Bệnh than

BỆNH THAN (ANTHRAX)
Người đầu tiên nhìn thấy VK than
Tháng 4 năm 1876, Robert Koch đã dùng kính hiển vi, tìm ra loại vi trùng gây bệnh than, được đặt tên là “Bacillus anthracis"
Pasteur thử nghiệm công khai về thuốc chủng ngừa bệnh than (anthrax vaccine)
 Vào ngày 31-5-1881 tại nông trại Pouilly-le-Fort thuộc vùng Melun gần thủ đô Paris, các nông gia, các bác sĩ thú y, các nhà khoa học và nhân viên chính phủ đã chứng kiến Louis Pasteur cùng các cộng sự viên là Roux, Chamberland và Louis Thuillier chích ngừa nhóm 1 gồm 25 con cừu bằng các liều thuốc chủng từ yếu đến mạnh, còn nhóm thứ 2 cũng gồm 25 con cừu, được nuôi riêng để kiểm chứng. Sau đó, cả 50 con cừu đều được chích bằng liều vi trùng bệnh than cực mạnh. Kết quả là 25 con cừu của nhóm 2 đã chết và nhóm 1 đã được chủng ngừa không bị ảnh hưởng.
Bệnh than
Bacillus anthracis (Gây bệnh than)
1. Đặc điểm sinh vật học

Bệnh do vi khuẩn than gây nên. Vi khuẩn than (Bacillus anthracis) là một loại trực khuẩn Gram dương có đầu vuông, không di động và thường xếp thành chuỗi.
Trong bệnh phẩm chúng thường có vỏ, không có bào tử.
Trong nuôi cấy: vi khuẩn than không có vỏ, hình thành bào tử bầu dục nằm giữa thân không làm biến dạng tế bào (mỗi vi khuẩn chỉ hình thành một bào tử).
Vi khuẩn than có thể nuôi cấy được trên môi trường thạch trong phạm vi pH và nhiệt độ thay đổi một diện rộng. Khi ở trạng thái tế bào sinh trưởng dễ bị tiêu diệt 550C/40 ph, 800C/1 ph, còn khi ở dạng bào tử có sức đề kháng cao và tồn tại rất lâu (ở trong đất tồn tại từ 20 - 30 năm).
Khuẩn lạc Bacillus anthracis trên MT thạch máu
Trực khuẩn than Bacillus anthracis

Thể bào tử trực khuẩn than
Thể sinh dưỡng của trực khuẩn than
Bacillus anthracis có 3 loại kháng nguyên:

-Kháng nguyên vỏ là polipeptit
-Kháng nguyên thân là gliozit
-Kháng nguyên phức hợp hòa tan có tác dụng gây độc (gây chết và phù nề) và gây miễn dịch khi tiêm chủng.
-Khả năng gây bệnh
Bệnh than là một bệnh truyền nhiễm của súc vật(cừu, trâu, bò,ngựa...).Mầm bệnh truyền sang người do tiếp xúc với súc vật bị bệnh hay hít phải nha bào hoặc ăn phải thịt nhiễm khuẩn. BT không truyền trực tiếp từ người này sang người khác.
Tuỳ thuộc đường xâm nhập của VK vào cơ thể mà có 1 trong 3 kiểu lâm sàng: Thể da, thể phổi, thể tiêu hoá.
Những triệu chứng của bệnh than
Qua da: Do VKT xâm nhập qua những vết xước và vết thương trên da.
Thoạt đầu xuất hiện giống như những vết sưng do côn trùng cắn, sau đó thành nhữg vết tròn có đường kính 1-3 cm, có màu đen ở giữa. 20% số ca nhiễm BT qua da không kịp chữa trị sẽ dẫn đến tử vong.
Bệnh than
Bệnh than
Những triệu chứng của bệnh than
Qua đường hô hấp: Do hít phải bụi chứa bào tử, gây ra ổ xung huyết hoặc viêm phế quản.
Những biểu hiện đầu tiên nhiễm bệnh giống như sẽ giống như một cơn cảm lạnh, sau đó sẽ chuyển sang những triệu chứng khó thở nghiêm trọng, sau một vài ngày là hiện tượng sốc nặng.
Bệnh than lây qua đường hô hấp cơ bản là dẫn tới tử vong.
Những triệu chứng của bệnh than
Qua đường tiêu hóa: Do sử dụng nguồn thực phẩm nhiễm bệnh.
Biểu hiện đặc trưng là sưng tấy các cơ quan tiêu hóa, nôn mửa, chán ăn, sốt nhức đầu, nôn ra máu và mất nước nghiêm trọng.
Khoảng 25-60% các ca nhiễm bệnh là dẫn tới tử vong.
Xác định vi khuẩn than
-Soi bệnh phẩm dưới kính hiển vi: thấy VK không di động, đầu vuông, kết với nhau thành chuỗi, nhuộm màu Gram (+), có vỏ không thấy có bào tử.
Nuôi trên MT thạch máu ủ ở 350C/18-24h VK tạo ra những khuẩn lạc rất dai, to, phẳng, trắng ngà, bờ không đều, bám chắc trên mặt thạch.
Ảnh khuẩn lạc và tế bào của vi khuẩn than
Bacillus anthracis

Hình dạng khuẩn lạc Hình dạng tế bào
-Phòng bệnh:
+Tiêm vaccin cho súc vật
+Súc vật chết vì bệnh than phải chôn sâu, phủ kín với vôi bột, ngăn ngừa VK và bào tử lan rộng.
-Chữa bệnh:
Điều trị bằng kháng sinh: penicillin, tetracyclin.
Chữa bệnh than bằng kháng sinh: Tetracyclin
Chữa bệnh than bằng kháng sinh: Penicillin V
Chữa bệnh than bằng kháng sinh: Penicillin V
Chữa bệnh than bằng kháng sinh: Penicillin
Phòng bệnh than bằng vaccine