thường dài, dẹp
Hai bên mép có 2 hàng lông dài có tác dụng như mái chèo.
Chân lấy phấn(chân sau )
chân chải phấn(chân trước)
Là kiểu chân đặc trưng thường thấy ở những loài ong như ong mật ,ong bầu
Đốt chày chân sau phình to, phía ngoài lõm. Đốt chày phình rộng về phía cuối hẹp và lõm ở giữa xung quanh bờ có lông dài tạo thành giỏ chứa phấn hoa
Đốt gốc của bàn chân phình to,dẹp mặt trong có nhiều lông cứng xếp thành hàng ngang như bàn chải dùng để chải gom các phấn hoa dính trên lưng cơ thể ong
Chân kẹp leo
Loài chân đặc biệt thấy ở các loài chấy rận và chi trước cà cuống
Chân ngắn và bàn chân chỉ có một đốt , Đốt bàn cuối có móng phát triển, cuối đốt chày có mấu nhô lên.
Khi móng gập lại bị cài vào mấu đốt chày.
Chân giác bám
(bám hút).
Là kiểu chân trước của con niềng niễng đực
Bàn chân phình to xếp xít nhau
Mặt dưới chân hơi lõm tạo thành một giác bám có thể bám chắc vào những vật trơn bóng nhất là trên lưng con cái