Bọ hung và ứng dụng (côn trùng học)

Trường Đại Học Đà Lạt
Khoa Sinh Học
HỌC PHẦN CÔN TRÙNG VÀ ỨNG DỤNG
Đề tài:
BỌ HUNG - BẠN VÀ THÙ
Danh sách nhóm: Mssv:
Ngô Bảo Uyên 0913020
Lại Thị Nhung 0912978
Nguyễn Thị Hồng Loan 0910538
Nguyễn Thị Mỹ Lệ 0910500
Nguyễn Thị Thu Linh 0910537
Nội dung chính:
Đặc điểm hình dáng và cấu tạo.
Sinh sản và sinh trưởng.
Lợi ích.
Tác hại và biện pháp phòng ngừa.
Thông tin đặc biệt về bọ hung.

1. Hình dáng, cấu tạo
Cơ thể
bọ hung
Đầu: râu đầu, sừng
để tự vệ và thu
hút con khác giới
Ngực có 6 chân và
cánh để bảo vệ cơ thể
Bụng
Bọ hung đực và bọ hung cái có sự khác nhau về hình dạng, kích thước…
Thông thường con đực có sừng, kích thước lớn hơn. Còn con cái không có sừng, có râu đầu, kích thước nhỏ hơn.
Như vậy:
Thân hình con bọ hung rất “hầm hố”, đầu dạng cái mai, chân trước dạng cái xẻng và đầu nhọn hơi cong.
Hình dạng thân hình đó hết sức thích hợp cho công việc của chúng và không phải dùng hết sức lực.
2. Sinh sản
Cặp vợ chồng bọ hung bay đi bay lại trên mặt đất để tìm đống phân tươi. Khi phát hiện ra một đống phân, chúng liền hạ xuống, lấy đầu tựa như cái xẻng và chân trước xúc phân ướt và đất ướt gộp lại với nhau rồi ve thành viên bi đẩy về phía trước, viên phân càng lăn càng lớn.
Sau khi đã chọn được địa điểm thích hợp, chúng mới dừng lại, đào đất chỗ dưới viên phân tạo thành cái lỗ và lấp viên phân lại. Sau đó, bọ hung cái đào một cái lỗ trên viên phân, đẻ trứng vào đó rồi cẩn thận lấp lớp đất dày sao cho cuối cùng bằng với mặt đất mới thôi. Tiếp đó chúng lại vội vàng làm viên phân thứ hai ở chỗ khác để đẻ trứng. Những viên phân chính là chất dinh dưỡng chuẩn bị cho con non sắp ra đời
3. Sinh trưởng
Sùng đất là ấu trùng của bọ hung

Bọ hung đẻ ra trứng, nở ra thành ấu trùng, sau đó biến thành nhộng rồi biến thành bọ hung.
Bọ hung là côn trùng biến thái hoàn toàn.
Nhộng trần màu trắng
4. LỢI ÍCH CỦA BỌ HUNG
Bọ hung- vị thuốc Khương Lang
Nói đến bọ hung làm thuốc, chắc sẽ có người chưa tin, sự thật thì bọ hung đã được dùng làm thuốc từ xa xưa. Sách Nam dược thần hiệu của Tuệ Tĩnh đã ghi: “Bọ hung vị mặn tính mạnh, có độc, trị chứng kinh giản, điên cuồng, trừ tên độc, trị mụn nhọt, táo bón và đại tiện ra máu”.
  Một số bài thuốc có sử dụng bọ hung
- Búi trĩ sưng đau tiết dịch, chảy máu tươi
- Nhọt độc đang ở giai đoạn đau nhức chưa vỡ miệng
- Trị bệnh tổ đỉa
- Chữa bệnh eczema (Eczema là một trạng thái viêm lớp nông của da cấp tính hay mạn tính, tiến triển từng đợt hay tái phát, lâm sàng biểu hiện bằng đám mảng đỏ da, mụn nước và ngứa)

