Bên kia Sông Đuống của Hoàng Cầm

I: Giới thiệu đôi nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ
1. Về tác giả.
a. Cuộc đời.
Tên thật: Bùi Tằng Việt.
Bút danh: Lê Kỳ Anh.
Sinh năm 1922
Quê Thôn Lạc Thổ, xã Sông Hồ,
huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.

Thế giới kinh Bắc
Núi Thiên Thai
Chùa bút tháp
Tranh đông Hồ
Làn điệu quan họ say đắm lòng người
Nuôi dưỡng hồn thơ Hoàng Cầm
Hoàng Cầm thời trẻ
Hoàng Cầm hiện nay
tranh đông hồ-đám cưới chuột
Tranh đông hồ-đàn lợn âm dương
b. Sự nghiệp
Kịch thơ: "Kiều Loan", "Hận Nam quan", "Lên đường"
Trường ca: Tiếng hát quan họ Tiếng hát Trương Chi
Truyện thơ: Men đá vàng
Các tập thơ: Mưa thuận thành
Về Kinh Bắc
Tập văn xuôi Hoàng Cầm:
"Thơ Hoàng Cầm viết thẳng một mạch, một hơi "Thơ Hoàng Cầm viết thẳng một mạch, một hơi, những lời thơ từ trái tim anh rót thẳng vào lòng bạn đọc không sắp xếp, không trang điểm, giống như nước từ khe đá tuôn ra, như hoa mọc tự nhiên ngoài đồng nội. Thơ anh mang sự trinh nguyên của tình cảm".
[GS. Hoàng Như Mai]
đêm tháng 04/1948 khi nghe tin quê hương bên kia sông đuống bị giặc tàn phá.
ở bên này sông đuống trong tâm trạng nhớ thương, xót xa, nuối tiếc căm giận, tác giả đã thức từ 12 giờ đêm cho đến 4giờ30 phút sáng để sáng tác bài thơ này.
"Toàn thân tôi run lên, những hình ảnh, âm thanh, màu sắc dệt nên quê hương thân yêu của tôi giờ như chìm trong lửa cháy, nước mắt và trong máu. mỗi câu viết ra, tôi cảm thấy ớn lạnh cả xương sống. Dường như chúng từ đó mà ra."
2. Về Hoàn cânh sáng tác.
1. Cảm nhận chung về bài thơ.
Thể thơ: Tự do, câu thơ dài ngắn khác nhau.
Âm điệu: Nhớ thương, xót xa, căm giận
Không gian và thời gian: Biến tấu linh hoạt, đa chiều
Bên kia - Bên này
Xưa - Nay
Hiện thực - ảo ảnh
Hòa trộn vào nhau như một dòng chảy từ bên "này sông đuống" về với "bên kia sông Đuống" ? thế giới kinh Bắc.
đọc - hiểu bài thơ
a. Vùng quê gắn liền với dòng sông.
Thế giới kinh bắc trong hồi tưởng
Sông đuống
Cát trắng phằng lì
Lấp loáng trong thiên nhiên, trong tâm hồn
Nghiêng nghiêng trong thời gian,
Nghiêng nghiêng trong không gian,
Nghiêng nghiêng trong tâm tưởng
Sinh thể có tâm hồn,
nhân chứng lịch sử lưu giữ những kỷ niệm vui, buồn.
b. Vùng quê trù phú, bình yên và giàu truyền thống.
Vùng quê
Ngô khoai biêng biếc.
Hương lúa nếp thơm nồng.
Tranh đông Hồ tươi trong, sáng bừng.
Núi thiên thai, chùa bút tháp.
Chợ Hồ, Chợ Sủi,
Đồng Tỉnh, Huê, Cầu.
Có những người dân hiền lành chăm chỉ
Những
Cụ già phơ phơ tóc bạc.
Em sột soạt quần nâu.
Nàng môi cắn chỉ quết trầu.
Gương mặt thân quen của quê hương đất nước
Vẻ đẹp riêng mang dấu ấn thẩm mỹ thời đại
Những cô gái
Khuôn mặt búp sen.
Khuôn mặt bừng lên như dựng trăng.
Hàng xén răng đen.
Cười như mùa thu toả nắng.
c. Một vùng quê tan tác, đau thương.
Khủng khiếp vì
Ngùn ngụt lửa hung tàn
Nhà ta cháy
Ruộng ta khô
Lưỡi lê nhuộm đỏ sắc máu
Tan tác, chia lìa đôi ngả
Câu hỏi tu từ
Về đâu ?
đi về đâu ?
Người ở đâu ?
Nghệ thuật so sánh độc đáo: Sao xót xa như rụng bàn tay.
Hình ảnh bà mẹ:
Còm cõi gánh hàng rong
Bước cao thấp
đi trong đường trơn, mưa lạnh
Mái đầu bạc phơ
Hình ảnh các em thơ:
Ngày tranh nhau một bát cháo ngô
đêm líu ríu chui gầm giường tránh đạn
ú ớ cơn mê
Thon thót giật mình.
Mặc yếm thắm.
Em
Cười mê ánh sáng..
Thắt lụa hồng.
Muôn lòng xuân xanh.
Kinh bắc trong khát vọng
Lộng lẫy, rực rỡ, trẻ trung, xung mãn.
Hội tụ của Quê Hương, của hồn dân tộc.
Em trẻ mãi trong dòng chảy văn hoá và trong tâm trí bạn đọc.
Tổng kết
Hoàng Cầm, nhà thơ của Kinh Bắc. Làm rung động biết bao trái tim, biết bao thế hệ người Việt bởi lòng yêu quê hương đất nước .
Bài thơ có sức lan sống mãi trong lòng độc giả