CÁC ĐỊNH LUÂT MENDEL

Mendel và Di truyền
Gregor Mendel
Di truyền học hiện đại bắt đầu vào nửa thế kỷ 18 trong khu vườn tu viện, nơi đây tu sĩ Gregor Mendel đã chứng minh sự di truyền trên cây đậu Hà Lan. Mendel đã:
Sử dụng phương pháp thực nghiệm
Phân tích định lượng
Xử lý số liệu bằng toán học
Đây là phương pháp thí nghiệm rất khoa học
Công trình của Mendel
Trồng đậu Hà Lan
Cho thụ phấn bố mẹ thuần chủng (P)
Thu hạt và quan sát đặc điểm (F1)
Đời con
Cho giao phấn tự do và quan sát thế hệ tiếp theo (F2)
Mendel xác định được 7 đặc điểm của đậu Hà Lan
Quan sát công trình của Mendel
Đậu hoa tía TC
Đậu hoa trắng TC
X
P
Phát hiện của Mendel có ý nghĩa gì?
Các đặc điểm này là tương ứng
Hoa tía và hoa trắng
Cùng alen
Những alen khác nhau cùng ở trên vị trí của gen màu hoa
Alen hoa tía và hoa trắng là 2 đoạn ADN trên vị trí màu hoa
Những trạng thái khác nhau của gen trên NST tương đồng
Tính trạng được truyền lại riêng lẻ
Mỗi một đặc điểm, một cơ thể nhận 2 alen, 1 từ mỗi bố mẹ
Cơ thể lưỡng bội
Nhận 2 bộ NST, 1 từ mỗi bố mẹ
Đó là các NST tương đồng
Như có 2 bản bách khoa toàn thư
Bản của Anh
Bản của Mỹ
Một vài tính trạng có dấu hiệu riêng
Hoa tía và hoa trắng là tính trạng riêng biệt không hòa lẫn nhau
Tía X trắng ≠ Tía sáng
Tía khác trắng
Alen trội
Biểu hiện hoàn toàn
Alen lặn
Không có tác động
Gen không tạo ra protein
chức năng
Phát hiện của Mendel có ý nghĩa gì?
Kiểu gen và kiểu hình
Sự khác nhau giữa các cơ thể như thế nào và đặc điểm nào di truyền ?
Kiểu hình
Biểu hiện của một tính trạng
Kiểu gen
Biểu hiện di truyền của cơ thể
Giải thích kết quả của Mendel:
…Trội và lặn
…Kiểu hình và kiểu gen
Tạo các phép lai
Dùng các chữ cái để biểu diễn
Alem màu hao  P hoặc p
Đậu hoa tía thuần chủng  PP
Đậu hoa trắng thuần chủng  pp
Quan sát thí nghiệm của Mendel
Đậu hoa tía
Thuần chủng
X
100%
100%
Đậu hoa tía
25%
Đậu hoa trắng
3:1
PP
pp
Pp
Pp
Pp
Pp
?
?
?
?
Kiểu hình
100%
Thế hệ F1
Thế hệ F2
75%
Đậu hoa tía
3:1
P
Đậu hoa trắng
Thuần chủng
Khung Punnett
Pp x Pp
PP
Pp
pp
Pp
3:1
1:2:1
%
Kiểu gen
%
Kiểu hình
Kiểu gen
Đồng hợp = Alen giống nhau = PP, pp
Dị hợp = Alen khác nhau = Pp
Đồng hợp trội
Đồng hợp lặn
Dị hợp
Kiểu hình và kiểugen
2 cơ thể có thể giống nhau về kiểu hình nhưng kiểu gen khác nhau
Kiểu hình trội
Nó không cho phép xác định kiểu gen của một cơ thể với một kiểu hình trội khi nhìn bề ngoài.
Lai phân tích
Cho lai cơ thể có kiểu hình trội (chưa biết kiểu gen) với kiểu hình đồng hợp tử lặn(pp) để xác định alen chưa biết
PP
pp
Lai phân tích
p
p
P
P
Pp
Pp
Pp
Pp
p
p
P
p
Pp
pp
pp
Pp
Pp
pp
100%
50%:50%
1:1
Định luật di truyền của Mende
Định luật phân ly
Khi các giao tử được tạo ra trong giảm phân, các NST tương đồng được phân ly cho mỗi giao tử
Mỗi alen của tính trạng được phân chia cho mỗi giao tử
Định luật phân ly
Việc gì xảy ra trong giảm phân để tạo ra ĐL phân ly?
Lai một tính trạng
Một vài thực nghiệm của Mendel theo dõi sự di truyền một số đặc điểm riêng biệt . Ví dụ
Màu hoa
Màu hạt
Lai một tính
Lai hai tính
Ở thực nghiệm khác Mendel theo dõi sự di truyền của 2 tính trạng khác nhau
Hình dạng và màu hạt
Lai hai tính
Lai hai tính trạng
Hạt vàng trơn
Thuần chủng
Hạt xanh nhăn
Thuần chuẩn
x
YYRR
yyrr
P
YyRr
Y = Vành
R = Trơn
y = Xanh
r = Nhăn
Điều gì đã xảy ra ở đây?
Các alen trên NST khác nhau sẽ tổ hợp như thế nào?
Cùng nhau hay phân ly?
Lai hai tính trạng
YyRr
YyRr
YR
Yr
yR
yr
YYRR
YYRr
YyRR
YyRr
YYRr
YYrr
YyRr
Yyrr
YyRR
YyRr
yyRR
yyRr
YyRr
Yyrr
yyRr
yyrr
x
Định luật 2 của Mendel
Định luật phân ly độc lập
Mỗi một trong cặp alen phân ly vào giao tử một cách độc lập
Có 4 loại giao tử được tạo ra theo cách phân chia này
YR, Yr, yR, yr
Chỉ xảy ra đối với các gen nằm trên NST riêng biệt
YyRr
Yr
Yr
yR
yR
YR
YR
yr
yr
Định luật phân ly độc lập
Điều gì xảy ra trong giảm phân để tạo ra định luật phân ly độc lập ?
Cơ sở NST của các ĐL Mendel…