Ở các đồng cỏ rộng lớn ở nước Mỹ, bọ hung giúp dọn dẹp đến hơn 80% lượng phân thải của các đàn gia súc.
Một số loài bọ phân chỉ xử lý chất thải của loài nhất định. Chúng cũng khá tinh khôn khi thường bám vào đuôi của con vật và chờ đợi bữa ăn của mình. Ngoài việc giúp dọn dẹp vệ sinh, bọ phân còn giúp giảm số lượng ruồi, do ruồi đẻ trứng trên phân gia súc, và khi bọ ăn phân sẽ tiêu hủy luôn trứng ruồi.
Công nhân vệ sinh
New Zealand: nhập khẩu bọ hung để “tổng vệ sinh” phân gia súc
Bọ hung Úc –bọ hung cái trưởng thành thường đẻ trứng trong các đống phân gia súc, vốn là thức ăn của lũ bọ hung con sau khi nở. Các nhà khoa học cho hay chúng có thể dọn dẹp sạch một đống phân gia súc chỉ trong 48 giờ!.
 Ở Hawaii, bọ hung đã làm giảm dịch hại ruồi đẻ trứng trong phân đến 95%
Bọ hung Úc
Bọ hung còn đem những đống phân mà mình “nhặt” được vo thành viên hoặc chôn xuống dưới đất, điều này vừa tăng độ phì nhiêu cho đất, lại có thể ngăn sự phát triển của sâu bệnh
Dùng làm thức ăn
Những con bọ hung được chiên hoặc nướng lên để trở thành 1 món ăn khoái khẩu của nhiều người. Người ta cho rằng nó có mùi vị giống như là sò điệp. Món ăn này rất phổ biến tại Thái Lan, nơi mà trong tự nhiên có rất nhiều bọ cánh cứng.
Phát tán hạt giống.
Khỉ là loài phát tán sơ cấp - chúng ăn trái ở một cây, chuyền từ cây này sang cây khác suốt cả ngày rồi thải ra ngoài, bỏ lại cả hạt chưa được tiêu hóa.
Loài phát tán thứ cấp là bọ hung tiến hành công việc kiếm sống của chúng.
Hạt giống vô tình được bọ hung chôn theo cùng với phân. Vì thế, nhiều hạt có thể thoát khỏi hàm răng của các loài ăn hạt sống trên mặt đất như chuột, sóc, sau đó nảy mầm và thành cây con trên nền rừng.
Ở đây ta thấy được sự hợp tác làm việc giữa bọ hung và khỉ.
5.TÁC HẠI VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ.
Bọ hung hại mía (Allissonotum Inpressicola)

Đặc điểm nhận biết
Trứng hình bầu dục, mặt ngoài có vân ngang, trứng mới đẻ màu trắng nhạt, xám
Tập quán sinh sống và quy luật gây hại
Bọ hung trưởng thành ít lôi cuốn bởi ánh sáng đèn, bò nhiều, ít bay, đầu mùa mưa vũ hóa. Sau khi vũ hóa sống quanh gốc mía, ăn thêm 1 – 2 ngày thì đẻ trứng. 
Sâu non mới nở tập trung trên lá cờ hoặc đỉnh lá, gặm những biểu mô mềm của lá. Cuối tuổi 1 sang tuổi 2 ăn những phần cứng hơn. Đặc biệt đến tuổi 3, chúng di chuyển xuống phía dưới tìm những phần của mía đục vào. Bọ trưởng thành gặm phá gốc thân mía khá mạnh, ban ngày thường nằm ngay trong các hốc lõm ở gốc thân mía.
Mía nhỏ, sâu đục vào đỉnh sinh trưởng, gây chết đọt. Khi mía có lóng, sâu đục vào khoảng giữa 2 lóng mía, chúng phá hại nặng ở thời kỳ đẻ nhánh làm mía non chết đọt, đổ gãy.
Trước
khi
cây
bị
hại
Trồng đúng thời vụ.
Cày sâu, bừa kỹ, nhặt sạch cỏ dại
và tàn dư
Luân canh với cây trồng khác hoặc cho
nước vào ngâm 2-3 ngày trước khi trồng.

Sau
khi
cây
bị
hại
Làm cỏ, vệ sinh đồng ruộng, thu dọn tàn dư
Dùng các loại thuốc Vibasu 10H,
Diazan 10H…bón vào hai bên gốc
Mía, vun thành luống.
đưa nước vào ruộng ngâm khoảng
10 phút cho sâu trưởng thành ngoi lên và
bắt giết.
bắt bọ hung non và trưởng thành đem
tiêu hủy
Bọ hung hại rễ chè
Đặc điểm nhận biết:
- Thời kỳ đầu gây hại không phát hiện được, chỉ đến khi cây chè đã biến mầu, hoặc chết thì mới phát hiện được, lúc đó phòng trừ thì đã muộn.
Tập quán sinh sống và quy luật gây hại:
- Bọ hung hại rễ chè, thời kỳ sâu non sống dưới đất ăn rễ chè, tuổi lớn ăn cả phần thân gỗ của rễ và thân ngầm dưới đất.
- Bọ hung hại rễ chè có nhiều loài, chủ yếu là loài sâu trưởng thành có mầu cà phê và loài mầu đen nhẵn bóng. Sâu non sống dưới đất, càng lớn càng chui sâu xuống đất, có hai lần lột xác, lần lột xác thứ 2 sâu non chui lên gần mặt đất là thời kỳ phá hại nặng nhất, sau đó đến lúc sâu non hóa nhộng lại ngoi lên gần mặt đất.
BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ
làm cỏ toàn
bộ diện tích
bị bọ hung
phá hại, xới
sâu và lật đất
để bắt sâu
non và giết.

