Bệnh viêm gan siêu vi C

Bệnh Viêm gan siêu vi C

Trước thập niên 90, người ta chỉ mới biết có bệnh Viêm gan siêu vi A và B. Sau đó từ 1989, một siêu vi khuẩn mới được phát hiện cũng có khả năng gây viêm gan, đó là siêu vi C. Từ đó, các xét nghiệm mới để khảo sát siêu vi C ra đời. Khi làm các xét nghiệm này cho những bệnh nhân bị viêm gan không phải A không phải B thì người ta phát hiện đa số những người này có sự hiện diện của siêu vi C.


viem-gan-c
Ngoài siêu vi A, B, C, bệnh viêm gan còn có thể gây ra do các loại siêu vi khác như siêu vi D, E, G…
Siêu vi C có giống siêu vi B hay không?

- Không. Đây là hai loại siêu vi hoàn toàn khác nhau về cấu trúc lẫn khả năng gây bệnh nhưng cả hai loại siêu vi trên đều gây hư hại cho gan.

Có nhiều người bị bệnh này không?
-   Người ta phỏng đoán có khoảng 150 – 200 triệu người đang mang siêu vi C mãn tính trên toàn thế giới. Mỗi năm, cứ 100000 người, sẽ có từ 1-3 người mới mắc bệnh. Tỷ lệ người nhiễm siêu vi C thay đổi theo từng vùng ( trung bình 0,1- 5% ). Ở Việt Nam hiện nay, tỷ lệ này vào khoảng 2% và còn có khuynh hướng gia tăng.

Ngươi bị nhiễm siêu vi C bằng cách nào?
-   Siêu vi C được lây truyền chủ yếu qua đường máu. Do vậy, vì bất cứ lý do gì mà chúng ta tiếp xúc với máu của những người bị nhiễm siêu vi C thì đều có khả năng mắc bệnh này. Khoảng 10 năm trước đây, những trường hợp nhiễm bệnh do truyền máu chiếm 10%. Hiện nay, nhờ có các phương thức để tầm soát siêu vi C ở những người cho máu, cho nên nguy cơ lây nhiễm sau truyền máu đã giảm đi đáng kể, chỉ còn vào khoảng 0,5% ở các nước phát triển. Ở nước ta hiện nay, tại các bệnh viện và các trung tâm y tế lớn, người ta đã đặc biệt chú ý đến việc tìm và loại bỏ các máu bị nhiễm siêu vi C, HIV…
-   Đường truyền bệnh khá quan trọng hiện nay là qua việc dùng chung kim và ống chích. Có khoảng 60-90% những người chích xì ke sẽ bị nhiễm siêu vi C.Ngay cả khi dùng kim và ống chích riêng, những người chích xì ke vẫn có thể bị nhiễm bệnh là do họ vẫn dùng chung các vật dụng để chuẩn bị cho mũi chích như muỗng, màng lọc…
Ở những người hít cocain mà không chích xì ke vẫn có nguy cơ bị lây nhiễm siêu vi C do việc chia xẻ các mẫu thuốc hít và do họ thường bị những vết trầy sướt hay loét ở niêm mạc mũi. Những phương cách lây truyền khác:Qua tiếp xúc tình dục: khác với siêu vi B, việc lây lan siêu vi C do tiếp xúc tình dục rất thấp nếu chúng ta giữ chế độ ” Một vợ, một chồng “.
-    Tỉ lệ lây nhiễm từ mẹ sang con thay đổi từ 0,3%, nếu mẹ bị nhiễm thêm HIV thì khả năng lây truyền siêu vi C cho con có thể lên đến 20-30% Châm cứu, xâm mình, xỏ lỗ tai, dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo râu…với người bị bệnh.
-    Do sử dụng các dụng cụ không đảm bảo sát trùng đầy đủtrong lúc mổ hoặc khi thực hiện các thủ thuật như nội soi, sinh thiết, chữa răng…Tuy nhiên, có khoảng 20-40% bệnh nhân bị viêm gan C mà không tìm được nguồn lây rõ ràng.

Làm thế nào để biết mình bị viêm gan siêu vi C?
-Đa số những người bị nhiễm siêu vi C không hề hay biết mình bị bệnh vì phần lớn họ không có triệu chứng gì. Nếu có, triệu chứng cũng gần tương tự như một số bệnh khác  ví dụ như mệt mỏi, chán ăn, rối loạn tiêu hóa, sụt cân hay đôi khi có đau tức vùng dưới sườn bên (P).Rất ít trường hợp bệnh nhân có triệu chứng vàng da, vàng mắt.Một điều đáng lưu ý là không có sự liên quan rõ rệt giữa triệu chứng và mức độ nặng nhẹ của bệnh.
Nói một cách khác, có những người than phiền rất nhiều triệu chứng nhưng mức độ viêm gan lại nhẹ; ngược lại có những người không cảm thấy có triệu chứng gì nhưng tình trạng viêm nhiễm ở gan lại đang tiến triển khá nhiều.
Việc phát hiện nhiễm siêu vi C thường là tình cờ đứng trước một trường hợp có xét nghiệm men gan tăng cao hơn bình thường khi bệnh nhân đi khám sức khỏe định kỳ, chuẩn bị trước mổ…Lúc đó, để tìm nguyên nhân của bệnh gan, các bác sĩ thường cho làm xét nghiệm tầm soát siêu vi B và C. Những