BÍ MẬT VỀ KHE LIM ĐẠI HỒNG

KHE LIM , .


DÃY NÚI MỜ XA BÊN TRÁI LÀ VÙNG ĐẠI HỒNG. NHÌN TỪ CẦU CÂU LÂU. ẢNH TRƯỜNG THĂNG.
Lần đầu tiên tôi đến Hà Tân và xứ đạo Hoàng Phước là vào mùa hè năm 1964 theo chân quý cha F.X Nguyễn Xuân Văn ( xứ Phú Hương) cha  Giuse Lê Văn Ly ( xứ Hà Tân ) thăm linh mục Giacôbê Nguyễn Thành Tri , cha sở Hoằng Phước vừa khánh thành nhà thờ mới. Chúng tôi đi ghe đò từ Hà Tân sang một bải cát rồi theo một con lộ nhỏ cây cối khá um tùm đến ngôi nhà thờ nằm lưng chừng một ngọn đồi. Từ bến đò phía Hà Tân, tôi thích thú nhìn ngắm một dảy núi dựng thẳng in hình trên dòng sông. Trên vách núi  xanh là những dòng thác bạc tuôn nước xuống trắng xóa. Đẹp như tranh vẽ. Tuy quý linh mục đến bất ngờ, chợ lại xa,  nhưng cha sở Giacôbê tiếp đãi mọi người rất trọng hậu với món gà núi sẵn có và một món thịt heo mà tôi nhớ mãi. Thịt heo kho nước mắm “ nhứt” ( nhất) cuốn cải xanh. Vì ngăn sông cách chợ nên hai chị em ngài thường mua nữa con heo  nhỏ địa phương nuôi bằng rau lang, chuối cây , “cá vụn” ( cá vụn thời ấy khá chất lượng)  , nước cơm và cám gạo,  cọng bắp xay ( thổ sản vùng nầy là bắp đỏ) và sau đó, cắt từng khúc hình như cỡ 4 x 15 cm, không biết có ướp gia vị gì không,  nấu chín, “giầm nước mắm ngọn hạng  nhứt ( nhất)” nấu chín với chút đường, để nguội , gài thanh tre cho chìm dưới lớp nước mắm. Khi ăn , vớt ra  hâm lại xắt lát mỏng, cuốn cải xanh hoặc với củ hành ” ta”.. cắt tỉa sạch, xào héo, ngâm nước mắm nấu với chút đường.  Thịt heo phần mỡ trong suốt, thịt nạc chắc,  thơm, không mặn lắm, rất dân dã, chuẩn bị nhanh gọn và no bụng nhất là khi không có thời giờ nấu nướng hoặc thực phẩm khác. Mà phải là thịt heo… “ta”  kia! Từ đó đến nay, tôi đã nhiều lần yêu cầu bà con và nhà bếp làm món nầy nhưng khi thì thịt heo không đạt vì toàn là “ heo tây, heo tàu”, nuôi bằng bột gia súc, hèm rượu, hèm bia và các thứ linh tinh khác. Nước mắm càng ngày càng “ dỏm” nữa vì đâu còn cá cơm tươi dồi dào như xưa.  Món này kể như “thất truyền” dù ai cũng biết công thức rất đơn giản!
Mãi nói chuyện ăn uống, tôi xin trở lại chuyện dảy núi cạnh giáo xứ Hoằng Phước , Ngọc Kinh.
Cuối năm 1964, trận lụt lịch sử theo Thông tin giáo phận Đà Nẵng giết chết  5000 dân Đất Quảng, rồi chiến tranh ngày càng tàn khốc đã khiến các giáo xứ nầy trở nên vùng “ no manland”, đất không người, tự do oanh kích. Mùa hè 1974  , chiến tranh đạt đến đỉnh cao, nhân Năm Thánh, không ai dám phiêu lưu trên con đường nổi tiếng Hà Nha, Ba Khe, Hà Tân nhưng do yêu cầu của linh mục Martinô Trần Văn Đoàn, quản xứ, tôi đã gồng mình cùng ngài đến Hà Tân giúp giáo dân chuẩn bị Năm Thánh.


BỨC ẢNH QUÝ. TRỰC THĂNG VỪA CẤT CÁNH. TOÀN KHU VỰC HÀ TÂN CẠNH ĐỒN THƯỢNG ĐỨC. VÒNG TRÒN H: HELIPORT (SÂN BAY TRỰC THĂNG) VÀI THÁNG SAU ĐÓ, THÁNG 8-1974 TẤT CẢ BÌNH ĐỊA. BÊN KIA SÔNG LÀ KHE LIM, HOẰNG PHƯỚC ẢNH : TRƯỜNG THĂNG.
Cái sườn núi với các thác nước kia lại mời gọi tôi nhưng làm sao đến được. Hết mấy ngày ở Thượng Đức, cha Đoàn xin theo trực thăng quân đội bay về Đà Nẵng. Trực thăng thường đáp xuống các tiền đồn trên núi cao. Mỗi lần đáp xuống, chúng tôi được yêu cầu sẵn sàng chạy núp pháo kích vì lúc may bay đáp  thường là mục tiêu bắn phá. Chuyến bay hôm ấy bình yên! Lần đầu tôi nhìn thấy toàn cảnh con sông Thu Bồn, còn rất ít làng mạc và chạy ngoằn ngoèo trăm ngã.
Chiến tranh kết thúc,hòa bình lập lại, nhiều lần đến giáo xứ Hà Tân, hoặc ngồi  xe trên quốc lộ 14B  đi về phía Tây, ngang qua những dãy núi và các ngọn thác kia nhưng tôi cũng chưa có dịp đặt chân đến. Một ước mơ rất gần sao lại quá xa!


KHE LIM NHÌN TỪ CẦU HÀ TÂN VỚI NGÔI NHÀ THỜ ĐANG XÂY DỰNG. ẢNH TRƯỜNG THĂNG 9/2010.
Nhưng hôm nay có mấy anh em rũ đi Đại Lộc để chọn mua  một số gỗ sửa chữa cung thánh, không ngờ anh em lại đưa tôi đến Khe Lim để tham quan công trình các anh đang thực hiện là “bê tông hóa”  một con đường dẫn đến thác nước ước mơ trên. Con đường trên một cây số rộng 4 mét và bê tông dày 20 cm chỉ còn vài chục