Qua các hiện tượng giảm phân, hình thành giao tử và thụ tinh tạo hợp tử
Tóm tắt các định luật di truyền của Mendel
Định luật phân tính
Lai một tính trạng
Tính trạng riêng lẽ
Mỗi một alen phân ly vào mỗi giao tử riêng biệt
Xảy ra ở giảm phân 1
Định luật phân ly độc lập
Lai hai tính trạng
2 hoặc nhiwwuf tính trạng
Mỗi một alen trong cặp alen của gen nằm trên các NST tương đồng phân ly vào các giao tử một các độc lập
Xảy ra ở giảm phân 1
Đậu Hà lan nghiên cứu di truyền rất phù hợp:
Có rất nhiều tính trạng khác nhau và có nhiều tính trạng tương phản:
Màu hoa, màu hạt, hình dạng hạt…
Mendel đã kiểm tra một cách chính xác khi cho chúng giao phối với nhau:
Mỗi cây có tính đực cái riêng
Có thể cho tự thụ phấn
Mendel cho thụ phấn chéo giữa chúng với nhau: Cho phấn hoa cây này thụ tinh với cây khác
Mendel chọn đậu Hà lan là rất khôn ngoan !
Mendel chọn đậu Hà lan là rất may mắn !
Cây đậu Hà Lan dùng để nghiên cứu tính di truyền rất phù hợp :
Quan hệ di truyền đơn giản
Mỗi tính trạng được chi phối bởi gen đơn lẽ

Mỗi Gen có 2 alen và alen này hoàn
toàn độc lập với alen kia
Ai có câu hỏi gì không??
Nếu không thì cám ơn đã theo dõi???