Sau đó tiến
hành xử lý
thuốc
Vibasu 10H
40 kg/ha,
Diaphos 10H
50 kg/ha và
Furadan 3G
50 kg/ha
Phân hữu cơ
không được độn
mùn cưa,
cỏ khô,
bã mía.

sau những cơn
mưa đầu mùa,
bẫy đèn bắt
bọ hung
trưởng thành
Bọ hung nhỏ hại gừng (Anomala)
Tập tính sinh sống và quy luật gây hại:
do trời nắng nóng và thiếu thức ăn để duy trì đời sống và trước khi đẻ trứng bọ hung cần ăn thêm cho nên chúng chưa bay lên vội mà tiếp tục trú trong đất, đặc biệt là trong các liếp trồng có phủ rơm, rạ, tưới nước im mát và sẵn thức ăn.
Các củ gừng giống, khoai giống đang ra chồi non thì bọ hung trưởng thành xuất hiện với mật số khá đông, ẩn ở mặt dưới củ và đục vào ăn hết phần thịt củ khi củ chưa kịp ra rễ để hút nước và dinh dưỡng nên làm cho chồi héo dần và chết. Nếu nắng lâu ngày thì chúng tiếp tục ăn hết cho đến chết
Không nên trồng liên tục một loại cây có
củ trên cùng một đơn vị diện tích
mà nên luân canh
xử lý đất bằng các loại thuốc như
Basudin 10H, 10G, Regent 3G
trong khi làm đất, lên liếp trước khi trồng
Nếu không xử lý được đất thì đem
ngâm củ giống trong dung dịch các loại
thuốc nói trên pha nồng độ 5-7 phần nghìn
trong thời gian 24 giờ trước khi trồng.
Biện
pháp
phòng
trừ
6. Thông tin thú vị về bọ hung.


Màu sắc của bọ hung và công nghệ ánh sáng trong tương lai
Những con bọ hung cánh cứng này có các khiếm khuyết trong cấu tạo của lớp vỏ cứng và điều này đã làm cho chúng có các màu sắc sặc sỡ
Khi nghiên cứu màu xanh lá cây và màu đỏ sặc sỡ trên một loài bọ hung cánh cứng, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng, nguyên nhân làm cho quang phổ phản chiếu một cách khác lạ ở những con bọ hung này là do khiếm khuyết trong cấu tạo của lớp vỏ cứng của chúng.
Việc hiểu được cấu tạo này gây ra các màu sắc sặc sỡ như thế nào có thể giúp các nhà khoa học thiết kế được những vật phản xạ nano để sử dụng trong công nghệ laser và hiển thị trong tương lai
Bọ hung với hệ miễn dịch
Bọ hung còn có tên gọi là bọ phân vì chúng sống dựa vào chất thải các loài động vật. Các nhà khoa học đã cho rằng chính bởi bọ hung phải sống trong một môi trường có rất nhiều vi sinh có hại nên chúng có một hệ thống miễn dịch cực mạnh.

Bởi vậy, các nhà khoa học đã nghiên cứu bọ hung nhằm tìm ra một loại thuốc kháng sinh mới. Mặc dù tới nay vẫn không hề có sản phẩm từ những nghiên cứu về bọ hung, nhưng chắc chắn đây chỉ là vấn đề thời gian mà thôi.

Bọ hung: Đại lực sỹ của giới côn trùng

Bọ hung có thể kéo một vật có trọng lượng gấp 1.141
lần thể trọng của mình
Điều này tương đương với một người có thể trọng 70kg
có thể nâng một vật có trọng lượng 80 tấn.
Loài bọ hung có màu trắng sáng lạ lùng
Chân và lớp mai của loài bọ hung Cyphochilus này có màu trắng sáng hơn sữa hay men răng.
Màu trắng được xem là rất hiếm trong thiên nhiên.
Không như những màu sắc phụ thuộc vào các sắc tố và cơ
cấu bề mặt,màu trắng chỉ có thể được tạo từ một chất liệu
có khả năng khuếch tán ánh sáng trong mọi hướng.
Hành Vi Khát Máu Kì Lạ Của Bọ Hung......
Bọ hung là một trong những động vật "hạ đẳng" trong tự nhiên, bởi chúng ăn phân tươi của động vật và nằm ở vị trí gần áp chót trong chuỗi thức ăn. Nhưng chúng đang bắt đầu từ bỏ thói quen ăn phân để trở thành loài ăn thịt. Các nhà khoa học khẳng định đây là một trường hợp cực kỳ hiếm. Tìm thấy loài bọ hung này ở rừng Peru.
Đây là hiện tượng cho thấy sự biến đổi ngoạn mục của bọ hung.
Bọ hung – những vấn đề tương lai?
1. Nếu số lượng bọ hung phát triển ồ ạt hoành hành như nạn châu chấu thì con người sẽ xử lí ra sao?
2. Có biện pháp sinh học nào để đối phó với bọ hung?
3. Từ những lợi ích của bọ hung phải chăng đưa ứng dụng của côn trùng vào đời sống là cần thiết?
Tài liệu tham khảo
Sinhhoc.com, mục bọ hung.
Tailieu.info, mục ứng dụng của côn trùng.
Tailieu.info, mục hình ảnh bọ hung.
Thegioidongvat.vtv.com.vn
Thuviensinhhoc.com
cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe!